تأثیر کرونا بر قلب
شلیکهای کشنده یک ویروس منحوس
دکتر حسن نمازی، متخصص قلب معتقد است که تنگی نفس و درد قفسه سینه میتواند نشاندهنده علائم درگیری قلب در بیماری کرونا باشد
نورا عباسی ـ روزنامهنگار
قلب و ریه در جوار یکدیگر مسئولیت اکسیژنرسانی را برعهده دارند و با توجه به اینکه کرونا در دسته بیماریهای تنفسی جای میگیرد، از همان نخستین روزهای شیوع کرونا، این واهمه شکل گرفت که این بیماری برای بیماران قلبی خطرهای بیشتری را رقم بزند و حتی منجر به عوارض قلبی در برخی از افراد شود. براساس گزارشی که در نشریه مدیکال اکسپرس منتشر شده است، باید گفت علائم شایع قلب و عروق ناشی از کرونا شامل تپش قلب، ضربان قلب سریع، ضربان قلب آهسته، درد قفسه سینه و غش است. بیش از ۹۰درصد از حدود ۳۷۰۰ شرکتکننده در یک مطالعه، گزارش دادهاند که بهبود این علائمشان بیش از 8ماه به طول انجامیده است. برای فهم بهتر مشکلات قلبی ایجاد شده با بیماری کرونا و راههای حفظ سلامت قلب در این شرایط، با حسن نمازی، متخصص قلب و عروق گفتوگو کردهایم. او به ما گفت که استفاده از سبزیجات و روغنهای گیاهی در کنار ورزش میتواند سلامت قلب را تضمین کند.
کرونا چگونه به قلب آسیب میزند
اثرات کرونا روی قلب چندان شناخته شده نیست. در این دسته از بیماران احتمال التهاب قلبی وجود دارد و تعداد قابل توجهی از بیماران کرونایی بستری شده دچار آسیب میوکارد میشوند که با بالا رفتن خطر مرگ در این افراد مرتبط است. آسیب میوکارد میتواند به دو صورت میوکاردیت یا نارسایی قلبی ایجاد شود و همچنین کرونا ممکن است که ریسک لخته شدن خون در عروق قلب را بالا ببرد. لخته شدن عروق نیز ممکن است منجر به سکته قلبی شود. این اتفاق یک عارضه شناختهشده و شایع نیست اما میوکاردیت بیشتر بیماران کرونایی را با خود درگیر کرده است.
بیماران قلبی بهبودیافته از کرونا همواره در معرض تهدید لختههای خونی و عروقی هستند که اگر در اندام فرد باشد منجر به سیاه شدن آن عضو از بدن میشود یا در ریه بهصورت آمبولی ریه، در عروق قلبی بهصورت سکته قلبی و در عروق مغزی بهصورت سکته مغزی تأخیری بروز میکند.
ورزش کنید و سیگار نکشید
پس از بهبود حتما ورزش را در برنامه روزانه خود فراموش نکنید، برای اجرای این ایده باید از ورزشهای سبک شروع کنید و به قلبتان اجازه بدهید که با سرعتی متعادل در مسیر سلامت قرار بگیرد. همچنین با توجه به اثرات منفی کرونا بر ریه و قلب لازم است که پرهیز از مصرف سیگار جدی گرفته شود، تا مبادا مواد سمی موجود در سیگار به قلب و عروق خونی آسیبی وارد کند.
علائم مشکلات قلبی و عروقی در بیماران کرونایی
افت پمپاژ قلبی نتیجه حمله کروناویروس به قلب است که منجر به تنگی نفس و احساس درد میشود و در چنین مواقعی میتواند نارسایی قلبی را از خود نشان دهد.
تنگی نفس و درد سینه میتواند زنگ هشداری را برای بیماران کرونایی یا بهبودیافتگان کرونا به صدا در بیاورد، چرا که این علائم نشان از مشکلات قلبی دارند. درصورت بروز چنین علائمی افراد باید به پزشک مراجعه کنند تا با گرفتن نوار قلب و اکو بیماری تشخیص داده شود.
افراد باید توجه داشته باشند زمانی که فشار در قفسه سینه یا بازو گسترش پیدا میکند احتمال حمله قلبی وجود دارد و فشار، گرفتگی، درد یا احساس فشار در قفسه سینه یا بازوها که ممکن است به گردن یا پشت گسترش پیدا کند.
چه داروهایی مصرف نشود؟
در ابتدای فراگیری کرونا، داروهایی مانند کلروکین به بیمار کرونایی داده میشد که میتوانست بر ضربان قلب بیمار اثر منفی بگذارد اما داروهایی که هماکنون استفاده میشوند چنین اثرات منفیای به جای نمیگذارند.
کلروکین یک داروی ضد مالاریا و داروی وابسته به آن هیدروکسی کلروکین که در درمان بیماریهای خودایمنی مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید بهکار میرود، با توجه به بررسیهای قبلی بهعنوان یک درمان بالقوه برای عفونت ویروس جدید کرونا پیشنهاد شده بود.
کروتن نیز جزو داروهایی است که به بیماران کرونایی داده میشود و اگر افراد با بیماری قلبی درگیر شده باشند، این دارو ممکن است عوارض قلبی به جای بگذارد اما نمیتوان این دارو را از روند درمان بیمار کرونایی حذف کرد چرا که بیماری که عوارض ریوی دارد باید این دارو را دریافت کند.
سیب و گلابی؛ راه کاهش کلسترول
جو دوسر، حبوبات؛ سیب و گلابی غنی از فیبر محلول هستند که به کاهش سطوح کلسترول خون کمک میکنند. سیر نیز اثر مشابهی دارد. سیر در بهبود عملکرد گردش خون و سلامت قلب مؤثر است و یک ماده غذایی ضدانعقاد، ضدالتهاب و آنتیاکسیدان محسوب میشود.
سبزیجات فراموش نشود
حفظ سلامت قلب نیازمند مصرف مواد غذایی مشخصی است و همان توصیههایی که برای بیماران قلبی غیرکرونایی توصیه میشود در این بحث نیز میتواند مورد استفاده قرار بگیرد.
نتیجه یک مطالعه جدید نشان میدهد که مصرف سبزیجات دارای برگ سبز مانند اسفناج یا کلمپیچ خطر ابتلا به بیماری قلبی را تا ۲۶درصد کاهش میدهد.
کلمبرگ، کلم قرمز، گلکلم، کلم بروکسل، بروکلی، شلغم، چغندر، اسفناج، مارچوبه، لوبیا سبز، نخود سبز، لوبیا قرمز، لوبیا چشمبلبلی، نخود خشک و...میتوانند از گرفتگی عروق جلوگیری کنند.
میوه و سبزیجات منبع خوب فیبر، پتاسیم، منیزیم و آنتیاکسیدانها هستند که میتوانند موجب کاهش فشارخون و کلسترول شوند و سلامت و تنوع باکتریهای دستگاه گوارش را بهبود بخشند.
روغن؛ بلای جان قلب
امروز ارتباط مستقیم بین مصرف روغن اشباع با بیماریهای قلبی و عروقی اثبات شده است و همه میدانند که استفاده از چربی اشباع شده منجر به افزایش احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی میشود. بر همین اساس به بهبودیافتگان کرونایی توصیه میکنیم که از خوردن غذاهای چرب و فستفودی پرهیز کنند.
جایگزینی روغنهای گیاهی به جای روغنهای جامد و حیوانی توصیه میشود، چرا که روغن گیاهی همچون کنجد حاوی اسید چرب اشباعنشده است و مصرف آن به کاهش کلسترول کمک میکند.