عصر یخبندان سینما در استان‌ها

هرسال روز ملی سینما (21شهریورماه) که فرا می‌رسد، علاقه‌مندان به سینما و جادوی پرده‌نقره‌ای از زوایای گوناگون به تحلیل و بررسی وضعیت موجود سینمای ایران می‌پردازند که بیشتر شامل مباحث تکنیکی و محتوایی فیلم‌ها می‌شود؛ موضوعی که در روزهای اخیر رسانه‌های مختلف به‌صورت گسترده‌ای به آن پرداخته‌اند. دراین میان به‌نظر می‌رسد بررسی وضعیت امکانات زیرساختی سینما در استان‌های مختلف کشور از نظرها پنهان مانده و کم‌تر به آن پرداخته می‌شود. نگاهی به سرانه کنونی صندلی‌های سینما، نشان از نامناسب بودن این شاخص در بسیاری از استان‌های کشور دارد. براین اساس در پرونده ویژه‌ای به بررسی وضعیت زیرساخت‌های سینمایی در استان‌های مختلف پرداخته‌ایم و تعداد سینماهای فعال در هر استان، وضعیت پراکندگی آنها، شهرستان‌های محروم از سینما، اقدام‌های انجام شده برای تقویت زیرساخت‌های سینمایی در استان‌ها و همچنین بررسی وضعیت سینماها پس از همه‌گیری ویروس کرونا از دیگر محورهای این گزارش است که در ادامه می‌خوانید.

قم
 استان قم با داشتن 7سینمای فعال و حدود 3هزار صندلی سینمایی، جزو استان‌های کم‌برخوردار ازنظر سرانه صندلی‌های سینما محسوب می‌شود. همه سالن‌های سینمایی در شهرقم ساخته شده و 2شهرستان تازه‌تأسیس جعفرآباد و کهک از داشتن سینما محروم هستند. درحال‌حاضر 3سالن سینما در مجتمع بازارشهر ابتدای منطقه پردیسان و یک سالن هم در کتابخانه مرکزی قم در دست ساخت است که اگر این طرح‌ها به پایان برسد، تعداد صندلی‌های سینمایی در قم به‌حدود 4هزارو 200صندلی می‌رسد. بررسی‌ها نشان می‌دهد تعداد صندلی‌های سینما در قم براساس سرانه درنظر گرفته شده، باید بیش‌از 10هزارصندلی باشد. پس از همه‌گیری کرونا و تعطیلی مکرر سالن‌های سینما، فعالان بخش‌خصوصی در حوزه سینما انگیزه‌ای برای ادامه فعالیت دراین صنف ندارند. در سال‌جاری سالن‌های سینما فقط حدود یک‌ماه پذیرای علاقه‌مندان بودند و این موضوع سبب شده سینماداران با ضرر و زیان مواجه شوند. ازسوی دیگر اقبال مردم به پلتفرم‌های جدید بیشتر شده‌است؛ اکنون به‌نظر می‌رسد شبکه نمایش‌خانگی در دوره‌ای که سینماها تعطیل بودند، جایگزین سینما شده و رغبت مردم به حضور در سالن‌های سینما، دیگر مانند گذشته نیست.

مرکزی
درحال‌حاضر تنها 4سینمای فعال در استان‌مرکزی وجود دارد و به‌جز اراک، خمین، ساوه و محلات، دیگر شهرستان‌های این استان سینما ندارند. با این‌حال در شازند و آشتیان مجوز سینمای سیار صادر شده و سالن‌هایی هم هستند که شرایط اکران فیلم را دارند، اما به‌صورت رسمی مجوز فعالیت ندارند. درحالی‌که سال‌های‌گذشته 2سینما در اراک فعال بود، اما اکنون تنها یک سینما فعالیت دارد. سینمافرهنگ از 2سال‌گذشته به‌دلیل اختلاف شرکا به تعطیلی کشیده شد، سینمای شهرصنعتی در مالکیت شهرداری است و مجتمع ستارگان نیز با وجود اینکه مجتمع ‌فرهنگی - سینمایی است و امکان اکران فیلم دارد، اما هیچ فعالیت سینمایی ندارد. در ساوه هم براساس تفاهم‌نامه‌ای که بین وزارت ارشاد و شهرداری به امضا رسیده، مقررشد یک سالن سینما ساخته شود. وزارت ارشاد 2سال پیش 700میلیون‌تومان اعتبار برای تجهیز این سالن اختصاص داد، اما تنها گودبرداری انجام شد و این پروژه معلق ماند. در شهرهای مهاجران و شازند هم یک سینما مجوز فعالیت دارد، اما فعال نیست و سینماداران که از کرونا متضرر شده‌اند، انگیزه‌ای برای ادامه فعالیت ندارند.

اردبیل
استان اردبیل با جمعیتی بیش‌از یک میلیون‌و 200هزارنفر، تنها 5سینمای فعال و نیمه‌فعال دارد و 7شهرستان این استان (نیر، نمین، سرعین، گرمی، بیله‌سوار، انگوت و کوثر) بدون سینما هستند. سینمای شهرستان‌های خلخال، پارس‌آباد و مشگین‌شهر نیز به‌صورت نیمه‌فعال بوده و اکنون فقط 2سینما در مرکز استان فعال است. در 5سال‌گذشته و قبل از همه‌گیری کرونا، شاهد ارتقای سطح سینماهای استان اردبیل بودیم و اقدام‌های مناسبی نیز ازسوی مالکان و هم ازطرف وزارت فرهنگ‌وارشاداسلامی انجام شد که ارتقای سامانه صوتی و تصویری و بهبود کیفیت مبلمان از فعالیت‌های انجام شده بود. با این وجود درحالی‌که شاهد گرم شدن سالن‌های سینما باحضور تماشاگران بودیم، همه‌گیری ویروس کرونا همه برنامه‌ها را به‌هم ریخت و در 18ماه گذشته استقبال چندانی از سالن‌های سینما نشده‌است. 

