نیمی از ناوگان تاکسیرانی تهران فرسوده است

مرضیه ثمره‌حسینی- روزنامه‌نگار

ضرورت کاهش آلودگی هوا و همچنین حمایت از صنعت خودروسازی داخلی، اسقاط خودروهای فرسوده و نوسازی آنها را در اولویت کار دولت قرار داده است. به‌رغم اینکه حدود یک‌دهه از آغاز طرح نوسازی خودروها و تاکسی‌های فرسوده در تهران می‌گذرد، دستاوردها نشان می‌دهد که این طرح پیشرفت چندانی نداشته است. براساس آمار روزهای پایانی سال‌99، بیش از 40هزار خودروی فرسوده در تهران تردد می‌کنند؛ یعنی نیمی از ناوگان تاکسیرانی تهران فرسوده و نیازمند نوسازی‌ است. در سال گذشته 3هزار و 252دستگاه تاکسی فرسوده نوسازی شدند؛ البته مقرر بود در این طرح، حدود 15هزار تاکسی فرسوده نوسازی شوند که این وعده بر زمین ماند. از همین تعداد نیز هزار و 179تاکسی‌دار، به‌دلیل مشکل مالی موفق به واریز وجه حساب خود به‌ خودروساز نشدند. با پایان سال‌99، اجرایی‌شدن طرح نوسازی تاکسی‌های فرسوده به اردیبهشت‌1400 موکول شد.

وام 90میلیونی با سود 4درصد
مدیر صندوق کارآفرینی امید تهران گفته که برای اجرای طرح نوسازی تاکسی‌های فرسوده به هر راننده تاکسی، وامی به مبلغ 90میلیون تومان با سود 4درصد، بازپرداخت پنج‌ساله و با ارائه تنها یک فقره چک تعلق می‌گیرد. برای تامین منابع مالی این وام، تفاهمنامه سه‌جانبه اعطای ۱۰هزار فقره وام نوسازی تاکسی‌های فرسوده میان سازمان برنامه و بودجه کشور، شهرداری تهران و صندوق کارآفرینی امید به امضا رسیده که سهم سازمان برنامه و بودجه کشور در این تفاهمنامه ۱۵۰میلیارد تومان، سهم شهرداری تهران ۱۵۰میلیارد تومان و سهم صندوق کارآفرینی امید هم ۶۰۰میلیارد تومان است. تاکنون اما تنها مبلغ ۳۰‌میلیارد تومان از طرف سازمان برنامه و بودجه پرداخت شده است، باید سهم ۳۰‌میلیارد تومانی شهرداری تهران هم به‌حساب صندوق کارآفرینی امید واریز شود تا تخصیص تسهیلات به رانندگان متقاضی صورت گیرد.

موانع اجرای طرح نوسازی تاکسی‌های فرسوده و راه‌حل‌های آن
به‌رغم ضرورت تسریع در روند اجرای طرح نوسازی تاکسی‌های فرسوده، کاهش 60درصدی درآمد تاکسی‌داران با شیوع کرونا و افزایش فزاینده قیمت خودرو، سبب شده است که تاکسی‌داران حتی با وجود تسهیلات بانکی، توان پرداخت بخشی از پول خودروی جدید که مربوط به آنهاست و همچنین بازپرداخت وام‌90میلیونی را نداشته باشند. این مسئله مهم‌ترین مانع در اجرای طرح نوسازی تاکسی‌های فرسوده است. فردی که زمانی خودروی خود را با قیمت ۱۰ تا ۲۰‌میلیون خریده، اینک با افزایش 10برابری قیمت خودرو مواجه است؛ قیمت خودروی سمند از 108میلیون تومان به ۱۲۳‌میلیون تومان و قیمت خودروی پژو از 118میلیون تومان به ۱۳۶ میلیون تومان رسیده، درحالی‌که درآمد راننده تاکسی به همین نسبت افزایش پیدا نکرده. در شرایطی که قیمت خودرو بدون توقف افزایش می‌یابد، راه‌حل در بالا‌بردن سطح تسهیلات و پرداخت بخشی از قیمت خودرو به‌صورت کمک بلاعوض به رانندگان تاکسی است، شهرداری اما گفته منابع مالی لازم برای افزایش مقدار وام به رانندگان را ندارد. استفاده از خودروهای دست‌دوم با سن پایین به‌عنوان تاکسی، راه‌حل دیگری است که می‌تواند به اجرای طرح نوسازی کمک کند؛ به این ترتیب که تعدادی از خودروها بعد از چند سال کار‌کردن، به کارخانه‌های اصلی برگردانده و پس از نوسازی، با قیمتی پایین‌تر به برخی از کشورها واگذار می‌شوند. تخصیص ارز ارزان با این هدف که رانندگان تاکسی، خودروهای خارجی را با دلار ارزان خریداری کنند تا قیمت تمام‌شده برایشان کمتر شود نیز راه‌حل دیگری است که می‌تواند مورد توجه قرار گیرد. با توجه به موانع موجود، محمد روشنی، مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی تهران درخصوص تعداد تاکسی‌های نوسازی‌شده تا پایان سال‌1400گفته که هدف، نوسازی ۲۰‌هزار تاکسی فرسوده تا پایان سال بود اما با وجود موانع موجود، پیش‌بینی ما در بهترین حالت، ۱۵هزار دستگاه تاکسی است.