حمیدرضا خدابخشی ـ کارشناس حوزه برق
چند سالی است که خوزستان در فصل تابستان با کمبود برق مواجه می‌شود. اگرچه درحال حاضر استان خوزستان درگیر قطعی برق برنامه‌ریزی‌شده نیست و اگر قطعی‌های مقطعی وجود دارد، ناشی از فشاری است که در اثر مصرف بالا روی شبکه وارد می‌شود. امروز صنایع در این استان به حالت نیمه‌تعطیل درآمده‌اند و ادارات هم به‌صورت نیمه‌وقت کار می‌کنند. صنایع استرات‍ژیک که دارای ارزآوری هستند، مانند پتروشیمی، برای خود نیروگاه دارند و فعال هستند اما دیگر صنایع، مانند فولاد خوزستان فعالیت نمی‌کنند یا شب‌ها کار می‌کنند. ازاین‌رو فشار کمتری به شبکه برق وارد می‌شود. با این همه مشکل کمبود برق وجود دارد و این کمبود برق الزما به‌دلیل از مدار خارج‌شدن نیروگاه‌های برقابی نیست. گاه مصرف بالا باعث می‌شود شبکه پاسخگوی تقاضا نباشد و با قطعی مواجه شویم. در واقع در این شرایط مسئولان مجبور می‌شوند برای جلوگیری از به‌بارآمدن خرابی، بار را با قطع‌کردن برق، از روی شبکه بردارند. در این چند سال متوالی که قطعی برق در خوزستان تکرار شده است، تولید برق در روزهای اوج مصرف با مشکل مواجه شده. به‌خاطر تحریم‌ها قطعات لازم برای تعمیرات نیروگاه‌ها وارد نشده است و نیروگاه‌ها به‌موقع وارد مدار نشده‌اند و همه اینها به کمبود برق منجر شده است. در ادامه، کمبود تولید نیروگاه‌های برقابی در سال 97 و سال‌جاری هم به این مشکلات افزوده شد.
اگرچه هم‌اکنون قطعی برق برنامه‌ریزی شده در خوزستان نداریم اما ممکن است در ادامه فصل تابستان، به‌دلیل غیرفعال‌شدن نیروگاه‌های برقابی و کاهش تولید دوباره قطعی برق برنامه‌ریزی شده پیش بیاید زیرا در خوزستان از نیروگاه‌ها استفاده محلی می‌شود و درصورت از مدار خارج‌شدن نیروگاه‌های برقابی، که البته خوشبختانه هنوز تعداد زیادی از آنها در مدار هستند، قطعا قطعی برق پیش خواهد آمد. همان‌طور که در مقطعی پس از انتخابات1400 قطعی برق برنامه‌ریزی پیش آمد و با اعتراض مردم مواجه شد. قطعی برق در این استان به‌دلیل شدت گرمای هوا، به‌ویژه در فصل تابستان، خانواده‌ها را به سختی فراوان می‌اندازد. زمستان هم اتفاق مشابهی در خوزستان رخ می‌دهد. در فصل زمستان گاز در این استان قطع می‌شود. گاه در روزهای بسیار سرد زمستانی، شهرهای مختلف استان با قطعی گاز مواجه می‌شوند اما نکته اینجاست که وضعیت اقلیمی استان به‌گونه‌ای است که در سردترین روزها هم نیاز چندانی به وجود بخاری نیست. درواقع قطعی گاز در زمستان برای خوزستانی‌ها قابل‌تحمل است اما در مقابل ، قطع‌شدن برق و نبود سیستم سرمایشی در فصل تابستان به هیچ‌وجه قابل‌تحمل نیست، درست مانند اینکه تحمل سرما بدون گاز در سردترین روزهای زمستان استان اردبیل یا شهرستان سرعین امکان‌پذیر نیست.
وضعیت اقلیمی خوزستان به‌گونه‌ای است که حتی اگر در روز تنها سه ساعت برق نباشد، افراد به سرعت دچار انواع بیماری‌ها می‌شوند؛ به‌ویژه خانواده‌هایی که فرزندان خردسال دارند با سختی بیشتری مواجه می‌شوند زیرا کودکان سریع‌تر از بزرگسالان تحت‌تأثیر گرما دچار گرما‌زدگی، اسهال و کم‌آبی شدید می‌شوند. این اتفاقات درحالی رخ می‌دهد که قطعی برق در خوزستان مساوی است با قطعی آب. در بیشتر شهرهای استان تقریبا تمامی خانه‌های مسکونی پمپ آب دارند. شکستگی یا کهنگی سیستم انتقال آب در شبکه‌های شهری باعث شده تا فشار آب در خانه‌ها بسیار پایین باشد. از این‌رو برای جبران کم‌فشاری تمامی خانه‌های مسکونی به پمپ آب مجهز هستند و به این ترتیب زمانی که برق قطع شود، آب هم قطع خواهد شد. این به آن معنی است که درصورت قطع برق حتی نمی‌توان برای جبران داغی هوا کودکان را با آب خنک کرد یا زیر دوش گرفت زیرا آبی وجود نخواهد داشت. تنها باید گرما را تحمل کرد و تکنیک خنک‌کنندگی دیگری جز نوشیدن آب وجود ندارد.
خاموشی‌ها در خوزستان شاید حتی به اندازه‌ای که در تهران یا دیگر شهرهای خنک‌تر اتفاق افتاد، نبوده و نباشد. اما به‌دلیل گرمای شدید هوا در تابستان‌های خوزستان، خاموشی تبعات بیشتری در این استان به‌دنبال دارد. حتی نیم‌ساعت قطع‌شدن برق در استان شرایط زندگی را بسیار دشوار می‌کند. کافی است سیستم سرمایشی 10دقیقه خاموش شود تا خانه‌ها به گرمخانه تبدیل شوند. همچنین نباید فراموش کرد در ساخت خانه‌های جدید استانداردهای انرژی به‌درستی رعایت نمی‌شود و همین موضوع سرعت گرم‌شدن خانه‌ها را پس از نبود برق تشدید می‌کند.
گرمای خوزستان بدون برق طاقت‌فرساست
در همینه زمینه :
گرینویچ