زنجان
استان زنجان ازنظر برخورداری از سالن‌های سینما وضعیت مناسبی ندارد و فقط ۶دهم درصد از ظرفیت کشوری را به‌خود اختصاص داده‌است و با ۹۳۱صندلی، در رتبه 28کشور دراین حوزه قرار دارد. شهرستان‌های زنجان، خدابنده، طارم و خرمدره سینما دارند، اما شهرستان‌های ابهر، ایجرود، سلطانیه و ماهنشان از داشتن سینما محروم هستند. ازسوی دیگر سینماها در شهرستان‌ها فعالیت مستمر ندارند و در مرکز استان نیز سینما قدس در سال‌های گذشته تخریب شده و حالا سینما بهمن، تنها سینمای فعال مرکزاستان است. در زمان وضعیت قرمز کرونا، سینماهای زنجان تعطیل بود که سبب رکود سالن‌ها شد. از اقدام‌های انجام شده برای بهسازی سینماها در استان می‌توان به راه‌اندازی سالن شماره2 در سینما بهمن زنجان اشاره کرد. این سالن با گنجایش حدود ۳۰ صندلی، ظرفیت این سینما را به ۲۶۵صندلی رساند. مسئولان می‌گویند ساخت پردیس سینمایی با مجموعه‌ای از سالن‌های نمایش فیلم در محل سینما قدس را به‌زودی آغاز خواهند کرد.

بوشهر
در استان بوشهر تنها شهرستان‌های بوشهر، دشتستان و جم سینمای فعال دارند و ۷شهرستان دیگر از داشتن سینما محروم هستند. این درحالی‌است که تنها سینمای دشتستان، یعنی سینمای جوان برازجان نیز از اسفندماه1398 به‌دلیل فرسودگی تجهیزات فنی، تعطیل است. درحال‌حاضر مجموع سالن‌های فعال، نیمه‌فعال، غیرفعال و آماده بهره‌برداری استان ۱۲سالن است و از این تعداد، ۵سالن عمومی و ۳سالن هم که مربوط به شرکت‌های نفتی و پتروشیمی است، به‌صورت اختصاصی فعالیت می‌کنند. مهم‌ترین اقدام‌های انجام شده در زمینه توسعه زیرساخت‌های سینمایی دراستان شامل پیگیری ساخت و راه‌اندازی سالن سینما در شهرستان‌های گناوه و کنگان و همچنین انعقاد تفاهم‌نامه با سازمان امورسینمایی برای به‌روزرسانی تجهیزات نمایش‌فیلم در برخی سینماهاست. همچنین تلاش‌هایی برای دریافت مجوز تبدیل سالن آمفی‌تئاتر مجتمع فرهنگی - هنری «آفتاب» شهرجدید عالی‌شهر به سالن سینما هم انجام شده‌است. همه شهرستان‌های بوشهر زیرپوشش طرح سینما سیار هستند، اما به‌دلیل محدودیت‌های کرونایی، درحال‌حاضر سینماهای سیار در استان فعالیتی ندارند.

گلستان
  گلستان، استانی با یک‌میلیون و۹۰۰هزارنفر جمعیت، ۵مجمتع سینمایی با ۸پرده شامل سینما عصرجدید گرگان ۲پرده، سینما ۲۲بهمن گرگان ۲پرده، سینمای خصوصی پردیس کاپری ۲پرده، سینما هجرت گنبدکاووس و سینما بهمن آزادشهر هرکدام یک پرده است. البته تمرکز این پرده‌های سینمایی نیز درمرکز استان است. ازمجموع ۳۲شهر این استان، در ۱۴شهر هیچ سینمایی وجود ندارد. بندرگز، بندرترکمن، علی‌آباد، کردکوی، مینودشت، آق‌قلا، کلاله، رامیان، مراوه‌تپه، گمیشان و گالیکش ازشهرهایی به‌حساب می‌آیند که فاقد هرنوع امکانات سینمایی هستند. همچنین بنا به اعلام سازمان سینمایی کشور و تأیید حوزه هنری گلستان، در سال‌گذشته و در دوران همه‌گیری ویروس کرونا، مراکز سینمایی استان حدود 11میلیارد ریال متضرر شده‌اند.

هرمزگان
 در استان هرمزگان با حدود یک‌میلیون و ۸۰۰هزارنفر جمعیت، ۱۳شهرستان و ۵۰شهر، ۵مجتمع سینمایی با تمرکز ویژه در بندرعباس، به‌عنوان مرکز استان، وجود دارد. سینماهای ستاره‌جنوب در بندرعباس، سینما ستاره‌شهر در بندرعباس، سینما ستاره بندرعباس، سینما فرهنگ میناب و سینما کودک ابوموسی مجموع سینماهای هرمزگان هستند. شهرستان‌های قشم، بندرلنگه، رودان، حاجی‌آباد، پارسیان، جاسک، خمیر، بستک، سیریک و بشاگرد در هیچ‌یک از شهرهای خود مجتمع سینمایی دائم یا موقت ندارند. همچنین بنا بر اطلاعات ثبت شده در سامانه جامع سینماهای کشور، سینما ستاره بندرعباس، به‌عنوان بزرگ‌ترین سینمای استان، در دوره همه‌گیری ویروس کرونا و سال‌گذشته فقط ۵۰میلیون تومان درآمد داشت و این عدد برای سینما کودک ابوموسی به ۳۰۰هزارتومان طی یک سال‌گذشته رسیده‌است. همچنین گزارش‌های رسانه‌های محلی این استان حاکی از تغییر کاربری برخی از همین معدود ساختمان‌های سینمایی طی یک سال و نیم گذشته به‌دلیل رکود شدید است.

لرستان
در استان لرستان، شهرستان‌های الیگودرز، درود، بروجرد و خرم‌آباد سینما دارند. با توجه به هزینه‌بر بودن راه‌اندازی و ساخت سینما، تمام سالن‌های اداره فرهنگ و ارشاداسلامی که مجتمع‌های فرهنگی - هنری بوده‌اند، درحال تجهیز به سامانه‌های پخش دیجیتال هستند؛ یعنی دستگاه آپارات قدیمی تبدیل به پخش دیجیتال باکیفیت شده و مانند یک سینما عمل می‌کند. با این کار، شهرستان‌های پلدختر، کوهدشت و دلفان به سامانه پخش دیجیتال مجهز شده‌اند که فرقی با سینما ندارد. شهرستان‌هایی مانند رومشکان، دوره چگنی و ازنا نه‌تنها سینما ندارند، بلکه سالن مربوط به اداره فرهنگ‌وارشاداسلامی هم ندارند یا این سالن‌ها تجهیز نشده و نمی‌توان از دستگاه‌های جدید برای پخش استفاده کرد. این درحالی‌است که با کمک انجمن سینمای جوانان و معاونت سینمایی، دراین شهرها سینما سیار فعال شده‌است. با این وجود در دوره همه‌گیری ویروس کرونا فعالیت سینماهای استان با ظرفیت محدودی انجام می‌شود و می‌توان گفت این روزها سینماهای لرستان دوران رکود را پشت‌سر می‌گذارند.

