از دهه 30میلادی بود که گنگسترها با نقشآفرینی در فیلمهای وسترن در سینما خودی نشان دادند و دست بر قضا طرفداران بسیاری پیدا کردند.این ژانر سینمایی به مرور زمان شکل جدیتری بهخود گرفت تا اینکه در اواسط دهه 40میلادی شخصیتی بهنام تکتیرانداز که نقش اول فیلمهای دوران جنگ جهانی دوم بود جای هفت تیرکشهای فیلمهای وسترن را گرفت. جالب اینکه تاکنون فیلمهای بسیاری با عنوان «تک تیرانداز» ساخته شده و برخی از آنها جزو پرفروشترین فیلمهایی در رده تریلر هم بودهاند. بنابراین در بیشتر فیلمهای جنگی و پرسر و صدا پای یک تکتیرانداز در میان است. این گزارش 10فیلمی را که تیراندازی و تکتیرانداز بستر اصلی داستان آنهاست معرفی میکند.
تکتیرانداز/ کارگردان: آنتونی فوکوآ
هر وقت صحبت از فیلمی با موضوع تکتیرانداز به میان میآید خیلیها بیاختیار یاد فیلم به یادمادنی آنتونی فوکوآ، کارگردان معروف آمریکایی میافتند؛ فیلمی که با عنوان «تکتیرانداز» و با بازی مارک والبرگ روی پرده سینما رفت اما بهواسطه محدودیت در اکران به توفیق چندانی در گیشه دست پیدا نکرد. این فیلم روایت «باب لی سوآگر»، کهنه سرباز آمریکایی است که روزگاری تکتیرانداز ارتش آمریکا بود اما با دلخوری از ارتش بیرون میآید تا اینکه در صحنهسازی ترور رئیسجمهور آمریکا همهچیز به گردن او میافتد. تک تیرانداز دولت آمریکا و سناتورهای خیانتکار را مورد طعنه قرار میدهد و به همین دلیل با محدودیت در اکران مواجه شد.
روز شغال/ کارگردان: فرد زینهمان
این فیلم را میتوان یکی از آثار درخشان یکی از بهترین کارگردانان تاریخ سینما دانست. فرد زینهمان در سالهای پایانی عمرش، تریلری جذاب از نقشه ترور «ژنرال دوگل» بهدست یک تکتیراندازی را برمبنای رمان «روز شغال» نوشته «فردریک فورسایت» به تصویر کشید. هویت شخصیت اصلی فیلم که با نام مستعار شغال شناخته میشود و ناشناس بودن تکتیرانداز، دستگیری او را به ماموریتی ناممکن بدل میکند. این فیلم نامزد دریافت جوایز مختلفی شد اما فقط در بخش تدوین، اسکار گرفت.طرفداران فیلمهای اکشن، روز شغال را یکی از بهترین فیلمهای تاریخ این ژانر میدانند.
برج مرگبار/ کارگردان:جری جیمسون
این فیلم براساس ماجرایی واقعی که در 1966رخ داد ساخته شده است. ماجرا از این قرار است که چارلز جوزف ویتمن، دانشجوی دانشگاه آستین تگزاس که سابقه حضور در ارتش را دارد بهخاطر شدت گرفتن مشکلات روانی، همسر و مادرش را به قتل میرساند و بعد هم با تفنگ دوربیندار به بالای ساختمان دانشگاه میرود و از آنجا هر رهگذری را هدف قرار میدهد. ویتمن پس از کشتن 14نفر و زخمی کردن 31نفر، در نهایت بر اثر شلیک پلیس از پا درمیآید.این فیلم بهخاطر داستان تلخ و ترسناکی که روایت میکند چندان مورد اقبال تماشاگران قرار نگرفت. تنها ویژگی مثبت این فیلم، حضور «کرت راسل» در نقش بازیگر اصلی است.
ای مثل ایکار/ کارگردان: هانری ورنوی
این فیلم هم ماجرای ترور جان اف کندی را روایت میکند. با این تفاوت کرد که کارگردان، داستان ترور رئیسجمهور اسبق آمریکا را شبیهسازی کرده و با مشابهسازی تخیلی آن در فرانسه، داستانی پلیسی را روایت میکند. «ایو مونتان» که از او بهعنوان یکی از بهترین بازیگران تاریخ سینمای فرانسه نام میبرند در نقش بازپرس ویژه بهدنبال کشف راز پرونده ترور رئیسجمهور فرانسه است که به تازگی برای بار دوم در انتخابات پیروز شده است. فیلم، داستان تلاش بازپرس برای اثبات اینکه ترور، فراتر از عملیات فردی و کاری تشکیلاتی بوده را روایت میکند. بازپرس پرونده در نهایت مثل افسانه ایکار، جانش را بر سر تلاش برای نزدیک شدن به حقیقت از دست میدهد.
دشمن پشت دروازهها/ کارگردان: ژان ژاک آنو
داستان اصلی این فیلم برگرفته از زندگی یک تکتیرانداز روس است. در بحبوحه جنگ جهانی دوم، دو تکتیرانداز در دو جبهه آلمان و روسیه با شکار مداوم سربازان دشمن تبدیل به ماشین تبلیغاتی سیاستمداران خود میشوند. تلاشهای تکتیراندازهای روسی و آلمانی به دوئلی تمامعیار بدل میشود و هرکدام میدانند که نخستین اشتباه، آخرین اشتباه خواهد بود. آنو، کارگردان فرانسوی این فیلم بهطور هوشمندانهای از رگهای عاطفی بهرهبرده و رابطهای عاشقانه را به بستر اصلی فیلم بدل کرده تا خشونت ذاتی آن برای بیننده قابل تحمل کند. بیشتر کسانی که «دشمن پشت دروازهها» را تماشا کردهاند بر این باورند که آنو در این راه موفق بوده است.
