دعوای غربی در شرق دور

پیمان همکاری‌های دریایی آمریکا و انگلیس با استرالیا که هدفش در نهایت مهار نفوذ پکن است، بیشتر از اینکه چین را ناراحت کند، فرانسه را خشمگین کرده است.
به‌گزارش الجزیره، استرالیا آخر هفته گذشته از توافقی سه‌جانبه با آمریکا و انگلیس خبر داد که براساس آن این دو متحد غربی، به استرالیا کمک می‌کنند تا زیردریایی‌های نظامی هسته‌ای تولید کند.
استرالیا در راه بستن این توافق، فرانسه را قربانی کرده و توافق پیشین خود با پاریس در همین زمینه را لغو کرده است. این کار باعث شد که فرانسه یک روز بعد از توافق سه‌جانبه، به‌شدت به استرالیا و بیشتر از آن، به آمریکا به‌خاطر اینکه پاریس را دور زده حمله
 کند.
خبر توقف همکاری استرالیا با فرانسه را نخست‌وزیر استرالیا روز پنجشنبه اعلام کرد. همکاری 2کشور در زمینه زیردریایی‌های دیزلی بود. اسکات موریسن گفته است که زیردریایی‌های متعارف با نیازهای عملیاتی این کشور همخوانی ندارد، چرا که تغییرات شتابانی در امنیت منطقه‌ در جریان است.
اعتراض فرانسه به توافق سه‌جانبه چنان شدید بوده است که آمریکا عملا سعی کرده از این کشور دلجویی کند و گفته است که از هرگونه مشارکت پاریس در منطقه هند و اقیانوسیه استقبال می‌کند.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در کنفرانس مشترک با مقامات استرالیایی گفته است که آمریکا از هر فرصتی استفاده می‌کند تا روابط خود با فرانسه را تقویت کند، به‌خصوص در منطقه هند و اقیانوسیه. او گفته است: «ما قویا از ایفای نقش کشورهای اروپایی در هند و اقیانوسیه استقبال می‌کنیم. ما چشم انتظار همکاری‌های نزدیک با ناتو، اتحادیه اروپا و دیگر کشورها هستیم. فرانسه شریک حیاتی ما در این مسئله و چیزهای دیگر است. این همکاری سابقه زیادی دارد و به گذشته برمی‌گردد و می‌خواهیم به آینده هم کشیده شود.»
خشم پاریس
واکنش بلینکن به موضع‌گیری خشمگینانه فرانسه است که حتی در دوران بی‌اعتنایی و بی‌احترامی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا به متحدان اروپایی این کشور هم کم‌سابقه بوه است.
ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه و فلوران پارلی، وزیر دفاع این کشور در بیانیه‌ای مشترک گفته‌اند که ماجرای استرالیا، ضرورت استقلال استراتژیک اروپا را بار دیگر مطرح کرده است.
مخاطب اصلی این بیانیه اما نه استرالیا که آمریکا بوده است. در این بیانیه آمده است: «تصمیم آمریکایی‌ها‌، که در نهایت به بیرون گذاشته شدن یک متحد اروپایی مثل فرانسه از یک شراکت حیاتی منجر می‌شود، آن هم در دوره‌ای که با چالش‌های بی‌سابقه‌ای در منطقه هند و اقیانوسیه مواجه هستیم، نشانه‌ای از نبود ثبات است و فرانسه فقط می‌تواند شاهد این وضعیت باشد و ابراز ناراحتی کند.»
حملات به آمریکا به اینجا ختم نشد و لودریان بعدا در مصاحبه با یک رادیو در فرانسه، دولت بایدن را با دولت ترامپ مقایسه کرده است. او گفت: «این تصمیم یکجانبه، بی‌رحمانه و غیرقابل‌پیش‌بینی من را تا حد زیادی یاد کارهایی که آقای ترامپ می‌کرد انداخته است. این رفتاری نیست که بین متحدان باید برقرار باشد.»