چهارمحال‌و‌بختیاری
استان چهارمحال‌وبختیاری 5سینما دارد که از این تعداد، 3سینما در شهرستان شهرکرد و 2سینما هم در بروجن فعالیت می‌کنند. از همین رو 8شهرستان دیگر استان از امکان سینما بی‌بهره هستند؛ هرچند به‌گفته مسئولان مقرر شده یک سینما به‌زودی در یکی از شهرستان‌های استان ایجاد شود، اما جزئیات بیشتری از این طرح در دست نیست. اینها درحالی‌است که در خردادماه امسال نخستین پردیس سینمایی چهارمحال‌وبختیاری و دومین کافه سینما روباز کشور در شهرکرد گشایش یافت. برای بهره‌برداری از این طرح، بیش‌از ۶۰میلیارد ریال هزینه شده‌است. ظرفیت یکی از 4سالن‌ این پردیس ۲۲۰نفر و 3سالن دیگر حدود ۶۰نفر است و سالن روباز نیز ظرفیت متغیر برحسب تعداد صندلی‌ها دارد. در دوران اوج همه‌گیری ویروس کرونا، تنها سینما بهمن شهرکرد، آن‌هم با 30درصد ظرفیت به فعالیت خود ادامه داد. به‌گفته مسئولان مربوط، نگهداری فضای سینما و پرداخت حقوق کارکنان ازجمله هزینه‌هایی است که سینماداران طی تعطیلات دوران همه‌گیری ویروس کرونا متحمل می‌شوند و نمی‌توان میزان مشخصی برای سایر زیان‌های حوزه سینما و تئاتر تعیین کرد، چراکه در برنامه‌های بلندمدت نیز خلل وارد می‌کند و ازدست دادن مخاطبان و هزینه‌های فرهنگی بسیار هنگفتی درپی دارد.

کرمانشاه
در گذشته کرمانشاه یکی از استان‌های بزرگ در صنعت سینما با ۱۰سالن بود که در سایه غفلت مسئولان، یکی پس از دیگری به مخروبه‌های بزرگ یا به پارکینگ تبدیل شدند و حالا دراستان ۲میلیون نفری کرمانشاه، از میان ۶سینمای موجود، تنها ۲سینمای آزادی و فرهنگ در شهر کرمانشاه فعال هستند. همچنین مقرر شده مجتمعی با عنوان پردیس امید در شهر اسلام‌آباد غرب، یک سینما در هرسین و یک سینمای دیگر نیز در پاوه راه‌اندازی شود که در مرحله مطالعات فنی و طراحی قرار دارند. در شهر کرمانشاه نیز عملیات ساخت پردیس پیروزی در دست اقدام است. به‌جز شهرستان پاوه که سالن فعالی با عنوان سینما فرهنگ دارد، هیچ‌یک از شهرستان‌های استان، به‌جز خود شهر کرمانشاه، دارای سینمای فعال نیستند. در سال‌گذشته در فاز نخست طرح توسعه سینماهای حوزه هنری، در سینما آزادی کرمانشاه 2سالن ویژه با ظرفیت ۱۸نفر به این سینما افزوده شد و این سینما همراه با یک کافی‌شاپ مجلل به پردیس سینمایی تبدیل شد‌‌. در فاز۳ طرح توسعه سینماهای حوزه هنری هم قرار است سینما پیروزی کرمانشاه در قالب یک مجتمع تجاری و فرهنگی، به پردیسی ۸طبقه با ۷سالن مدرن و مجهز تبدیل شود و طبقه آخر مجتمع هم یک سالن روباز چهارفصل داشته باشد، اما به‌دلیل همه‌گیری ویروس کرونا اجرای این طرح به تعویق افتاده‌است‌. بررسی آمارها نشان می‌دهد از ابتدای سال‌جاری تاکنون، سینماهای کرمانشاه فقط حدود۳۰۰میلیون‌تومان فروش داشته‌اند.

کردستان
استان‌کردستان ۱۴سینما دارد که 13سینما مربوط به حوزه‌هنری و یک سینما متعلق به بخش‌خصوصی است. درکردستان با وجود ۱۱شهرستان و ۳۲شهر، تنها 4شهر سنندج، سقز، مریوان و بیجار دارای سالن سینما هستند و بسیاری دیگر از شهرهای استان از داشتن سینما محروم مانده‌اند.  پردیس سینما بهمن سنندج با ۷سالن، پردیس سینمایی مریوان با ۳سالن، پردیس سینمایی آزادی بیجار با ۲سالن و پردیس سینمایی مهر سقز با ۳سالن درمجموع هزارو 725صندلی دارند. بررسی‌ها نشان می‌دهد کردستان همواره جزو استان‌های برخوردار از سینماهای مجهز محسوب ‌شده‌است. گالری، کافی‌شاپ، کافه کتاب، انتشارات سوره و تجهیزات صوتی‌و تصویری پیشرفته از ویژگی‌های سینماهای ۴شهرستان کردستان است. کامیاران، قروه، سروآباد، بانه، دهگلان، دیواندره از داشتن سینما محروم هستند. با این وجود، میزان برخورداری مردم کردستان از صندلی‌های سینما، نسبت به میانگین کشوری بیشتر است. کردستان در دوره همه‌گیری ویروس کرونا ۳۴درصد به ظرفیت سینمایی خود اضافه کرده‌است. طی یک سال‌گذشته با افتتاح پردیس سینمایی مهر سقز یک‌سالن اصلی باظرفیت 460نفر و 2سالن ۴۶نفری به سالن‌های سینمایی استان اضافه شده‌است. ساخت این پردیس در سال‌1399 آغاز شد و در سال‌جاری به بهره‌برداری رسید. آمارهای اعلام شده نشان می‌دهد در6ماه اخیر ۱۵هزارنفر در سینما‌های استان فیلم دیده‌اند که 10هزارنفر در پردیس سینمایی سنندج، ۴هزارنفر در پردیس مهر سقز و هزارنفر هم در پردیس سینمایی بیجار حضور داشته‌اند.
 
