راه‌اندازی نخستین مرکز‌تزریق دارو به بیماران مبتلا به کووید ۱۹ در غرب تهران
میزبانی سوله سرداران از بیماران کرونایی
ثریا روزبهانی
موج پنجم «کرونا» با ویروس جهش یافته «دلتا» با سرعت بسیار زیاد در حال انتقال است و هر روز بر تعداد مبتلایان به این ویروس افزوده می‌شود. هم‌چنین آمار بستری بیماران مبتلا با افزایش شدیدی روبه‌رو بوده است. به باور متخصصان و پزشکان، اگر بیمار در مراحل نخست برای مداوا مراجعه کنند، درمان نتیجه‌بخش‌تر خواهد بود، اما این روزها در بیمارستان‌های ارائه‌دهنده خدمات و درمان بیماران کرونایی، جایی برای سوزن انداختن نیز وجود ندارد و بیماران بدحال در میان ازدحام مراجعه‌کنندگان نفسشان به شماره می‌افتد و هر دقیقه به مرگ نزدیک‌تر می‌شوند. مدیران شهری منطقه ۵ برای کمک به کادر درمان و هم‌چنین بیماران مبتلا به «کووید ۱۹» پایگاهی را راه‌اندازی کرده‌اند تا خدمات و درمان‌های سرپایی خود را در این پایگاه دریافت کنند. با این اقدام مدت انتظار و مدت زمان معاینه، تجویز دارو و خدمات سرپایی بیماران به شکل چشمگیری کاهش پیدا کرده است. برای آشنایی با فعالیت این مرکز با «محمود کلهری»، شهردار منطقه ۵ و «شهاب عبداللهی فر»، مسئول مرکز «درمان سرپایی بیماران تنفسی» گفت‌وگو کرده‌ایم.
شهاب عبداللهی فر/ مسئول مرکز
بیماران برای یک لحظه بیشتر زندگی کردن بر روی تخت‌های بیمارستانی در حال جنگ و کادر درمان با ایثار و از خودگذشتگی در حال نجات جان بیماران هستند. محمود کلهری، شهردار منطقه ۵ با بیان اینکه در پیک پنجم کرونا همه باید پروتکل‌های بهداشتی را با شدت بیشتری رعایت کنند، می‌گوید: «متأسفانه با شیوع‌گونه جدید این بیماری، سرعت سرایت آن بالا رفته و در این شرایط لازم است تا هموطنان به دستورالعمل‌های توجه بیشتری داشته باشند. از سویی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی نیز با ازدحام روبه‌رو شده‌اند و نهادهای مربوطه برای بهبود این شرایط نباید از هیچ کمکی دریغ کنند. در همین راستا این منطقه مانند گذشته در عرصه کمک‌رسانی به نظام سلامت پیشتاز بوده است و در این زمینه اقدامات مختلفی را انجام داده و می‌دهد. اکنون باتوجه به درخواست دانشگاه «علوم پزشکی ایران»، سوله «سرداران» برای تزریق داروی «رمدسیویر» در اختیار نظام سلامت قرار گرفته است. نوبت دهی برای این مرکز به‌صورت اینترنتی است که هم از ازدحام جلوگیری کند و هم سرعت درمان و رسیدگی به امور بیماران را بالا برد. امیدواریم با این اقدام کمک شایانی به چرخه مبارزه با بیماری کرونا و کاهش موارد بستری کنیم. علاوه بر مراکز واکسیناسیون پیشین در سوله‌های مدیریت بحران، بیمه، سازمان برنامه، ساختمان‌های اداری پارک ترافیک و مرکز خودرویی با همکاری اورژانس در خیابان «خلیل‌آبادی» راه‌اندازی شده‌اند که برای تسریع و بهبود روند واکسیناسیون، با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی شهروندان را واکسینه می‌کنند.»
مرکزی برای درمان بیماران سرپایی
این پایگاه در واقع پایگاه درمان «سرپایی» بیماران کووید است که از جمله داروهایی همچون رمدسیویر نیز در این مرکز تزریق و خدمات درمانی دیگر هم انجام می‌شود. عبداللهی‌فر، مسئول مرکز درمان سرپایی بیماران تنفسی «سرداران» در محله «کوهسار» درباره شیوه فعالیت این پایگاه می‌گوید: «چندین ماه پیش کشور طرحی را در زمینه راه‌اندازی نقاهتگاه‌ها تجربه کرد. مقرر شده بود بیمارانی که از بیمارستان‌ها مرخص می‌شوند، در یک مرکز استراحتگاهی مدت درمان خود را سپری کنند و مانع از انتقال بیماری شوند، اما تجربه موفقی نبود و جز موارد انگشت‌شمار بقیه نتوانستند تعداد زیادی از بیماران را در مرکزشان نگه دارند. اکنون در موج پنجم تعداد مراجعه بیماران بسیار زیاد شده است و اورژانس‌ها مملو از بیمارهایی است که برخی از آنها به‌طور موقت درمان‌های سرپایی یا دارویی می‌خواهند و ۲ تا ۳ ساعت باید تحت‌نظر باشند یا ویزیت روزانه انجام بدهند. از سوی دیگر، انبوهی از بیماران بدحال در اورژانس‌ها در انتظار خدمات بودند که به توجه خاصی نیاز داشتند و متأسفانه در انبوه این حجم از مراجعه‌کنندگان گم می‌شدند. بنابراین تصمیمی اتخاذ شد تا مریض‌هایی که پیش از بستری نه پس از بستری به مراقبت‌های سرپایی از جمله تزریق سرم، دارو، گرفتن علائم حیاتی و توضیحات و معاینات پزشکی نیاز دارند از بخش‌های اورژانس جدا کنیم و در فضای دیگری این خدمات را به بیماران ارائه دهیم و این فرصت را مهیا کنیم تا اورژانس به بیماران بدحالی که نیاز به مراقبت اورژانسی دارند، رسیدگی کنند. برای تحقق این طرح به دنبال فضایی بودیم که بتوانیم تشکیلات را در آن راه‌اندازی کنیم. سوله‌های مدیریت بحران یکی از فضاهای مناسب و مطلوب برای این کار است و بستر انجام این اقدامات در آن مهیا است. در همین راستا شهرداری سوله سرداران در محله کوهسار که نزدیک بیمارستان «نیکان» در منطقه ۵ است در اختیار مرکز قرار داد و بیمارستان هم آن سوله را به‌عنوان مرکز درمان بیماران سرپایی بیماران تنفسی تجهیز کرد. اکنون حجم زیادی از بیماران سرپایی پیش از بستری شدن می‌توانند به این پایگاه مراجعه و خدمات دریافت کنند. در حال حاضر در این پایگاه ۵۰ تخت مهیا و تجهیزات لازم و ضروری و نیز کادر متخصص درمانگر در این پایگاه مستقر شده‌اند. هم‌چنین فرد بیمار مستقیم به آنجا مراجعه نمی‌کند. فردی که به آنجا مراجعه می‌کند از پیش به اورژانس بیمارستان مراجعه کرده و در آنجا ویزیت جامع برای او انجام و تشخیص داده شده است که این فرد درمان کووید را به‌صورت سرپایی و روزانه دریافت می‌کند. اگر این مراحل را طی کرده باشد سپس به پایگاه معرفی می‌شود.»
