در تعطیلات چگونه برنامهریزی کنیم تا از وقت مان خوب بهره ببریم؟
وقت طلاست
گلنوش محبی:
از چند روز پیش از شروع تعطیلات؛ چه تعطیلات طولانی چند روزه و یا همین پایان هفته، برنامههای مختلفی برای خودمان میریزیم؛ از تفریح و ورزش تا رسیدگی به کارهای عقب افتاده در خانه. اما به محض فرا رسیدن روز تعطیل، چنان وقت تلف میکنیم که ساعتهای پایانی تعطیلات، دچار استرس و اضطراب میشویم.
درواقع زمان از دستمان در میرود و برای مثال وقتی به ساعت نگاه میکنیم، میبینیم حداقل یک ساعتی است که پای تلویزیون نشستهایم و از این کانال به آن کانال میزنیم! یا اینکه نیم ساعتی است درحال گپ زدن پای تلفن هستیم و حرف مفیدی هم در این فاصله رد و بدل نشده است. این درحالی است که چند کار مهم عقب افتاده داریم یا اصلا هیچ کاری نداریم و باید برای ظهر، سر قرار ناهار حاضر شویم.
خلاصه روز تعطیل، به راحتی وقت تلف کرده و بعد هم دست خالی هفته را شروع میکنیم. ببینیم زمان را کجا وچرا تلف میکنیم و چهطور میتوانیم روز را زمانبندی کنیم. برای مدیریت زمان هم دو بخش مدیریت سریع و مدیریت بلند مدت را پیشنهاد کردهایم.
دوازده تله اتلاف وقت را بشناسیم
اولویت یا اولویتها را مشخص نمیکنید
اولین قدم برای اینکه زمان را از دست ندهید، مشخص کردن اولویتها است. ترجیح شما با انجام دادن هر کاری است، باید آن را مقدم بر همه امور زندگی قرار دهید. درگیری ذهنی یا عملی با کاری که زمان مناسب انجام آن در زمان موردنظر نیست، شما را از صرف وقت برای کار اصلی بازمیدارد. برای مثال اگر تصمیم به ورزش کردن دارید، باید بعد از صبحانه روز تعطیل، برای بیرون رفتن و ورزش کردن اقدام کنید. اولویت شما، ورزش است.
منتظرید تا الهام شود
سنگ بزرگ علامت نزدن است! خیلی مواقع، منتظریم تا به ما ایدهای، کاری، فرصتی و... الهام شده و یا پیشنهاد شود. بنابراین زمان مناسب را از دست میدهیم. درواقع به جای خلق فرصت، فرصت و وقت را میسوزانیم.
همه کارها را خودتان انجام میدهید
در نقطه مقابل افراد موردقبل، آنهایی هستند که میخواهند از صفر تا صد هر کاری را فقط خودشان انجام داده و از کسی هم کمک نگیرند. هرچهقدر هم که منظم باشید، نمیتوانید همه کارها را خودتان انجام دهید. برای مثال امروز ناهار مهمان دارید. طبیعی است که نمیتوانید از نظافت منزل تا پختن ناهار و چیدن سفره را به عهده بگیرید. بنابراین باید از دیگران کمک بگیرید.
نگران حرف مردم هستید
این فکر یکی از بازدارندهترین فکرهاست. بنابراین به جای تمرکز روی زمان و انرژیتان؛ روی حرف و نظر مردم تمرکز کرده و از کار بازمیمانید.
برای خودتان زندگی نمیکنید
به جای اینکه برای هر روزتان برنامهریزی کنید، اجازه میدهید دیگران برنامهها، عقاید و خواستشان را به شما تحمیل کنند. بنابراین شما با برنامهریزی دیگران زندگی میکنید؛ نه با برنامه و خواست خودتان. به این ترتیب دیگران به برنامهریزی و خواستهشان میرسند اما شما دست خالی میمانید.