سیستان‌و‌بلوچستان
اکنون در کل استان سیستان‌وبلوچستان ۳سینما و به‌صورت محدود فعالیت می‌کنند که ۲سینما در زاهدان و یک سینما هم در زابل فعال است. دراین میان سینما هلال زاهدان که متعلق به سازمان هلال‌احمر سیستان‌وبلوچستان است، با یک سالن با ظرفیت ۵۶۰نفر و زیربنای 3هزار و 200مترمربع، تاحدی نیاز مرکز استان را برای داشتن سالن مناسب رفع می‌کرد، اما همه‌گیری ویروس کرونا آسیب‌های اقتصادی جدی‌ به این مرکز فرهنگی وارد کرده‌است. همچنین «تالار اشراق» اداره‌کل فرهنگ‌وارشاد اسلامی مرکز استان به سالن سینما تبدیل شده و دراین تالار که به سینما اشراق معروف است، فیلم‌های سینمایی برای علاقه‌مندان پخش می‌شود. سینما هامون نیز تنها سینمای شهرستان زابل است که از رونق خوبی برخوردار نیست. گفتنی است نخستین و قدیمی‌ترین سالن نمایش فیلم در زاهدان در سال ۱۳۲۵ توسط فردی هندی‌تبار به نام«ملک» افتتاح و این مکان به‌عنوان «سینما مَلِک» نامگذاری شد. این سینما زمانی تأسیس شد که هنوز تلویزیون و رادیو دراین شهر وجود نداشت.

یزد
 استان یزد تنها در مرکز استان 2سینمای فعال شامل سینما جام جم و پردیس سینمایی تک با چند سالن دارد. مخاطبان شهرستانی برای تماشای فیلم‌ها به شهر یزد می‌آیند و در موارد محدود هم برخی فیلم‌ها در سالن‌های نمایش اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی اکران می‌شود. از ۱۱شهرستان استان، تنها مرکز استان یعنی شهر یزد 2سینما دارد. قدیمی‌ترین سینمای یزد، سینما فرهنگ در خیابان انقلاب بود که بعدها به‌دلیل عدم درآمدزایی، تغییر کاربری یافت و به فروشگاه عرضه موادغذایی تبدیل شد. دومین سینمای یزد، سینما ایران بود این سینما هم بعد از مدتی فعالیت به‌دلیل عدم استقبال شهروندان و با وجود اینکه در مرکزشهر واقع شده بود و دسترسی مناسبی هم داشت، به‌دلایل نامشخصی تعطیل شد. در ادامه سینما جام‌جم با 2سالن و پردیس سینمایی تک با 5سالن فعالیت خود را در استان آغاز کردند که بیشتر در روزهایی که نرخ بلیت نیم‌بها است، مورد استقبال مخاطبان قرار می‌گیرند. استقبال یزدی‌ها از فیلم‌ها تاحد زیادی به فروش آنها در سینماهای تهران بستگی دارد، اما در شرایط همه‌گیری ویروس کرونا، به‌دلیل محدود شدن اکران‌ها، تعداد مخاطبان سینماهای یزد هم کم‌تر شده‌است.

اصفهان
استان اصفهان حدود ۳۰سینما با 54سالن و ۱۳هزار صندلی دارد. از بین سینماهای استان، 8سینما در شهرستان اصفهان و سایر سینماها در شهرهای کاشان، شاهین‌شهر، زرین‌شهر، فولادشهر، نطنز، نجف‌آباد، گلپایگان، دهاقان، برخوار، اردستان، خمینی‌شهر، سمیرم، داران، فریدونشهر، بادرود، شهرضا، میمه و نایین قرار دارند. البته چادگان، تیران و کرون، خوانسار و مبارکه هنوز سینما ندارند. در سال‌های اخیر اهتمام ویژه‌ای برای توسعه زیرساخت‌های سینمایی در استان اصفهان صورت‌گرفته که افزایش سالن‌ها و صندلی‌های سینمایی را به‌همراه داشته‌است. براین اساس در فاز نخست توسعه سینماهای حوزه هنری در سراسر کشور، 4سالن سینمایی دیگر به چرخه اکران استان اضافه شد. از آغاز همه‌گیری ویروس کرونا تاکنون 4بار سینماهای استان تعطیل و متحمل زیان‌های سنگینی شده‌اند. سینماهای استان در شرایط کرونایی با 50درصد ظرفیت کار می‌کنند که حتی با سفید شدن وضعیت شهرها حدود یک سال به‌طول می‌انجامد تا سینماها احیا شوند و به رونق گذشته خود بازگردند. با احتساب جمعیت 5میلیون و ۲۰۰هزارنفری استان اصفهان، درحال‌حاضر به ازای هر ۴۰۰نفر، یک صندلی سینما وجود دارد.

ایلام
استان ایلام با جمعیتی بیش‌از 580هزارنفر، در کنار همه محرومیت‌هایی که دارد، از امکانات فرهنگی مناسب بهره‌ای نبرده و تنها سینمای این استان نیز چند سال پیش به ویرانه و پس از آن به محل پارکینگ خودروها تبدیل شد. حالا مردم ایلام از استان‌شان به‌عنوان «استان بدون سینما» نام می‌برند و به اسکلتی فلزی که قرار است در آینده‌ای نامعلوم تبدیل به سینما «امید» شود، دل خوش کرده‌اند تا شاید بتوانند فیلم‌های روز را روی پرده نقره‌ای تماشا کنند. ۱۶مردادماه سال۱۳۹۸ کلنگ ساخت سینما امید شهر ایلام ازسوی شهرداری و با مشارکت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ایلام به زمین زده شد تا شاید بتوان نبود سینما را دراین شهر جبران کرد، اما با گذشت نزدیک به 2سال، ساخت این سینمای شهر ایلام همچنان سرنوشت نامعلومی دارد.

