از سیسیل چه می‌دانیم؟
جزیرهای زیبا زیر سایه مافیا
عیسی محمدی
سیسیل، جزیرهای در جنوبی‌ترین نقطه ایتالیاست؛ یعنی جزیرهای که به نوعی وسط مدیترانه واقع شده و نسبتا هم به شمال آفریقا نزدیک است. اندازه‌اش، پنج‌برابر استان البرز یا کرج خودمان است. نخستین چیزی که درباره سیسیل جلب توجه می‌کند و همیشه با آن، به یادش می‌آوریم، موضوع مافیا است. موضوع بعدی هم، بحث مهاجرانی است که از شمال آفریقا و جاهای دیگر، از طریق دریا و قایق راهی این جزیره می‌شوند تا راهی به اروپا پیدا کنند. موضوع مهم‌تر بعدی هم آتشفشان فعال و معروف آتناست که در کل اروپا، بلندترین قله آتشفشان محسوب می‌شود. در کل سیسیل، منطقه‌ای نسبتا خودمختار محسوب شده و هم نسبت به‌خود ایتالیا، هم نسبت به دیگر مناطق اروپای غربی و شمالی و مرکزی، اقتصاد و وضعیت عقب‌افتاده‌تری دارد. با هم نیم‌نگاهی به جزیره سیسیل و نکته‌های مربوط به آن می‌اندازیم.
جزیرهای که دست‌به‌دست شد
سیسیل از گذشته تا به امروز، بین قدرت‌های مختلف دست به‌دست شده است. زمانی یک منطقه کوچ‌نشین یونانی در غرب یونان محسوب می‌شد که خیلی هم حاصلخیز بود. باغ‌های زیتون و مو و میوه‌های مختلف آن هم فراوان بود و هم به‌شدت مشهور. از سوی دیگر، کوهستان‌های جنگلی و همچنین ماهی‌ها و عسل‌هایی که در این منطقه به فراوانی وجود داشت، عملا آن را به مقصدی دل‌انگیز برای هر گروهی تبدیل می‌کرد. به همین ترتیب بود که در طول تاریخ، موج مهاجرت‌ها به این منطقه در جریان بوده؛ از اسپانیا و آسیای صغیر و ایتالیا و یونان و شمال آفریقا و... . بیشترین سیطره بر این جزیره هم از آن رومی‌ها بود؛ همین ایتالیایی‌های امروزی؛ به‌مدت سیزده قرن.
تبهکاری‌های تاریخی
در دوره‌ای، جزایر لیپاری این منطقه، بهشت راهزنان دریایی شده بود. البته اینکه می‌گوییم برای 3-2هزار سال قبل است. این جزایر در شمال جزیره سیسیل قرار دارند. ماجراجویان کنیدوسی اقدام به راهزنی دریایی می‌کردند و کاروان‌های تجارتی که از تنگه‌های دریایی می‌گذشتند را غارت می‌کردند. البته بین خودشان در این جزایر به‌شدت عادلانه رفتار می‌کردند؛ به‌طوری که بعدها این عدالت رفتاری‌شان زبانزد شد. آنها غنایم به‌دست‌آمده را عادلانه بین خودشان تقسیم می‌کردند و زمین‌های جزایر نیز به مساوی به همگان تعلق داشت. محصولاتی هم که کاشته می‌شد به تساوی بین اهالی پخش می‌شد. البته بعدها، دوباره زد و خوردها در این جزایر ادامه پیدا کرد.
کمی تاریخ سیسیلی
در دوره‌ای، ساخت‌وساز در سیسیل به اوج رسید؛ همان دوره‌ای که یونانیان تاجر به این جزیره با عنوان یک مقصد خوش آب و هوا و حاصلخیز نگاه می‌کردند. حتی در دوره‌ای معابد و بناهای آن، از خود یونان هم بهتر بود. چند بنا و معبدی هم که از آن دوره به‌جا مانده، این حرف را ثابت می‌کند. در دوره‌ای هم مردم محلی و بردگان، علیه اشراف غالبا مهاجر یونانی قیام کرده و خودشان زمام امور را به‌دست گرفتند. ولی چون عاجز از ایجاد نظم بودند، یک حکومت دیکتاتوری در آن پدیدار شد. در همین دوره بود که ناوگان خشایارشاه از شرق و کارتاژیان از غرب، به یونان و سیسیل حمله کردند.
انبار غله ایتالیا
نام مرکز این جزیره پالرمو است. لابد در خبرهای سیاسی، پالرمو و معاهده معروف آن را بسیار شنیده‌اید. سیسیل امروزه بزرگ‌ترین جزیره مدیترانه بوده و 5میلیون نفر جمعیت دارد. همانطور که عرض شد، سیسیل در جنوب ایتالیا واقع شده و تنها یک تنگه باریک به نام تنگه مسینا، آن را از ایتالیا که خودش حالت شبه‌جزیره دارد، جدا می‌کند. مهم‌ترین نماد جغرافیایی این جزیره را هم کوه آتشفشان آتنا می‌دانند که بلندترین آتشفشان فعال قاره سبز است. در دوره‌ای هم به انبار غله روم و ایتالیا معروف بوده است. این جزیره در جنگ جهانی دوم، در اواخر جنگ مورد حمله آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها قرار گرفت تا از آن، به‌خود ایتالیا به‌عنوان متحد نازی‌ها حمله کنند.
