رقبای جایگزین یک برنامه
درباره برنامه‌هایی که می‌توانند جای خالی کلاب‌هاوس را پر کنند
فتانه احدی ـ روزنامه‌نگار
هراز چندگاهی تب یک شبکه اجتماعی بالا می‌رود. یک روز فیسبوک، یک روز اینستاگرام، یک روز تیک‌تاک و همین اواخر اپلیکیشن کلاب‌هاوس بدون اتکا به عکس و ویدئو و نوشته، توانست به محبوب‌ترین شبکه اجتماعی در دنیا و البته ایران تبدیل شود. این محبوبیت باعث شد رقبا پای به عرصه بگذارند و با تغییر و تقویت بخش‌هایی از خود به رقابت بپردازند. برای مثال، شبکه اجتماعی حرفه‌ای لینکدین با کار کردن روی بخش صوتی اجتماعی در اپلیکیشن خود، به تولیدکنندگان محتوا در این شبکه امکان داد تا با گروه‌های خود به‌صورت صوتی تعامل داشته باشند. سرویس «توییتر اسپیسز» در مرحله آزمایشی بتا قرار گرفت و توییتر برنامه خود برای قابلیت خدمات اشتراک پولی «سوپرفالو» را ارتقا داد. فیسبوک هم شماری قابلیت‌های ویژه تولیدکنندگان محتوا ایجاد کرده اما به تازگی روی ابزاری مانند خبرنامه سرمایه‌گذاری کرده است.
افول غافلگیرانه کلاب‌هاوس
بعد از اقبال عمومی که شامل حال کلاب‌هاوس شد، به ناگاه این شبکه اجتماعی با ریزش کاربر مواجه شد، و استفاده از آن به‌طور محسوسی کاهش یافت. به‌ویژه بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری 1400در ایران استفاده از آن رو به افول رفت.
سینا تفنگچی، کارشناس فضای مجازی دراین باره به همشهری می‌گوید:«پاندمی کرونا و فاصله اجتماعی میان مردم و تقویت میل به شنیده شدن، راحتی حضور با هر پوششی و بدون هیچ محدودیتی، پایانی بر نوشتن و قلم‌فرسایی، ظرفیت بالا (8هزار نفر در هر اتاق)، حس در لحظه بودن و تجربه ارتباط بی‌واسطه، محلی برای تمرین گفت‌وگو و تمرین شنیدن، زیست شبانه، امکان ورود با دعوتنامه، وجود نداشتن امکان پیام و چت متنی، حضور همگانی با اندیشه‌ها و نحله‌های فکری گوناگون و تشویق چندصدایی، بستری برای حضورفیزیکی نداشتن در نشست‌های مطبوعاتی از عوامل محبوبیت این اپلیکیشن بود که تب بالایی داشت که پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری نیز بسیار مورد توجه مردم ایران قرار گرفت. اما به ناگاه استفاده از این شبکه اجتماعی به دلایل واکسیناسیون گسترده در بسیاری از کشورها و امکان حضور عمومی و طبیعتا کاهش نیاز به استفاده اپلیکیشنی، ورود غول‌های فناوری به عرصه گفت‌وگو و میل مردم به داشتن اپلیکیشن‌های کمتر ولی کاربردی که از آن جمله می‌توان به «توییتر اسپیسز» اشاره کرد، استفاده از فیلترشکن صرفا برای شنیدن و ممکن نبودن کنشگری فعال در پساانتخابات باعث افول این اپلیکیشن شد.»
رقبای قدیمی
در گذشته اپلیکیشن‌هایی وجود داشتند که بسته به علاقه‌مندی و اعلام نیاز افراد باعث جذب مخاطب و کاربر می‌شدند، به‌گفته تفنگچی اپلیکیشن‌های قدیمی مانند اسپاتیفای (گرین‌روم اسپاتیفای) با محدودیت دسترسی در کشورهای تحریم شده، توییتر با محدودیت‌هایی مانند امکان گفت‌وگوی 10نفره، نداشتن امکان ضبط صدا اما ذخیره 30روزه، تلگرام که عمومی نیست و هرکسی نمی‌تواند وارد فضای مکالمات افراد شود، فیسبوک، لینکدین، ردیت، اینستاگرام و ایمو در اختیار کاربران قرار داشت اما هر فردی با توجه به نیاز و توانایی و پتانسیل اپلیکیشن، آن را مورد استفاده قرار می‌داد که هر کدام جوابگوی عده‌ای خاص بوده است. بعد از مدتی با روی کار آمدن اپلیکیشن‌های دیگر، ایجاد اخلال، تحریم‌ها و دسترسی سخت، مردم شبکه‌های اجتماعی دیگر و جدید را برای استفاده ترجیح دادند.