خراسان‌شمالی
استان خراسان‌شمالی با جمعیت ۸۶۳هزارنفری، دارای ۹سالن سینما با ۲هزارو۲۷۴صندلی و ۱۲سالن نمایش است. سینماهای گلشن و عمیق در شهر بجنورد، سینما غدیر در شهر شیروان، سینما نسیم در شهر اسفراین و سینما آشخانه در شهر آشخانه 5سینمای استان به‌شمار می‌روند. به‌گفته مسئولان فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان‌شمالی، ظرفیت سالن‌های نمایش فیلم از سال1390 رشد بیش‌از 5/3برابری داشته‌است. همچنین دراین بازه زمانی تعداد سالن‌های سینما از یک به 9سالن رسیده‌است. علاوه براین پردیس ۷سالنی «مهر هماگ» به‌عنوان پیشرفته‌ترین سینمای خراسان‌شمالی، به‌زودی ازسوی حوزه‌هنری در مرکز استان راه‌اندازی می‌شود. این مجموعه دارای ۷سالن سینما همراه با سالن اختصاصی کودک، مجموعه بزرگ کتاب سوره مهر، گالری، پلاتو، سالن کنسرت و سینمای سه‌بعدی است تا مردم بجنورد نیز صاحب یک پردیس سینمایی مجهز شوند. هرچند که همه‌گیری ویروس کرونا سبب وارد آمدن خسارت‌های سنگینی به سینماهای استان و بیکاری کارکنان این سینماها شد، اما بازگشایی مجدد سینماها رونق را تا حدودی به‌این مراکز فرهنگی بازگردانده‌است.

قزوین
 شهرقزوین با جمعیتی نزدیک به 600هزارنفر، 2سینما بیشتر ندارد که درمجموع فقط 545نفر گنجایش دارند و 2سینمای سیار هم در شهرهای تاکستان و آبیک فعالیت می‌کند. قزوین یک انجمن سینمای جوان هم دارد که سالانه ۱۲۰هنرجو در رشته‌های فیلم‌سازی، عکاسی و تصویربرداری از آموزش‌های آن بهره‌ می‌برند.همچنین بیش‌از یک دهه است که از تعطیلی سینما ملت در شهر قزوین می‌گذرد و هرچند بارها برای نوسازی یا واگذاری آن به سرمایه‌گذار جدید تصمیم‌گیری شده، اما عملا اتفاق جدیدی برای این سینمای قدیمی نیفتاده‌است. اکران نشدن فیلم‌های روز هم موجب استقبال کم تماشاگران می‌شود. یکی از سینماهای این شهر که تحت نظارت حوزه هنری قرار دارد، گاهی فیلم‌های روز را پخش می‌کند و گاهی نیز برای همایش‌ها و مراسم خاص و شب‌شعر استفاده می‌شود. سینماهای قزوین اکنون برای رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی با 30درصد ظرفیت، مخاطبان را پذیرش می‌کنند وافزایش هزینه‌ها صاحبان سینماها را دچار مشکل کرده‌است. در دوره همه‌گیری ویروس کرونا اقبال‌عمومی نسبت به سینماهای قزوین کاهش چشمگیری داشت و بسیاری از سینماداران و اهالی فرهنگ و هنر استان متضرر شدند، اما سال‌گذشته برای نخستین‌بار، علاوه بر سینما مهتاب، سینما بهمن هم میزبان جشنواره فیلم فجر شد و استقبال بیشتری صورت گرفت. 

گیلان
گیلان 10سینمای فعال دارد؛ یعنی به‌ازای هر 230هزارنفر، یک سالن و هر 517نفر، یک صندلی موجود است. در سال‌های اخیر یک سینما هم در تالش راه‌اندازی شده‌است. البته در سال‌های اخیر 4سینما به‌دلایل مختلف غیرفعال شده‌اند. این‌درحالی‌است که 5دفتر انجمن سینمای جوانان هم در شهرستان‌های رشت، رودبار، لاهیجان، بندرانزلی و تالش در حوزه آموزش و تولید آثار سینماگران جوان فعالیت مستمر دارند. البته مجوزهای لازم برای ایجاد پردیس سینمایی گیلان با 3سالن سینما در رشت به یکی از سرمایه‌گذاران این عرصه واگذار شده‌است. یکی از چالش‌های موجود کهولت سن مالکان سینما، وراثتی بودن و تعدد شرکاست که  کار ترمیم سالن‌ها را سخت‌تر می‌کند. همچنین سینماهای گیلان از داشتن سامانه تهویه مطبوع، صندلی‌های استاندارد، امکانات رفاهی ضروری و ظاهر مناسب نیز تاحدودی بی‌بهره هستند. همچنین همه سینماهای گیلان در دوره همه‌گیری ویروس کرونا با ظرفیت ۵۰درصد فعالیت کردند، اما در اغلب روزها به‌دلیل قرمزبودن وضعیت شهرها، بسته بودند که ضرر سینماداران و تهیه‌کنندگان سینما را به‌دنبال داشته‌است. از دیگر عوامل استقبال کم مردم، عدم اکران فیلم های روز بود، درحالی‌که هنگام برگزاری جشنواره فجر در رشت و اکران فیلم‌های روز، استقبال خوبی از سینماها شد. 

سمنان
شاهرود، گرمسار، دامغان و سمنان تنها شهرهای دارای سینمای فعال در استان سمنان هستند که 6سینمای قابل فعالیت با 8سالن دارند و مجموع ظرفیت صندلی‌های این سالن‌ها به 2هزارو600عدد می‌رسد. جدیدترین سینمای ساخته شده در سمنان هم پردیس سینمایی خلیج‌فارس است که 3سالن با ظرفیت 290صندلی دارد. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سمنان نیز برای اکران فیلم‌های رده‌های سنی پایه، بیش‌از یک دهه است که سالن آمفی‌تئاتر این نهاد را به سینما تبدیل کرده‌است. اداره‌کل فرهنگ و ارشاداسلامی سمنان نیز طی چند سال اخیر برخی از سالن‌های آمفی‌تئاتر را به امکانات سینمای دیجیتال مجهز کرده، اما به‌جز برخی مواقع مانند اکران فیلم‌های جشنواره‌ فجر یا روی پرده رفتن بعضی فیلم‌های شاخص سینمای کشور، معمولا استقبال از اکران فیلم‌ها در استان سمنان چندان قابل‌توجه نبوده‌است؛ تا جایی که سینما باران شهر سرخه که از سال1393 آغاز به‌کار کرده بود، در سال1397 به‌دلیل استقبال پایین مردم از تماشای فیلم‌ها در سینما، تعطیل شد. پس از همه‌گیری ویروس کرونا نیز این روند ضعیف استقبال از حضور در سینما ادامه یافت و بر مشکلات سینماداران افزود.

