تخلیه کالا از بندر چابهار متوقف شد

توفان دریای عمان، کشتی‌ها و شناورهای موجود در بنادر را با معطلی ناگزیر چندروزه مواجه کرده که می‌تواند هزینه‌هایی برای صاحبان بار و کشتی به همراه داشته باشد؛ اما برخلاف شایعات منتشر شده در فضای مجازی، محموله‌های بارگیری شده روی کشتی‌ها یا تخلیه شده در انبارهای بندر، طبق گفته سازمان بنادر از گزند توفان در امان است.
به گزارش همشهری، با رسیدن توفان حاره‌ای به سواحل سیستان و بلوچستان و هرمزگان، تخلیه بارگیری بنادر متوقف شده و کشتی‌ها باید تا عادی شدن شرایط منتظر بمانند؛ اما پیگیری‌های همشهری از انجمن کشتیرانی ایران و اداره کل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان حاکی است: این توفان سهمگین خسارتی به کالاهای موجود در کشتی‌ها یا بنادر وارد نکرده است.

5روز توفانی
پیش‌بینی 5 روزه هواشناسی برای دریای عمان و خلیج‌فارس حاکی است: اواسط روز جمعه گذشته تلاطم و سرعت باد در فراساحل و ساحل مناطق شرقی دریای عمان افزایش پیدا کرده و از روز شنبه (دیروز) همه سواحل استان سیستان و بلوچستان با دریایی توفانی تحت‌تأثیر قرار گرفته‌اند به‌گونه‌ای که ارتفاع امواج در این مناطق تا بیش از ۶ متر نیز می‌رسد.
براساس این پیش‌بینی‌ها، امروز (یکشنبه) نیز مناطق ساحلی و فراساحلی استان سیستان و بلوچستان و هرمزگان از دریای عمان تا تنگه هرمز تحت‌تأثیر این توفان حاره‌ای قرار می‌گیرد و ارتفاع امواج در سواحل به ۶ متر و در فراساحل به بیش از ۷‌متر می‌رسد و این شرایط توفانی تا ظهر فردا (دوشنبه) ادامه پیدا می‌کند. بر این اساس، اداره حفاظت و ایمنی دریایی سازمان بنادر و دریانوردی ضمن تشکیل کمیته بحران و برگزاری جلسات بین 4 بخش فنی، دریایی، بندری و HSE، توصیه کرده هرگونه فعالیت و تردد دریایی با اعمال ممنوعیت و رعایت محدودیت‌ها و اتخاذ تمهیدات لازم انجام پذیرد. همچنین برای اینکه کشتی‌های تجاری و شناورهای صیادی در مسیر توفان قرار نگیرند و گرفتار نشوند، بخش دریایی سازمان بنادر و سازمان شیلات در آماده‌باش کامل قرار گرفته‌اند.

کالاهای اساسی زیر ضرب توفان
همزمان با رسیدن توفان شدید به سواحل استان سیستان و بلوچستان و هرمزگان، در فضای مجازی احتمالاتی در مورد تبعات این توفان برای کالاهای اساسی دپو شده در گمرک و بندر مطرح شده، به‌خصوص در مورد حجم چند هزار تنی جوهای وارداتی بلاتکلیف مانده در محوطه باز در محوطه بنادر ابراز نگرانی شده است. محموله‌هایی که عمدتاً با ارزش ترجیحی و دلار 4200تومانی وارد شده‌اند و به واسطه تعلل در ترخیص، در آسیب توفان قرار گرفته‌اند.
البته بهروز آقایی، مدیرکل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان در گفت‌وگو با همشهری کل این شایعات و پیش‌بینی‌ها را رد کرده و می‌گوید: در بندر شهید بهشتی چابهار که از هر بندر دیگری بیشتر درگیر توفان است، همه کالاهای اساسی دپو شده در انبار مسقف نگهداری می‌شود و هیچ‌گونه کالایی در انبارهای داخل و خارج از بندر از توفان گزند ندیده است. به‌گفته او، فعلاً در اثر توفان عملیات تخلیه و بارگیری در این بندر متوقف و فعالیت‌های بندری تعطیل شده است.