وقتکشی میکنید
به جای رسیدن به کارهای اصلی، حاشیه میروید. برای مثال با تلفن زدن به دیگران، گشت زدن در فضای مجازی، انجام کارهای غیرمفید، وقت را میکشید.
به همان روش ادامه میدهید
اگر در هر کاری، شکستهای متعدد میخورید اما روشتان را تغییر نمیدهید، فقط در حال تلف کردن وقت هستید. برای مثال حتی اگر در برنامه کاهش وزن، موفقیتی به دست نمیآورید، یعنی فقط در حال وقت تلف کردن هستید.
کارها یا افکار نیمهکاره دارید
تا زمانی که نتوانید فکر یا کاری را به سرانجام رسانده یا آن را کلا فراموش کنید؛ نمیتوانید کار یا فکر جدیدی را شروع کنید. بنابراین تکلیفتان را با افکار یا کارهای گذشته مشخص کرده و زندگی تازه را شروع کنید. یک مثال ساده اینکه ؛ اگر قرار است چند تابلو را به دیوار اتاقتان بزنید و تابلوها یک هفته است روی میز تحریرتان مانده، حتما در اولین فرصت ممکن این کار را انجام دهید.
میخواهید همه را راضی نگه دارید
اگر قرار باشد به ساز همه برقصید و برای خوشایند دیگران زندگی کنید، قطعا از زندگیتان راضی نبوده و فرصتها را هم از دست میدهید؛ برای مثال اگر تصمیم گرفتهاید روز تعطیل را در منزل بمانید و به کار دلخواهتان برسید، به خاطر خوشایند دیگران برنامهتان را تغییر ندهید.
مقایسه میکنید
تواناییهای هر کس، منحصربه فرد است. وقتی خودتان را با دیگران مقایسه میکنید، از راه بازمیمانید. یک مثال، امروز قرار است دورهمی خانوادگی داشته باشید. هر کسی قرار است غذای خودش را ببرد. شما فقط در حال مقایسه خودتان با دیگران هستید، به جای اینکه دست به کار شوید و برای ناهار ظهر آماده شوید.
اشتباهتان را تکرار میکنید
حتما این ضربالمثل را شنیدهاید که: « آدم از یک سوراخ، دو بار گزیده نمیشود» وقتی اشتباه را تکرار میکنید، وقتتان را تلف میکنید بدون اینکه حرکت جدیدی کرده باشید.
ایدهآلگرا هستید
به جای اینکه برای انجام کارهایی که تصمیمشان را دارید، عمل کنید؛ فقط فکر میکنید و نگرانید که مبادا آنها را به خوبی انجام ندهید. برای مثال، اگر قرار است همین امروز، گلدوزی یاد بگیرید، به جای شروع کردن و آزمون و خطا، به کندی کار را شروع کرده و یا اصلا شروع نمیکنید که مبادا اشتباه کنید.
هفده راهکار برای مدیریت زمان در مدت کوتاه
گاهی از دست دادن زمان باعث میشود کلا حساب از دستتان در برود. برای اینکه بتوانید هرچه سریعتر کنترل زمان را به دست بگیرید، این موارد را اجرا کنید.
فقط برای یک روز، ترجیحا همان روز برنامهریزی کنید.
در روز تعطیل، بهتر است حتما یک برنامه تفریحی- ورزشی درنظر بگیرید تا ذهنتان آزاد شود.
برای همکاری در کارهای منزل، حتما وقت بگذارید. این کار به آرامش ذهنی شما کمک میکند.
برای تفریح با خانواده، زمان مشخصی درنظر بگیرید.
برای گشت زدن در فضای مجازی، زمان تعیین کنید. بهتر است آن را به ساعتهای غیرزنده روز موکول کنید.
تمرکز کنید. سعی کنید در زمان انجام هر کاری، فقط روی آن تمرکز کنید.
برای هر کاری، زمان کاملا مشخصی درنظربگیرید و بعد از تمام شدن آن، کارها را رها کرده و به کار بعدی برسید.