البرز
استان البرز 16سالن سینمای فعال با ظرفیت حدود 3هزارنفر دارد که این تعداد برای استانی با جمعیت 3میلیونی بسیارکم است. سینماهای هجرت، ساویز و مجموعه پرشین سینما از سینماهای کرج هستند. سینما فردیس و سینما سپهر در شهرستان فردیس، مجتمع سینمایی ٩دی در هشتگرد، سالن امام‌علی(ع) در نظرآباد و سالن فرهنگسرای غدیر در محمدشهر نیز در شهرستان‌های البرز فعالیت دارند. جانمایی بعضی از سینماها در استان مانند سینما سپهر در شهرک وحدت فردیس و حتی سینما پرشین هم مناسب نیست و تماشاگر چندانی ندارند. سینما سپنتا و یک مجموعه سینمایی در مشکین‌دشت هم درحال ساخت است. شهرستان طالقان و اشتهارد نیز سینما ندارند و قراراست شهرداری سینماهجرت کرج را تخریب کرده و زمینی برای ساخت سینمای جدید درنظر بگیرد که این طرح هنوز به سرانجام نرسیده‌است. البته در یک سال‌ونیم گذشته همه‌گیری ویروس کرونا سینماهای البرز را دچار رکود کرده‌است. سینماداران رغبتی برای اکران فیلم‌های جدید ندارند و تماشاگران هم به‌دلیل ترس از ابتلا به ویروس کرونا، سینما را از تفریحات خود حذف کرده‌اند. هرچند سازمان سینمایی کشور در قالب تسهیلات بانکی در یک مرحله ۱۰میلیون تومان به هر سالن سینما اختصاص داده تا سینماداران با این مبلغ بتوانند لااقل ازپس پرداخت هزینه گاز، برق و آب سالن خود برآیند، اما این تسهیلات در مقابل ضرر و زیانی که آنها دیده‌اند، بسیار ناچیز است.

خراسان‌رضوی
در استان خراسان‌رضوی با وجود 33شهرستان، تنها 13سینمای فعال وجود دارد. در مشهد 5پردیس سینمایی با 28سالن فعالیت دارند و در دیگر شهرستان‌های استان هم به‌صورت پراکنده 8پردیس سینمایی با ظرفیت 20سالن وجود دارد. درحال‌حاضر 7پردیس سینمایی با ظرفیت 29سالن هم درحال ساخت است که درصورت توجه مسئولان و تأمین اعتبار، به‌زودی به بهره‌برداری می‌‌رسند. دراین میان در خراسان‌رضوی نیز مانند دیگر استان‌ها، ازطریق حمایت‌های سازمان سینمایی کشور، افراد فعال در ساخت سالن سینما به‌صورت مادی و معنوی حمایت می‌شوند. بعد از همه‌گیری ویروس کرونا و رکود سینماهای استان، در سال‌گذشته اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان با همکاری شهرداری مشهد یک اعتبار حمایتی به مبلغ یک میلیارد و 300میلیون‌تومان به‌صورت خرید و پیش‌خرید بلیت‌های سینما برای سینماهای شهرمشهد درنظر گرفت. یکی دیگر از اقدام‌هایی که ازسوی سازمان سینمایی و انجمن سینمای جوان خراسان‌رضوی انجام شد، اکران فیلم‌های سینمایی ازسوی 8سینمای سیار در شهرستان‌های فاقد سینما بوده‌است.

آذربایجان‌شرقی
درحالی‌که تا قبل ازسال1392 در آذربایجان‌شرقی فقط 8مجموعه سینمایی وجود داشت، اما در 5سال اخیر توجه ویژه‌ای به ساخت سینما با محوریت بخش‌خصوصی در استان شده و با سرمایه‌گذاری‌های صورت‌ گرفته، وضعیت سینماهای آذربایجان شرقی قابل‌مقایسه با گذشته نیست. ورود سرمایه‌گذاران بخش‌خصوصی به ساخت مجتمع‌ها و پردیس‌های سینمایی، زمینه‌ساز رونق این هنر در آذربایجان‌شرقی شده که ازجمله آنها می‌توان به پردیس‌های ساخته شده در مرند، اسکو و هشترود اشاره‌کرد. دراین راستا، در4سال اخیر ۲۴سالن سینما در شهرهای مختلف این استان ساخته شده و تعداد سینماها به 30عدد رسیده‌است. درحال‌حاضردر تبریز 10سینما وجود دارد که 6سینما از گذشته فعال بوده و 4سینما نیز توسط بخش‌خصوصی ساخته شده‌است. در مراغه، به‌عنوان دومین شهربزرگ استان، یک سینمای فعال وجود دارد که ساخت پردیس سینمایی دراین شهر نیز در دستورکار قرار دارد. تا قبل از همه‌گیری ویروس کرونا، سالانه حدود 600هزارنفر دراستان به سینماها می‌رفتند که این تعداد در 2سال اخیر کاهش بسیار زیادی داشته‌است؛ تا جایی که حتی ظرفیت اعلام شده 50درصدی نیز تکمیل نمی‌شود.