خسارت تأخیر ناگزیر برای کشتی‌ها
دبیر کل انجمن کشتیرانی ایران نیز نگهداری محموله‌های فله را در فضای باز بندر و گمرک، بعید می‌داند و می‌گوید: این یک موضوع نادر و استثنایی است و آخرین سابقه آن به 3سال قبل و دپوی ذرت در فضای باز برمی‌گردد.
مسعود پل‌مه، در گفت‌وگو با همشهری می‌افزاید: کالاهای فله خشک و مایع مانند کالاهای اساسی و روغن خام که در بنادر تخلیه می‌شود، عموماً در انبارهای مسقف هستند و توفان تأثیری بر آنها ندارد مگر اینکه کار به خرابی ساختار انبارها برسد. پل‌مه با بیان اینکه توفان حاره‌ای به 2 شیوه بر حمل‌ونقل دریایی تأثیر می‌گذارد، می‌گوید: به‌خاطر توفان، کشتی‌های حاضر در مسیر دچار تأخیر در رسیدن به مقصد می‌شوند که می‌تواند بار هزینه‌ای داشته باشد اما خللی در کارشان ایجاد نمی‌کند زیرا این کشتی‌ها در اقیانوس شرایط بدتری را نیز تجربه می‌کنند. از سوی دیگر کشتی‌های نزدیک یا حاضر در بنادر به‌ناچار امکان تخلیه یا بارگیری ندارند و باید منتظر بمانند که این معطلی هرچند روی برنامه کشتی‌ها اثر دارد و البته به‌عنوان اتفاقات غیرمترقبه، ناگزیر است.

دلایل دپوی کالاهای اساسی
در ماه‌های اخیر با وجود تسریع در تخلیه کالاهای اساسی موجود در گمرک‌ها و بندرها، همچنان حجم بزرگی از این محموله‌ها به‌عنوان کالاهای دپو شده در خبرها اعلام می‌شود؛ این در حالی است که بخش عمده این ظرفیت ناشی از تخلیه و بارگیری مداوم در بندرها و گمرک موجود است و وجود آنها به‌معنای ماندگار شدن کالاهایی خاص در محوطه‌های بندری و گمرکی نیست.
دبیر کل انجمن کشتیرانی ایران می‌گوید: کشتی‌ها با توجه به برنامه‌ریزی سفر، باید در تاریخ مقرر در لنگرگاه حضور داشته باشند و بعد از حضور در بندر تا اقدامات اسنادی و مالی برای تخلیه آنها فراهم شود، معطل می‌مانند. پل‌مه با بیان اینکه توقف محموله‌ها و کشتی‌های حامل کالاهای اساسی معمولاً در بندر امام رخ می‌دهد، یکی از دلایل اصلی دپوی کالاها در بنادر را ناشی از مشکلات تحریمی اعلام می‌کند و می‌افزاید: برای ترخیص کالایی که به مقصد ایران حمل می‌شود، باید یک سلسله اقدامات اسنادی و مالی مانند گشایش اعتبار و صدور مجوزها صورت بگیرد که این مسئله باعث توقف کشتی در لنگرگاه می‌شود. همزمان با توجه به‌ضرورت ذخیره‌سازی کالاهای اساسی و خوراک دام که عمدتاً از خارج تأمین می‌شود، کشتی‌ها با انتظار تخلیه مواجه می‌شوند و بسته به شرایط برای تخلیه باید بین یک تا 6هفته معطل بمانند.
 او با اشاره به اینکه اعداد و ارقام اظهار شده برای دپوی کالا در گمرک و بندرها ظرفیت کشتی‌های پهلوگرفته و انبارهای در حال تخلیه و بارگیری کالاهای فله خشک و مایع را نیز شامل می‌شود، می‌گوید: این کالاها لزوماً ماندگاری بالایی در محوطه‌های بندری و گمرکی ندارند و وجود آنها به‌معنای توقف عملیات گمرکی یا ترخیص نیست بلکه نشانه تداوم ورود کالا به بندرها و گمرک‌ها و ورود کالا متناسب با تخلیه و بارگیری آن است. به‌گفته پل‌مه، در اثر ضریب مثبت و منفی تخلیه و بارگیری در مقاطع زمانی مختلف، حجم کالاهای موجود در محوطه‌های بندری و گمرکی تغییر می‌کند اما این مقادیر لزوماً به معنی ماندگی کالاها نیست.