اشک مسی را درآوردند

سیاوش ابدی  ـ روزنامه‌نگار

مسی با صورتی خیس از اشک و آب دماغ. این پرتره‌ای است که معمولا با افزودن مقداری عرق، تبدیل به گزینه اول نشریه معتبر فوتبال جهان برای روزهای پس از شکست بارسلونا می‌شد. مثلا برای بعد از شکست تحقیرآمیز 8بر2برابر بایرن‌مونیخ یا قبل‌تر، باخت با 4گل در خانه لیورپول و حذف آنها از لیگ قهرمانان درحالی‌که بازی رفت را 3بر صفر برده بودند یا... از این دست خاطره‌های دردآور که اشک مسی را در پیراهن بارسلونا درآوردند کم نیست، با این همه، حتی خود مسی هم باور نمی‌کرد، روزی چنین صورتی از خود را مقابل دوربین عکاس‌های خبری در مراسم خداحافظی‌اش از بارسا به نمایش بگذارد؛ بدون پیراهن شماره 10بارسلونا، با دستمالی خیس از اشک و آب دماغ. زبانی که بند آمده بود.

این آن سرنوشتی نبود که کسی برای پایان کار لئونل مسی در بارسلونا پیش‌بینی کند. اینطور به‌نظر می‌رسید که رابطه مسی و بارسلونا باید پایانی شبیه به عاشقانه‌های کلاسیک تاریخ ادبیات داشته باشد ولی این داستان ناگهان تبدیل به تراژدی‌ای مدرن شد. گرچه فوق‌ستاره آرژانتینی به وضوح در سال‌های اخیر از وضعیت بارسلونا ناخشنود بود ولی حتی در روزهای ویرانگر 2فصل گذشته - همان فصلی که با شکست تحقیرآمیز برابر بایرن‌مونیخ به پایان رسید - بازهم ترجیح داد با باشگاهی که او را به دنیای فوتبال معرفی کرده بود کنار بیاید. این بود که در پایان رقابت‌های باشگاهی فصل گذشته در اروپا، باوجود اتمام قرارداد مسی با بارسلونا، هیچ‌کس تردیدی نداشت که قرارداد تمدید می‌شود. به‌ویژه اینکه به‌نظر می‌رسید مسی رابطه خوبی با رئیس جدید، خوان لاپورتا دارد. تمام تعطیلات تابستانی فوتبال، خبرهایی درباره توافق مسی با بارسا منتشر شد و درست در روزهایی که همه منتظر اعلام روز برگزاری مراسم تمدید قرارداد او بودند، رسانه‌ها خبر دادند: «مراسم خداحافظی لئونل مسی از بارسلونا فردا برگزار می‌شود.»؛ خبری باورنکردنی، مثل مرگ مارادونا! 
مثل همان مرگ مارادونا، برای باور جدایی مسی از بارسلونا هم زمان لازم است. به مرور زمان آدم می‌تواند با دید وسیع‌تری به ماجرا نگاه کند و دنبال یافتن پاسخ‌هایی برای سؤال‌های به جامانده از این جدایی باشد. دلیل جدایی چه بود؟ یا مثلا تبعات این جدایی چیست؟ درباره دلیل جدایی، خلاصه حرف‌های دوطرف ماجرا (مسی و رئیس بارسا) این بود که قوانین جدید لیگ فوتبال اسپانیا به آن امکان امضای قرارداد جدید را نمی‌داد. به این مفهوم که با تعیین سقف برای رقم قراردادها در این لیگ، تمام تیم‌ها موظف به اجرای قانون جدید هستند و هیچ استثنایی هم وجود ندارد؛ حتی برای شما، مسی عزیز. ولی این جدایی چه تأثیری بر فوتبال اروپا دارد؟ ذهن پس از طرح چنین سؤالی به سمت پاریس می‌چرخد. پاری‌سن‎ژرمن با مالک قطری‌اش حالا کهکشانی‌تر از کهکشانی‌ترین فصل‌های رئال مادرید است. آنها در بازار این تابستان اول کاپیتان و یکی از اسطوره‌های رئال‎مادرید، سرخیو راموس را به پاریس بردند و با پوشاندن پیراهن تیم‌شان بر تن مسی، کاری کرده‌اند که اشرف حکیمی و واینالدوم به همراه جی‏جی دوناروما خریدهایی درجه دو محسوب ‌شوند. برای نشان دادن تصویری خوفناک از پاری‎سن‎ژرمن این فصل، همین بس که خط حمله این تیم را مسی، نیمار و امباپه تشکیل می‌دهند و تازه شاید مائورو ایکاردی را هم فقط برای افزایش جذابیت بصری نیمکت ذخیره‌ها در تیم‌شان نگه‎دارند. به‌نظرمی‏رسد پروژه انتقال قدرت در فوتبال اروپا از اسپانیا به سایر نقاط قاره با انتقال مسی به پاری‌سن‎ژرمن وارد فاز پایانی شده باشد. اتفاقی شبیه به آنچه پس از پایان دهه 90برای ایتالیا رخ داد. زمانی تمام ستاره‌های دنیای فوتبال در سری آ بازی می‌کردند و تیم‌های این لیگ هم اغلب جام‌های معتبر فوتبال در اروپا را به ویترین افتخارات باشگاه‌های ایتالیایی می‌بردند. در سال‌های اخیر هیچ کشوری به اندازه اسپانیا برنده جام‌های معتبر باشگاهی در فوتبال اروپا نبوده. این هم مثل تعداد جام‌هایی که مسی با بارسلونا برد، نیاز به شمردن ندارد، چون از بس زیاد است ممکن است چیزی از قلم بیفتد و آدم  را درحد گزارشگر معروف فوتبال در تلویزیون دست بیندازند. ولی برای نمونه، حتی همین فصل گذشته که رئال و بارسا در اوج نبودند، ویارئال قهرمان لیگ اروپا شد.
 قبل‌تر از آن سویا این جام را برد و عقب‌تر هم که برویم، باز کمتر فصلی پیدا می‌کنیم که تیم‌های اسپانیایی جام نبرده باشند. اینطور به‌نظر می‌رسد که درست مثل بحران اقتصادی‎ای که گریبان تیم‌های ایتالیایی را در پایان دهه 90گرفت، این بار قانون سقف قراردادها در لالیگا باعث کنارکشیدن تیم‌های اسپانیایی از رقابت بر سر تصاحب ستاره‌های فوتبال می‌شود. این اتفاق می‌تواند پایانی بر سلطه باشگاه‌های اسپانیایی بر فوتبال اروپا باشد؛ پایانی به سرعت شیوع کرونا در تمام کره زمین، شاید هم سریع‎تر! البته که در فصل‌های آینده بیشتر و دقیق‌تر در جریان تبعات جدایی مسی از بارسلونا قرار می‌گیریم. چند فصل پیش، انتقال نیمار از بارسلونا به پاری‎سن‏ژرمن باعث جهش بلند و ناگهانی قیمت بازیکنان فوتبال در قاره اروپا شد. الان قیمت بازیکنان معمولی هم بالاتر از 100میلیون یورو است، درحالی‌که زمانی با این رقم می‌توانستید کاکا و شوچنکو را باهم بخرید و باقیمانده را هم به‌حساب باشگاه برگردانید. حالا با انتقال مسی به پاری‌سن‌ژرمن، می‌توانیم به این پرسش ترسناک فکر کنیم که غیراز پاری‌سن‌ژرمن با سرمایه‌گذار قطری، چند باشگاه می‌توانستند مسی را بخرند؟! جدایی مسی از بارسا تأثیری انکارناشدنی بر فوتبال اروپا دارد که احتمالا مثل دلیل جدایی او از باشگاه محبوبش در روزهای آینده بیشتر در جریانشان قرار می‌گیریم. درست مثل مرگ مارادونا که اول مرگی عادی به‌نظر می‌رسید و بعد معلوم شد چندان هم عادی نبود.