همدان
شهرهمدان 3سینما دارد که 2سینمای فلسطین و قدس تحت مدیریت حوزه‌هنری و سینما کانون نیز تحت مدیریت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان قراردارد. سینما فلسطین 20سال به‌دلیل بازسازی تعطیل بود و چند سالی است که به‌صورت مدرن و با تجهیزات پیشرفته بازگشایی و یک سالن کوچک 80نفری به آن اضافه شده‌است. از آن‌جا که سالن‌های بزرگ سینمایی چندان مورداستقبال تماشاگران قرار نمی‌گیرد و ظرفیت این سالن‌ها تقریبا هیچ‌وقت پر نمی‌شود، قرار است سالن‌های سینما قدس به 4سالن کوچک 250، 150، 80 و 40نفری تبدیل شوند تا به‌صورت همزمان 4فیلم در آنها قابلیت اکران داشته باشد. گفته می شود این سینما در دهه فجر امسال بازگشایی خواهد شد. شهرستان‌های تویسرکان و ملایر نیز هرکدام یک سینما دارند و در یک سالن دومنظوره در شهرستان کبودراهنگ فیلم اکران می‌شود. دراین میان نهاوند، رزن و بهار سینما ندارند و سهمیه راه‌اندازی یک پردیس سینمایی به اسدآباد اختصاص یافته که به بخش‌خصوصی سپرده شده و 4میلیارد تومان هزینه دارد و تا 5سال نیز بهره‌برداری از آن به سرمایه‌گذار سپرده شده‌است. سینماهای همدان در 2سال‌گذشته به‌دلیل همه‌گیری ویروس کرونا آسیب زیادی دیده‌اند، اما حوزه هنری و اداره‌ فرهنگ‌وارشاداسلامی از این فرصت استفاده کرده و به بازسازی و تجهیز این سینماها پرداخته‌اند.

خراسان‌جنوبی
خراسان‌جنوبی در حوزه زیرساخت‌های فرهنگی با کمبودهای بسیاری مواجه است و رکود سینماها از شاخص‌ترین مشکلات این بخش به‌شمار می‌رود. کیفیت نامطلوب سینماها و عدم نمایش فیلم‌های روز، سینماهای استان را با بحران مخاطب مواجه کرده‌است که دراین زمینه مسئولان حوزه فرهنگی استان باید چاره‌اندیشی کنند. خراسان‌جنوبی با نرخ بالای جمعیت جوان، تنها در 3شهرستان سینمای فعال دارد. هم‌اکنون 2سینما در بیرجند (فردوسی و بهمن)، یک سینما در فردوس (قدس) و یک سینما هم در قاین (پارک) فعال است؛ هرچند که طی یک سال‌گذشته سینما پارک قاین و سینما فردوسی بیرجند نیمه‌فعال بوده‌اند. درحال‌حاضر شهرستان‌های بشرویه، سرایان، نهبندان، سربیشه و درمیان فاقد سینما هستند. در سینماهای خراسان‌جنوبی به‌ازای هر 560نفر، یک صندلی وجود دارد، درحالی‌که در وضعیت استاندارد، به‌ازای هر 100نفر، باید یک صندلی وجود داشته باشد و البته میانگین کشوری این شاخص به‌ازای هر400نفر، یک صندلی است. تاکنون تنها تجهیزات صوتی و تصویری سینمای بهمن بیرجند نوسازی شده و دیگر سینماها همچنان با وسایل قدیمی کار می‌کنند و گسترش استفاده از اینترنت برای دیدن جدیدترین آثار سینمایی و همچنین همه‌گیری ویروس کرونا نیز بی‌رغبتی جوانان به سینما را به‌دنبال داشته‌است. 

مازندران
استان مازندران زمانی حدود 40سالن سینمای فعال داشت. ورود سینما به این استان حدود یک قرن قدمت دارد؛ از زمانی که آلمانی‌ها و روس‌ها دراین استان دستگاه‌های آپارات را برای اکران فیلم روشن کردند تا امروز که 20سالن سینما در 13مجموعه سینمایی استان با مالکیت‌های دولتی و خصوصی مشغول فعالیت هستند، سالن‌های زیادی ساخته و تخریب شده‌اند و هیچ اثری از برخی از آنها وجود ندارد. سینماهای مازندران حدود 4هزارو500صندلی دارند. البته عمدتا براساس ضوابط کرونایی این سینماها تعطیل هستند و درصورت باز بودن نیز استقبال چندانی دیده نمی‌شود. در ساری نیز 2سالن سینما سپهر و یک سالن سینما کانون فعالیت می‌کند. بابلسر، ساری، رامسر، نوشهر، بابل، آمل، قائمشهر، بهشهر، محمودآباد و چالوس شهرهای دارای سینما در مازندران هستند. طی سال‌های اخیر با ورود بخش‌خصوصی در 3مجموعه تفریحی آرامش رامسر، اکسین آمل و سیمرغ محمودآباد 8سالن سینما ساخته شد. آخرین اقدام دولتی انجام شده برای توسعه زیرساخت‌های سینمایی در مازندران، تخریب سینمای قدیمی ایران ساری و کلنگ‌زنی برای ساخت پردیس سینمایی ایران در اوایل اردیبهشت‌ماه سال‌جاری است که هنوز جز تخریب ساختمان، اقدام دیگری انجام نشده‌است.

آذربایجان‌غربی
با وجود اینکه در دهه‌های گذشته 23 سینما در آذربایجان‌غربی فعال بود، اما تعداد سینماهای فعال استان روز به‌روز کاهش یافت تا جایی که قبل از همه‌گیری ویروس کرونا تعداد سینماهای فعال استان به 4عدد رسید و این سینماها هم به‌لیل فرسوده بودن و عمر بیش‌از 50سال، به‌صورت نیمه‌فعال دایر بوده‌اند. در شهرهای اشنویه، سلماس، شاهین‌دژ، نقده، ماکو و خوی هم سالن‌های سینمایی  وجود دارد که فعلا بدون استفاده هستند. با همه‌گیری ویروس کرونا وضعیت سینماها در استان بازهم رو به افول گذاشت و اکنون تنها 2سینما با 3سالن در شهرستان ارومیه فعال بوده و بقیه تعطیل هستند. فرسودگی ساختمان سینماها و به‌روز نشدن تجهیزات آنها و نبود فیلم‌های مخاطب‌پسند در کنار کم‌توجهی مسئولان استانی، از مهم‌ترین دلایل تعطیلی سینماهای آذربایجان‌غربی بوده‌است. برخی از ساختمان‌های فرسوده سینمایی در استان هم درحال تغییر کاربری هستند. به‌عنوان مثال سینما فرهنگ ارومیه هم درحال‌حاضر محل اداری حوزه هنری استان آذربایجان‌غربی است و کارکرد سینمایی ندارد. بازسازی سینما انقلاب ارومیه نیز با قدمتی بیش‌از ۵۰سال از سال1398 آغاز شد، اما با همه‌گیری ویروس کرونا و گرانی روزافزون قیمت مصالح ساختمانی، روند بازسازی آن بسیار کند شده‌است. 