هدف، مهار چین
در جایی که فرانسه به‌خاطر بیرون ماندن از توافق سه‌جانبه اینچنین خشمگین شده است، چین دلایل متفاوت و عمیق‌تری برای نگران شدن از این همکاری دارد. هرچند آمریکا گفته است هدف این توافق مهار چین نیست اما هیچ تردیدی وجود ندارد که این کشورها، تنها بعد از افزایش نفوذ چین در منطقه به فکر این کار افتاده‌اند.
چین از این توافق انتقاد کرده و ژائو لیجیان، سخنگوی وزارت خارجه این کشور در این‌باره گفته است: «همکاری در زمینه تولید زیردریایی هسته‌ای بین آمریکا، انگلیس و استرالیا به‌صورتی جدی صلح و ثبات را نادیده گرفته، رقابت تسلیحاتی را افزایش داده و تلاش‌ها برای عدم‌اشاعه را زیر سؤال برده
 است.»
او این توافق سه‌جانبه را به‌شدت غیرمسئولانه خوانده است. این در حالی است که آمریکا تلاش کرده اینطور وانمود کند که هدف این همکاری، چین نیست. لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا در کنفرانس مشترک با مقامات استرالیایی به این مسئله اشاره کرده و گفته است: «در مسئله چین، بگذارید تأکید کنم که این توافق، این رابطه، علیه هیچ‌کس و هیچ‌چیزی نیست.»
با این حال مقامات استرالیایی چندان دیپلماتیک درباره تهدیدهای چین صحبت نکرده‌اند. پیتر دوتن، وزیر دفاع استرالیا در واکنش به انتقادهای پکن از این توافق گفته است: «این نخستین باری نیست که ما شاهد چنین واکنش‌هایی از چین در رابطه با استرالیا هستیم. ما در کنار همسایگان خود در منطقه هند و اقیانوسیه هستیم و می‌خواهیم تداوم صلح را تضمین کنیم. این همکاری، منطقه را امن‌تر می‌کند.»
همکاری بیشتر با آمریکا
تولید زیردریایی‌های هسته‌ای ‌که البته فقط نیروی پیشران آنها هسته‌ای است و سلاح هسته‌ای حمل نمی‌کند، تنها بخشی از همکاری‌های نظامی جدید استرالیا با آمریکاست. استرالیا گفته است که نه‌تنها نیروهای آمریکایی بیشتری به این کشور خواهند آمد، که همکاری‌های موشکی بین 2کشور افزایش خواهد یافت.
وزیر دفاع استرالیا که برای امضای همکاری با آمریکا به واشنگتن سفر کرده، گفته است که کشورش می‌خواهد نیروهای آمریکایی بیشتری در شهر شمالی داروین، در 10سال آینده مستقر شوند. قرار است به‌زودی 2هزار و200نیروی آمریکایی به این شهر بروند. پیش از این، نخست‌وزیر استرالیا هم گفته بود که کشورش از آمریکا موشک‌های کروز دوربرد تاماهاوک خواهد خرید. لوید آستین هم تأیید کرده است که آمریکا حضور و نفراتش در استرالیا را تقویت خواهد کرد. در جلسه مشترک بین وزرای دفاع و وزرای خارجه 2کشور، به‌صورت مفصل درباره تهدیدهای چین بحث شده است و شکی باقی نمی‌ماند که افزایش همکاری‌های نظامی، در راستای مهار چین در منطقه هند و اقیانوسیه است. مهار چین، یکی از سیاست‌های کلان دولت آمریکاست و بیرون کشیدن نیروهای آمریکایی از افغانستان به دستور جو بایدن هم درهمین راستا بوده است.
در روزهای آینده، موریسون، بایدن، نارندرا مودی نخست‌وزیر هند و یوشیهیده سوگا نخست‌وزیر ژاپن در نشستی چهارجانبه با هم ملاقات خواهند کرد و راهکارهای مقابله با چین را در هند و اقیانوسیه بررسی خواهند کرد.