اما و اگرهای تازه درباره واکسن سینوفارم

سینوفارم یکی از واکسن‌های مشهور جهان برای مقابله با  کووید-۱۹ است که در ایران هم کاربرد گسترده‌‌ای داشته است.
مطالعه جدید توسط محققان مجارستانی اما نشان می‌دهد که دریافت 2دوز کامل واکسن چینی سینوفارم در افراد مسن 50سال به‌بالا، محافظت ضعیفی در برابر بیماری کووید-19 ایجاد می‌کند. این تحقیق منجر به ایجاد نگرانی در ده‌ها کشوری شده است که بیشترین نرخ واکسیناسیون عمومی به‌ویژه در افراد سالمند را با این واکسن انجام داده‌اند.
به‌گزارش آسوشیتدپرس، بررسی نمونه‌های خون گرفته شده از 450نفر در مجارستان حداقل 2هفته پس از تزریق دوز دوم واکسن سینوفارم نشان داد که 90درصد از افراد زیر 50سال دارای آنتی‌بادی محافظ هستند اما این درصد با افزایش سن کاهش یافت و 50درصد از افراد بالای 80سال هیچ نشانی از آنتی‌بادی خنثی‌کننده نداشتند. این مطالعه توسط 2محقق مجارستانی در این هفته به‌صورت آنلاین منتشر شد اما هنوز توسط سایر دانشمندان بررسی نشده است.
جین دونگ یان، ویروس‌شناس دانشگاه هنگ کنگ که در این مطالعه دخالتی نداشته است می‌گوید: نتیجه این تحقیق بسیار نگران‌کننده است؛ چراکه نشان داده است افراد در معرض خطر، پاسخ آنتی‌بادی ضعیفی دارند. البته از نظر علمی سطح آنتی بادی‌ها معیار مستقیمی برای میزان محافظت از فرد د‌ر برابر کووید-19 نیست، اما شواهد نشان می‌دهد که آنها یک دیوار دفاعی خوب در مقابل ویروس هستند.
یک متخصص نیز در این بین هشدار داد که انتخاب کیت‌های آزمایشی می‌تواند دقت اندازه‌گیری‌ها را محدود کند. وانگ چنگوانگ، استاد سابق کالج پزشکی اتحادیه پکن و یک متخصص ایمونولوژی می‌گوید، هنوز یافته‌های این مطالعه دارای اعتبار هستند و نخستین تلاش علمی و عمومی برای تجزیه و تحلیل تأثیر واکسن سینوفارم در سالمندان است.
کمیسیون ملی بهداشت چین از اظهارنظر در مورد این مطالعه خودداری کرد و گفت آنها فقط به مطالعات دولت‌ها یا مؤسسات تحقیقاتی بزرگ پاسخ می‌دهند.

  واکسن پر رمز و راز
این نخستین‌بار نیست که ابهاماتی در مورد کارایی واکسنی که در ‌ماه‌می توسط سازمان بهداشت جهانی مورد‌تأیید قرار گرفت و در بیش از 50کشور جهان مورد‌استفاده قرار می‌گیرد، مطرح می‌شود. سخنگوی سازمان بهداشت جهانی پیش از این گفته بود متخصصان این سازمان از این مطالعه آگاه هستند و به بررسی تمام شواهد موجود ادامه می‌دهند. مشاوران این آژانس ماه‌ها پیش سؤالاتی را در مورد اینکه آیا واکسن سینوفارم از افراد 60سال به بالا محافظت می‌کند، مطرح کردند، اما هنگامی که وضعیت به خوبی پیش رفت، یک متخصص سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد دلیلی وجود ندارد که فکر کنیم واکسن در افراد مسن متفاوت عمل می‌کند. تحقیقات شرکت دولتی چینی نشان داد که تقریبا همه شرکت‌کنندگان در آزمایشات بالینی مرحله آخر ساخت واکسن سینوفارم، زیر 60سال بودند و محققان می‌گویند شواهد کافی برای اثبات اینکه آیا واکسن‌ها در افراد مسن کار می‌کنند وجود ندارد. اما به‌طور کلی این واکسن 78درصد اثربخشی دارد. در مجارستان، نگرانی در مورد این واکسن باعث شد بسیاری به‌دنبال آزمایش آنتی‌بادی بروند. سرانجام پایتخت بوداپست به‌عنوان بخشی از تلاش برای افزایش فشار بر دولت برای تهیه دوزهای تقویت‌کننده برای کسانی که به آنها نیاز دارند، آزمایش رایگان را برای ساکنان مسن ارائه داد. ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان سرانجام هفته گذشته در برابر عصبانیت روزافزون عمومی، اعلام کرد که دولت دوز سوم اختیاری را به‌زودی به شهروندان خود ارائه می‌دهد.
امارات و بحرین هر دو در ‌ماه‌می اعلام کردند که آنها نیز به‌دلیل نگرانی در مورد عدم‌پاسخ کافی آنتی‌بادی، دوز سوم سینوفارم را ارائه می‌دهند. البته در بحرین توصیه شده است که افراد بالای 50سال و برخی دیگر از افراد آسیب‌پذیر، واکسن فایزر را به‌عنوان تقویت‌کننده خود صرف‌نظر از اینکه در ابتدا سینوفارم دریافت کرده‌اند یا خیر، بزنند اما CNBG، زیرمجموعه شرکت سینوفارم که ناظر بر مؤسسه پکن است، گفته که ارائه دوز سوم در دستورالعمل بالینی این شرکت قرار ندارد.
مشخص نیست تاکنون چند دوز واکسن سینوفارم صادر شده است. به‌طور کلی، چین در نیمه اول سال 500میلیون دوز واکسن صادر کرده است و سینوفارم به همراه شرکت خصوصی سینووک یکی از دو تولید‌کننده عمده واکسن کووید در این کشور است. اتحادیه جهانی واکسن و ایمن‌سازی‌ اخیرا 550میلیون دوز از این دو شرکت را برای برنامه کوواکس مورد‌حمایت سازمان ملل متحد سفارش داده است. واکسن سینوفارم در چین به‌ویژه در افراد مسن، بسیار مورد‌استفاده قرار می‌گیرد. کمیسیون ملی بهداشت این کشور در‌ ماه آوریل اعلام کرد که 2دوز کامل از این واکسن تا حدودی در برابر بیماری محافظت می‌کند. با این حال تصدیق می‌کند که مراحل اولیه آزمایشات بالینی واکسن سینوفارم نشان داده که آنتی‌بادی کمتری  در افراد 60سال به بالا تولید شده است.