کرمان
کرمان، استانی است که صنعت فیلم‌سازی آن رو به پیشرفت است، اما از به‌روزشدن ابتدایی‌ترین امکانات صوتی و تصویری در سینماهایش عقب مانده و عمر متوسط سینماهای کرمان بیش‌از ٣٠سال است. استان کرمان با جمعیتی درحدود 3میلیون‌نفر دارای 4هزارصندلی سینماست که با وجود ٢٣شهرستان، کم‌تر از یک‌چهارم آنها دارای تماشاخانه هستند، درحالی‌که هر شهرستان حداقل به یک سالن سینما نیاز دارد. هرچند از سال1392 تاکنون 7سالن سینمایی ساخته شده‌، اما کرمان نیازمند سرمایه‌گذاری بخش‌خصوصی برای ساخت پردیس‌های سینمایی است. در شهرکرمان علاوه بر سینماهای آسیا و مهتاب، 2سالن نیز در تقاطع‌های اصلی شهر قرار دارند که به‌دلیل نبود پارکینگ  مشکلات ترافیکی زیادی را رقم می‌زنند. پرده سینماهای کرمان براساس جدول اکران سراسری نو می‌شود، اما گیشه‌ها صف‌های طولانی را به خود ندیده‌اند و این دلزدگی، سینماداران را برای بازسازی سینماهای فرسوده بی‌رغبت کرده‌است. اعتبارات سال‌های اخیر نیز نتوانسته تحولی در ظاهر سینماهای کرمان ایجاد کند و سینمای چندین شهرستان نیز پس از همه‌گیری ویروس کرونا به‌کلی غیرفعال شده‌اند.

فارس
بیشترین تعداد سینماها در استان فارس در شهر شیراز واقع شده و بسیاری از شهرستان‌های این استان از داشتن سینما محروم مانده‌اند. براساس سامانه جامع اطلاعات سالن‌های سینمای ایران، در استان فارس 13سالن وجود دارد که درمیان آنها شهرشیراز دارای 11سینما با نام‌های پیام، حافظ، فلسطین، شیراز، سعدی، فرهنگ، پردیس گلستان، تالارمهر، پرسیا، ایران و بهمن است که سینما بهمن با همه خاطراتش یکی دو سال قبل در آتش سوخت، سینما حافظ که این روزها تبدیل به پارکینگ شده و سینما پرسیا هم که حال و روز خوبی ندارد و تعطیل است. شهرستان استهبان نیز دارای یک سینما با عنوان سینما قدس است و شهرستان جهرم نیز سینمایی مزین به نام شهید مصلی‌نژاد دارد. سال‌گذشته نیز سینما ابوذر مرودشت به‌عنوان تنها سالن سینمای این شهر با مساحت 823متر به فروش گذاشته شد؛ آن‌هم نه برای تبدیل به مکانی فرهنگی یا استفاده مفید دیگری، بلکه صرفا برای فروش یا معاوضه با ملک دیگری در شیراز. براساس شاخص‌های اعلام شده ازسوی مسئولان کشوری، استان فارس با جمعیتی درحدود 5میلیون‌نفر، باید نزدیک به 50سینما داشته باشد؛ موضوعی که خلأ آن به‌خوبی احساس می‌شود، هرچند تنها ساخت سالن نیست که به رونق سینما کمک می‌کند، بلکه باید سیاست‌هایی برای جذب دوباره مردم به سینما به‌ویژه بعد از همه‌گیری ویروس کرونا و رکود سینماها درنظر گرفت.

خوزستان
در استان خوزستان ۲۰سینمای فعال وجود دارد که از این تعداد، 5سینمای اکسین، بهمن، قدس، هلال و ساحل در شهرستان اهواز و در شهرستان‌های دیگر استان ۱۵سینمای فعال و ۱۰سینمای غیرفعال وجود دارد. این سینماها در شهرستان‌های شوش، بهبهان، ایذه، دشت آزادگان، اندیمشک، اهواز، مسجدسلیمان، دزفول و رامهرمز هستند که برخی از آنها ازسوی بخش‌خصوصی و تعدادی توسط مؤسسه «بهمن سبز» درحال بازسازی و ترمیم هستند. ۹شهرستان خوزستان هم فاقد سینما هستند. دراین میان طی سال‌های اخیر سینماهای «اکسین» اهواز و «آزادی» آبادان بازسازی شده، به‌طوری‌که سینما اکسین اهواز با ساخت ۴سالن جدید، تبدیل به یک پردیس سینمایی ۵سالنی شده‌است. همچنین سینما آزادی آبادان نیز با ساخت و تجهیز ۲سالن جدید، به پردیس سینمایی ۳سالنی تبدیل شده‌است‌. به‌زودی نیز قرار است در دزفول پردیس سینمایی تجهیز و راه‌اندازی شود.

کهگیلویه‌وبویراحمد
کهگیلویه‌وبویراحمد استانی است که نه‌تنها شهرستان‌های آن، بلکه مرکز استان هم سینما به معنای واقعی ندارند. سینما دنا قدیمی‌ترین سینمای شهر یاسوج است که در دهه۵۰ شمسی ساخته شد، اما مردادماه سال۱۳۸۶ به‌دلیل فرسودگی و عدم مقاوم‌سازی توسط شهرداری یاسوج تخریب شد. قرار بود سینما دنا در کم‌ترین زمان ممکن، متناسب با جمعیت و معماری زیبا دوباره ساخته شود، اما با گذشت 14سال از تخریب قدیمی‌ترین سینمای شهر یاسوج، این طرح هنوز به نتیجه نرسیده‌است. این‌درحالی‌است که بالاخره بعد از گذشت سال‌ها، عملیات ساخت پردیس سینمایی امید به همت شهرداری یاسوج در مرکز کهگیلویه‌وبویراحمد به زمین زده شد. این ساختمان با پیش‌بینی ۵سالن و ۲۸۵صندلی، در یک طبقه ساخته می‌شود و تا یک سال دیگر به بهره‌برداری می‌رسد.