حتما از ساعت و تقویم استفاده کنید
برای هر برنامه، ارزش خاصی تعیین کنید تا بتوانید متناسب با اهمیت آن، آنها را انجام دهید
به کارها، افراد و برنامههای دیگر؛« نه» بگویید. این کار را ادامه دهید تا کارهایی را که باید در یک روز انجام دهید، به پایان برسانید.
در حین کار، سعی کنید وسایل ارتباطی مانند تلفن همراه یا تلفن منزل را خاموش کرده و یا پاسخ ندهید.
زودتر از دیگران روز را شروع کنید.
از زمان خوابتان کم کنید تا به کارها برسید.
اگر امکان دارد، حتما از دیگران برای انجام کارها کمک بگیرید.
دیرتر از دیگران شب را تمام کنید
در اولین فرصت برای برنامهریزی بلندمدت اقدام کنید.
اگر نمیتوانید برنامه بلندمدت برای خودتان داشته باشید، حتما از مشاور کمک بگیرید.
وقتی بحران یک روز بیبرنامه را گذرانید! متوجه ضرورت برنامهریزی حتی برای روزهای تعطیل میشوید. با این شیوهها، همیشه سر ساعت باشید.
گروهی انجام دهید
از ابتدا، در هر برنامهریزیای، حضور، قدرت و توان افراد برای همکاری درنظر بگیرید. برای مثال اگر قرار است گروهی کمپ بروید، کارها را بین همدیگر تقسیم کنید. هر کسی مسوول یک یا دو کار باشد، کافی است.
نوشتهها را عملی کنید
برای انجام همه کارهایی که روی برگه نوشتهاید، برنامهریزی کنید. کارها باید سر فرصت و قدم به قدم انجام شوند.
فضای مجازی را تعطیل کنید
اگر کار واجبی ندارید، حتما تا حد ممکن از فضای مجازی فاصله بگیرید. اگر دوست دارید عکس یا گزارش کوتاهی از برنامه سفر یا تفریحتان روی صفحههای مجازی بگذارید، این کار را در کوتاهترین زمان ممکن و پس از پایان سفر یا گردش انجام دهید.
30 دقیقه وقت دارید
برای آماده شدن و شروع هر حرکت یا کاری، حداکثر نیم ساعت فرصت دارید. اگر در این زمان آماده نشدید، حتما کار یا برنامه بعدی را شروع کنید. برای شروع هر کاری، زمان زیادی صرف نکنید.
در وقت مرده کار کنید
اگر برای بیرون رفتن از منزل، زودتر از همه حاضر شدید، تا زمان حاضر شدن دیگران، به بعضی کارهای کوچک برسید. برای مثال، اگر تلفن، پیامک یا کار کوتاه ضروریای دارید، آن را انجام دهید. به این ترتیت فکرتان نیز از دغدغه انجام کار موردنظر رها میشود.
در کوتاهترین زمان ممکن
مدت زمان مکالمهها، چه تلفنی و چه به صورت پیامک را به حداقل زمان ممکن برسانید. هر روز، همه ما، فرصت زیادی را برای مکالمه حضوری، تلفنی یا پیامکی از دست میدهیم.
جدولبندی کنید
با هر روشی که به نظرتان بهتر است، هر روز را تقسیمبندی کرده و زمانبندی انجام هر کاری را روی آن بنویسید.
کار تکراری انجام ندهید
سعی کنید هر کاری را در زمان مشخص آن انجام دهید. اگر موفق نشدید، آن را به زمان دیگر، در روز دیگری موکول کنید. تکرار یک کار بدون نتیجهگیری، از دست دادن زمان و فرسایش ذهنی را به دنبال دارد.
تلفن را خاموش کنید
در روز تعطیل باید از همه عوامل استرسزا فاصله بگیرید. یکی از عوامل استرسزا، تلفن همراه است. بنابراین بعد از انجام مکالمههای ضروری، تلفن را خاموش کرده یا از دسترس خارج کنید.