هشدار برای یک عکاسی ساده

سامان رضایی

با یک پیامک ساده از طرف دوستی صمیمی با اپلیکیشنی آشنا می‌شوید که به شما وعده می‌دهد در ازای عکاسی، ارسال عکس یا اطلاعات ساده‌ای درباره عابربانک‌ سرکوچه به شما پول می‌دهد؛ آن‌هم به دلار. در ابتدا ماجرا همین‌قدر ساده به‌نظر می‌رسد. پس از چندی با راهنمایی یکی از دوستان آشنا به زبان انگلیسی متوجه می‌شوید که سایت‌های بلومبرگ و وال‌استریت ‌ژورنال خبرهایی را مبنی بر این منتشر کرده‌اند که اپلیکیشن یاد‌شده می‌تواند ظرف چند دقیقه فردی عادی را به جاسوسی از همه‌جا بی‌خبر تبدیل کند.
نکته مهم اما اینجاست که در فضای «وب دانلود» این اپلیکیشن سیل پیام‌های کاربران ایرانی به چشم می‌آید که از دریافت نیم دلار در ازای ارسال چند فریم عکس ساده و ارسال آن ابراز خشنودی می‌کنند. جالب اینکه در منابع فارسی هیچ اطلاع‌رسانی درباره این اپلیکیشن و اینکه در خدمت مقاصد جاسوسی است نمی‌یابید.
از همان لوگوی این اپلیکیشن که یک مربع کوچک زیر یک مربع بزرگ را نشان می‌دهد می‌توان شک کرد که کاسه‌ای زیر نیم کاسه است وگرنه هیچ مبدع استارت‌آپی عاشق چشم و ابروی کاربر نیست که به‌حساب او پول واریز کند. در گزارش وال‌استریت می‌خوانیم که اپلیکیشن Premise ابتدا برای جمع‌آوری اطلاعات توسط میلیون‌ها کاربر گوشی‌های تلفن‌های همراه طراحی شده اما اکنون پنتاگون و سایر سازمان‌ها و نهاد‌های نظامی آمریکا نیز وارد معامله با آن شده‌اند و از طراحان این اپلیکیشن اطلاعات می‌خرند. در این گزارش اذعان شده است که کاربر‌ها به این وسیله ناخودآگاه به جاسوس آمریکا یا سایر کشور‌هایی که خواهان این اطلاعات هستند تبدیل می‌شوند.
600هزار کاربر‌از 43کشور که اغلب آنها در خاورمیانه هستند اطلاعاتی شامل تصویر‌هایی از مساجد، مراکز نظامی، کنیسه‌ها و حتی عابربانک‌ها را برای این اپ فرستاده‌اند. فقط درآمد یک سال طراحان این اپ از فروش اطلاعات 5میلیون دلار بوده است.