بهترین برنامه‌های جایگزین کلاب‌هاوس
در کنار کلاب‌هاوس پلتفرم‌های دیگر سعی کردند توجه کاربران را به‌خود جلب کنند و جایگرین خوبی برای کلاب‌هاوس باشند. تفنگچی در این‌باره می‌گوید:
«دیسکورد (Discord) شبیه به اسکایپ (Skype) است اما گیمرها از آن استفاده می‌کنند. امکان ارسال متن، صدا و برقراری ارتباط تصویری نیز وجود دارد. امکان ساخت گروه یا سرور هم وجود دارد و می‌توانید گروه‌هایی با موضوعات دلخواه خود بسازید. امکان جست‌وجو برای پیدا کردن روم و گروه وجود ندارد اما می‌توانید گروه خود را بسازید و دعوتنامه آن را برای دوستان خود ارسال کنید. از ویژگی‌های مثبت این برنامه این است که برخلاف بسیاری از سرویس‌های مشابه، میزان تأخیر صدا در آن کم است. امکان تنظیم محدودیت برای روم‌ها و گروه‌ها وجود دارد. شما می‌توانید با گذاشتن محدودیت‌ها از شلوغ شدن گروه جلوگیری کنید».
توییتر اسپیسز (Twitter Spaces) سرویسی است که در اواخر سال ۲۰۲۰ معرفی شد. برای استفاده از آن باید عضو توییتر شوید. مدیران آن اعلام کرده‌اند که قرار دادن محدودیت‌ها و محدود کردن کاربران در هر Space امکان‌پذیر است. برای ساخت Twitter Space، وارد توییتر شوید. اگر بتوانید Space درست کنید، افراد مختلفی می‌توانند وارد آن شوند و صحبت‌های شما را بشنوند. شما می‌توانید برای صحبت کردن محدودیت ایجاد کنید. هم‌اکنون تنها 10نفر به‌صورت همزمان می‌توانند در یک Space حرف بزنند. همانند کلاب‌هاوس زمانی که گفت‌وگوی شما پایان بیابد، آن Space بسته خواهد شد.
اسپون (Spoon) این سرویس صوتی دارای بیش از ۳۰ میلیون کاربر است. در این برنامه می‌توانید با سایرین معاشرت کنید، آهنگ، پادکست و… گوش کنید. برخلاف کلاب‌هاوس می‌توانید لایو استریم‌های خود را ذخیره کنید. امکان جست‌وجوی روم‌ها و عضویت در آنها هم وجود دارد. گذاشتن نظرسنجی هم در لایو‌استریم امکان‌پذیر است. اینگونه می‌توانید نظرات مخاطبان خود را برای برنامه‌های بعدی بدانید.
دانلود کاپوچیو (Cappuccino) برای کاربران اندروید و iOS امکان‌پذیر است. این برنامه حالتی دوستانه‌تر نسبت به کلاب‌هاوس دارد. شما می‌توانید ویس‌های کوتاهی در آن ارسال کنید. برای این کار کافی است روی علامت میکروفون بزنید. سپس ویس را به مخاطبان خود در این شبکه اجتماعی ارسال کنید.
انکور (Anchor)، رایگان است و مخصوص کسانی است که می‌خواهند پادکست درست کنند. این برنامه توسط Spotify ساخته شده است. هر زمان که کسی به پادکست شما گوش بدهد، مبلغی به حساب‌تان واریز خواهد شد. امکان به اشتراک‌گذاری پادکست در پلتفرم‌های دیگر هم وجود دارد. همچنین می‌توانید پادکست خود را ویرایش کنید، برایش موسیقی بگذارید. علاوه بر این، می‌توانید با 5نفر دیگر به‌طور همزمان صحبت کنید.
برنامه ریفر(Riffr) مخصوص کسانی است که می‌خواهند پادکست‌هایی کوتاه و ساده داشته باشند. کاربر می‌تواند در این فضا جست‌وجو کند و به پادکست‌های دیگران گوش بدهد. همچنین امکان ارتباط برقرار کردن با افرادی که علایق مشابهی با شما دارند هم وجود دارد. درصورتی که حرفی برای گفتن دارید اما وقت کافی برای ساخت پادکست‌های آن چنانی ندارید، از این برنامه استفاده کنید.
یاک (Yac) هم برنامه‌ای رایگان است و مناسب تیم‌هایی است که به‌صورت دورکاری فعالیت می‌کنند و می‌خواهند با هم در ارتباط باشند. این برنامه محبوب کارمندان و شرکت‌هاست. با ضبط صدا و ارسال آن در گروه می‌توانید با سایر همکاران خود ارتباط برقرار کنید.
با استرو (Stereo) می‌توانید به‌صورت زنده با دیگران صحبت کنید. کاربران می‌توانند روم‌های خود را بسازند. امکان ذخیره کردن لایو‌استریم‌ها هم وجود دارد.
لِهِر (leher) امکان گفت‌وگوی صوتی و تصویری را فراهم می‌کند و خیلی قدیمی‌تر از دیسکورد Discord که برای چت در بازی و از سوی گیمرها استفاده می‌شده است. قابلیت چت صوتی، متنی و ویدئویی را به‌وجود می‌آورد.