جک ریچر/ کارگردان: کریستوفر مککواری
شخصیت جک ریچر در مجموعه داستانهایی به نویسندگی لی چایلد، با ظاهری تنومند و مصمم معرفی میشد. این شخصیت مرموز در سال 2005خلق شد و در مدت زمان نسبتا کوتاهی به شهرت فراوانی رسید. داستانهای دنبالهدار فراوانی براساس این شخصیت خیالی خلق شد تا اینکه سرانجام در قالب یک فیلم سینمایی روی پرده سینما هم رفت. البته تام کروز که برای این نقش درنظر گرفته شد کمترین شباهت ممکن را به جک ریچر دارد.داستان فیلم هم از این قرار است که 5نفر به شکل مشابهی توسط یک تکتیرانداز کشته میشوند. مظنون اصلی، تکتیرانداز سابق ارتش است و بعد از دستگیری درخواست ملاقات با جک ریچر را مطرح میکند.
تکتیرانداز/ کارگردان: دانته لم
اگر بگوییم تعداد فیلمهایی که با موضوع تکتیرانداز ساخته شده از تعداد انگشتان دو دست فراتر است اغراق نکردهایم. فیلم تکتیرانداز، ساخته دانته لم، فیلمساز مشهور چینی است و با فیلمهای هالیوودی که با همین موضوع ساخته شده رقابت میکند. داستان فیلم درباره «لینکلن»تکتیرانداز حرفهای گروه ویژه پلیس است که در جریان یک سرقت، گروگانی را به اشتباه میکشد.تنها کسی که شاهد بیگناهی لینکلن بوده، همکار و رقیب اصلیاش در گروه ویژه است اما برای بدل شدن به بهترین تکتیرانداز گروه، حاضر به دفاع از لینکلن نمیشود. لینکلن به زندان میافتد و پس از آزادی، تصمیم به انتقام میگیرد و داستان فیلم از اینجا به بعد مملو از هیجان میشود.
اخطار دو دقیقهای/ کارگردان: لری پیرس
خیلیها بر این باورند که در فیلمهایی با موضوع تکتیرانداز، هویت شخصیت اصلی باید پنهان بماند اما لری پیرس در این فیلم به چنین اصلی پایبند نبوده است. داستان فیلم اینگونه روایت میشود که پلیس لسآنجلس خبردار میشود تکتیرانداز دیوانهای قصد دارد به تماشاچیان یک مسابقه فوتبال آمریکایی شلیک کند. رئیس پلیس شهر، بدون اینکه ماجرا به یک بحران و هرج و مرج بدل شود باید جلوی تکتیرانداز را بگیرد. پلیس در نهایت با دادن تلفات زیاد، غائله را ختم میکند اما پایانبندی فیلم هم آن چیزی نیست که تماشاگر انتظارش را دارد. «اخطار دو دقیقهای» را با اغماض میتوان جزو فیلمهای شاخصی دانست که با موضوع تکتیرانداز ساخته شده و از بازی «چارلتون هستون» میتوان بهعنوان ویژگی اصلی این فیلم نام برد.
تکتیرانداز/ کارگردان: ادوارد دمیتریک
این فیلم که در سال 1952ساخته شده را هم باید جزو بهترین اکشنهایی بدانیم که با موضوع تکتیرانداز روی پرده سینما رفته است. «تکتیرانداز»، ماجرای رانندهای را روایت میکند که بهدلیل مشکلات روانی، زنان را با تفنگ دوربیندار مورد هدف قرار میدهد و یک روانشناس سعی میکند او را به دام بیندازد. دمیتریک در روایت این فیلم سعی کرده تا حد امکان روایت روانشناسانه را با تصاویر خشن ترکیب کند و در این راه تا حدودی موفق بوده است. ریتم فیلم بسیار سریع است و نمیتوان از فیلمبرداریهای عالی فیلم گذشت. شاید به همین دلیل هم در بخش بهترین داستان، نامزد اسکار شد و مارتین اسکورسیزی، کارگردان مشهور آمریکایی هم از آن تمجید کرده است.
باجه تلفن/ کارگردان: جوئل شوماخر
«شوماخر» که خیلیها او را متخصص ساختن فیلمهای اکشن میدانند در فیلم «باجه تلفن» هم ترک عادت نکرده و در موقعیتی ثابت، داستانی جذاب را روایت میکند که هر لحظه بر تعلیقش اضافه میشود. کل ماجرای فیلم از این قرار است که «استوارت» وارد باجه تلفنی میشود و وقتی گوشی تلفن زنگ میخورد آن را برمیدارد. کسی که پشت خط است استوارت را تهدید میکند که با تفنگ دوربیندار او را نشانه رفته و اگر تماس را قطع کند، با شلیک یک گلوله کشته خواهد شد. برخلاف تصور اولیه استوارت، تهدید کاملاجدی است و از اینجا به بعد، فیلم وارد فاز اکشن میشود.تکتیرانداز در این فیلم نقش یک مصلح اجتماعی را ایفا میکند که قصد دارد گناهکاران را به تنهایی مجازات کند.
با تک تیراندازهای تاریخ سینما آشنا شوید
شلیک شغال به ژنرال دوگل
در همینه زمینه :