غذاهای خوشمزه جزیره
می‌گویند که سیسیل و جزیره‌های دور و برش، از طریق گدازه‌های آتشفشانی به‌وجود آمده است. از جمعیت 5میلیونی این جزیره و اطرافش نیز 98درصدشان ایتالیایی اصیل بوده و ۲درصدشان را هم مهاجران غالبا آسیایی تشکیل می‌دهند. از دیگر چیزهایی که باعث شهرت این منطقه شده، غذاهای محلی آن است که با توجه به‌دست به دست‌شدن این جزیره در طول تاریخ و همچنین مهاجرت‌های ریز و درشت به آن بوده است. جزیره هم که هوای معتدلی دارد که باعث توریستی‌شدن آن هم شده؛ در تابستان نهایتا دمای آن به 30درجه سانتی‌گراد می‌رسد.
آتشفشان آتنا
اشاره کردیم که معروف‌ترین مشخصه جغرافیایی این منطقه، کوه آتشفشانی آتنا است. این کوه فعال یا نیمه‌فعال، خیلی‌ها را به سمت و سوی این جزیره می‌کشاند. در فصل گرم، عاشقان صخره‌نوردی و کوهنوردی، به آنجا می‌روند تا بلندترین کوه آتشفشانی اروپا را فتح کنند. در زمستان هم که محلی مناسب برای ورزش‌های زمستانی و اسکی است. می‌گویند که این کوه تا به حال صد بار طغیان کرده و گدازه‌هایش بیرون ریخته است. قطر دهانه این آتشفشان، 500متر است. می‌گویند نخستین بار زمان فیثاغورس طغیان کرده و در یکی از طغیان‌های یکی، 2هزار سال پیش آن، 50هزار نفر تلف شده‌اند. طبق عیده اساطیری، غول‌های انسلاد و تایفون در دل این آتشفشان زندگی می‌کنند.
مافیاهای خانوادگی
مافیا مجموعه‌هایی هستند که به‌صورت خانواده‌های معروف در این عرصه شناخته می‌شوند. لابد فیلم «پدرخوانده» را دیده‌اید؛ دقیقا چیزی شبیه به آن است. هر خانواده، یک روستا یا شهر یا حتی منطقه را تحت رهبری و سیطره خودش دارد. ساختار خانواده‌ها درختی است و توسط فردی به نام پدرخوانده با دن یا باس رهبری می‌شود. پدرخوانده، مشاور و معاونی هم دارد.
اصول مافیا
روش اصلی مافیای سیسیلی، کوزا نوسترا است. آنها با این روش یک فعالیت تبهکارانه سازمان‌یافته با اصالت تاریخی را در سیسیل و ایتالیا انجام داده و هدایت می‌کنند. گفته می‌شود که این مافیا، اصول خاصی هم دارد که در یکی از مأموریت‌های پلیس، اصول ده‌گانه آنها کشف شد؛ مثل اینکه نباید با پلیس دیده شوید و کسی حق ندارد خودش را مستقیم به مافیا معرفی کند و باید توسط نفر سومی معرفی شود و... .
باج‌گیری سیسیلی
مافیا، یکی از نخستین چیزهایی است که با شنیدن نام سیسیل مطرح می‌شود. حتی گاهی سیسیلی، معادل مافیایی نیز به‌کار می‌رود. مافیا در این جزیره که به نوعی زادگاه آن محسوب می‌شود، کسب‌وکارهای زیادی برای خودش راه انداخته است؛ ازجمله اینکه بخشی از درآمد گردشگران به کسب‌وکارهای آنها راهی می‌شود. به همین دلیل هم هست که مسئولان محلی سعی می‌کنند کاری کنند تا توریست‌های خارجی، به رستوران‌ها و مغازه‌های غیرمافیایی هدایت شوند. در چند دهه اخیر، بومیان سیسیلی «پیزو» یا پول محافظت یا پول حمایتی به گروه‌های مافیایی پرداخت می‌کردند تا مثلا امنیت‌شان حفظ شود. تنها در سال 2012، سه‌چهارم کسب‌وکارهای سیسیلی پیزو پرداخت می‌کردند.
سیسیل، بناهای تاریخی زیادی هم دارد که ازجمله آنها می‌شود به سیراکوز اشاره کرد که در آن می‌توانید بازمانده‌های فرهنگ یونانی و رومی را مشاهده کنید. آمفی‌تئاترها و معماری‌هایی با بناهای تاریخی، به‌شدت در این شهر چشم‌نوازی می‌کند