پیش از مراجعه ثبت‌نام کنید
برای جلوگیری از اتلاف وقت بیماران، سامانه‌ای راه‌اندازی شده است تا از طریق آن از نوبت مراجعه خود مطلع باشند. عبداللهی‌فر درباره این سامانه توضیحات بیشتری می‌دهد: «بیمارانی که به اورژانس مراجعه کردند و تشخیص داده شده سرپایی درمان شوند، در یک سامانه الکترونیک ثبت‌نام و برای مراجعه روزانه‌شان وقت داده می‌شود. چون برای آن مرکز قابل پیش‌بینی نیست که ساعت ۸ تا ۱۰ یا ۱۰ تا ۱۲ چه تعداد بیمار مراجعه خواهد کرد. به همین دلیل اقدامات لازم از پیش دیده می‌شود و فرد بیمار در صورت مراجعه، معطل نخواهد شد. برای مثال، می‌تواند پیش‌بینی کند که چه تعداد نیرو برای مراجعه امروز آماده‌باشد و چه خدماتی را به‌صورت استاندارد ارائه می‌دهد. خوشبختانه بیشتر مراجعه‌کننده‌ها از این موضوع استقبال کردند و رضایت خاطر داشتند. این پایگاه روزانه نزدیک به ۱۷۰ مراجعه‌کننده دارد و باید به این موضوع نیز اشاره کرد که داروهای ویژه بیماران کرونایی در این مرکز در دسترس‌شان قرار می‌گیرد. هر دارویی که بیمار نیاز داشته باشد در این مرکز فراهم است. در واقع بیمارستان فشار را به خود تحمیل کرده است تا بیمار آواره داروخانه‌ها نشود. البته برای بیماری که دارو دارد نیز پروسه درمان انجام می‌شود. هزینه‌ها دریافتی از بیماران اندک است و تنها بابت تجهیزات و اقلام مصرفی همچون دارو و سرم آن هم براساس قیمت مصوب، از مریض دریافت می‌شود. این مرکز همه روزه از ساعت ۸ تا ۲۰ فعال است.»
کرونا دلتا را جدی بگیرید
همه توصیه‌ها به‌طور مرتب تکرار می‌شود. دکتر عبداللهی‌فر هم به سبب اهمیت این موضوع به مهم‌ترین موارد اشاره می‌کند و در این‌باره می‌گوید: «به محض اینکه علائم آغاز شد و حس کردید علائمی سرماخوردگی یا تب دارید، پیش از آنکه دیگران را آلوده کرده باشید، سریع به مراکز درمانی مراجعه کنید تا بیماری تشخیص داده و اقدامات پیشگیرانه و درمان هرچه زودتر آغاز شود. حتی ممکن است اگر درمان را یک روز دیرتر شروع کنیم، مریض به «آی سیو» و خدمات ویژه نیازمند شود، اما اگر به موقع مراجعه کند با یک درمان مختصر سرپایی مشکلش حل خواهد شد. اقدام به موقع او برای خودش، کشور و هم برای سیستم درمانی بسیار مؤثر خواهد بود. هم‌چنین به‌رغم اینکه واکسیناسیون درحال انجام است، افرادی که واکسن زدند همچنان باید پروتکل‌های بهداشتی مانند زدن ماسک و فاصله را رعایت کنند. چون زدن واکسن ایمنی صد‌در‌صد نمی‌دهد. افرادی که واکسینه شدند ممکن است به نوع‌های خفیف‌تری از کرونا مبتلا شوند یا به یک ناقل تبدیل شوند. نکته آخر اینکه اگر در یک خانواده‌ای فردی مبتلا شد سایر افراد باید با دقت بیشتری مراقب علائم‌شان باشند. چون نوع دلتای این بیماری که اکنون در کشور در حال گردش است، به دلیل برگزاری دورهمی‌های خانوادگی گسترش یافته. به همین دلیل بی‌شک این افراد با هوشیاری و دقت بیشتری باید مراقب باشند تا در صورت بروز علائم به مرکز درمانی مراجعه کنند.»
