مردم و کارشناسان از دولت سیزدهم چه میخواهند
تسهیل دسترسیهای جادهای کهگیلویه و بویراحمد
مدیریت آب، توجه به ظرفیت بینظیر گردشگری، بهرهمندی استان از عواید نفت و گاز موجود در کنار انتخاب مدیران شایسته از دیگر مطالبات مردم و کارشناسان استان از دولت آینده است
حمیده پازوکی-خبرنگار
کهگیلویه و بویراحمد استان کوچکی است با مردمانی سختکوش، کمتوقع و مهماننواز. روی نقشه یک درصد مساحت کشور را به خود اختصاص داده، اما 20درصد گاز و نفت کشور را به تنهایی تامین میکند و با وجود مخازن غنی نفت و گاز، رودهای خروشان، جنگلهای زاگرس، کوه سربه فلک کشیده دنا و همه داشتههای طبیعی با حدود 800هزار نفر جمعیت، یکی از محرومترین استانهای ایران است.
بنبست راه
اواخر سال گذشته که سیسخت، مرکز شهرستان دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد زلزله را تجربه کرد، مردم در کنار مشکلات ناشی از این حادثه طبیعی، موضوع راه را پیش کشیدند؛ جاده دسترسی سیسخت به مرکز استان یعنی یاسوج ایمنی کافی ندارد و بعد از زلزله هم چند ساعتی بسته بود. مشکل راه اما در کهگیلویه و بویراحمد به همین جاده ختم نمیشود و بسیاری از مردم و کارشناسان عامل توسعه نیافتگی استان را نداشتن راه میدانند. «احمد رحیمیزاده» از اهالی استان در این باره به همشهری میگوید: کهگیلویه و بویراحمد شاهراه ارتباطی بین چند استان، در مسیر شمال به جنوب و شرق به غرب است، اما هیچوقت راههای مناسب نداشته. طول آزادراهها در استان بسیار کم و حتی مهمترین جاده آن یعنی یاسوج-تهران دوطرفه، کوهستانی و خطرناک است. همچنین بحث راهآهن یاسوج به اقلید از 40 سال پیش مطرح بوده، سال 96 گفتند اعتبار تامین و کار به پیمانکار سپرده شده، اما هنوز به نتیجه نرسیده است. این فعال رسانهای و اجتماعی بخش زیادی از مشکلات استان را نتیجه مغفول ماندن ظرفیتهای آن میداند که همین ناشناخته ماندن ارتباط مستقیمی با راه دارد. او توضیح میدهد: منابع گازی فراوانی در این استان وجود دارد و در کنار آن، از نعمت نفت و آب زیادی برخوردار است و قلب زاگرس محسوب میشود. همچنین این استان با ظرفیتهای خود حرفهای زیادی در اکوتوریسم دارد، اما ناشناخته مانده است. او یکی از مطالبات شهروندان استان از رئیسجمهوری و دولت آینده را توجه به زیرساخت راه و ظرفیتهای طبیعی استان میداند.
مطالبات نفتی
تقریبا در همه استانهای نفتخیز یکی از چالشها، سهم مسئولیت اجتماعی شرکتهای نفتی است؛ سهمی که طبق یک مصوبه قانونی باید به برنامه و بودجه هر استان پرداخت و خرج رفع محرومیت و توسعه منطقه شود. اما یکی از شهروندان اهل کهگیلویه و بویراحمد معتقد است سهم مسئولیت اجتماعی در این استان هم مانند استانهای دیگر نادیده گرفته شده و پرداخت نمیشود. «سیمین محمدی» تاکید میکند دولت باید نه تنها در کهگیلویه و بویراحمد بلکه در همه استانهای محروم پیگیر سهم مسئولیت اجتماعی و آلایندگی باشد.
مدیران پروازی
«خدایار» از دیگر شهروندان این استان اما چالش عمده را مثل خیلی از مناطق کشور حضور مدیران غیربومی و پروازی میداند که موجب میشود مسائل آن طور که باید پیگیری نشود. او البته به مواردی چون اشتغال، نرخ بیکاری، جای خالی ناحیه صنعتی، صنایع تبدیلی و کمبود امکانات هم اشاره میکند که با تعیین مدیران بومی و اختصاص اعتبار کافی میتوان در دولت آینده بخشی از آنها را حل کرد.
چالش آب
«علیزاده» از شهروندان استان و فعال رسانهای موضوع آب را پیش میکشد و میگوید: کهگیلویه و بویراحمد سرچشمه خیلی از رودهاست، اما به دلیل سوءمدیریت، بیشتر مناطق استان با کمبود آب مواجه هستند. او تاکید میکند: با توجه به شرایط خشکسالی، کمبود آب در استان جدی و راهحل این موضوع توقف طرحهای انتقال و تقسیم عادلانه آب است. به گفته یک شهروند دیگر، دولت نباید سر مساله آب، انتقال و تقسیم آن مردم استانهای مختلف را رودر روی هم قرار دهند، بلکه باید با درایت این مشکل را حل کند؛ راهحل هم معلوم است، توقف طرحهای بین حوضهای و حل معضل بیآبی روستاها.
گردشگری، ظرفیت مغفول
«علیرضا اتابک» فرماندار گچساران هم با بیان اینکه 12درصد روان آبهای کشور در این استان قرار دارند، اما هیچ کدام از اراضی زیرکشت آب نگرفتهاند، میگوید: بیشتر دشتهای استان امسال خشک هستند و رودها سهم خود را نگرفتهاند. او با اشاره به مشکل اشتغال در کل کشور تاکید میکند که استفاده از ظرفیت مغفول مانده گردشگری با توجه به توپوگرافی استان که هم مناطق کوهستانی و هم مناطق گرمسیری دارد، توجه به صنایع دستی با توجه به جمعیت عشایری و همچنین طرح آمایش سرزمینی از مهمترین چالشها و در عین حال راهکار توسعه استان محسوب میشوند و دولت آینده میتواند به آنها توجه کند.
یک مشکل تاریخی
«اشکان رحیمیزاده» از مسئولان سابق استان و فعال اجتماعی هم مانند شهروندان، اولین و مهمترین چالش کهگیلویه و بویراحمد را راه میداند. او در این باره به همشهری میگوید: مشکلات کهگیلویه و بویراحمد ساختاری و تاریخی است و مبنای سیاسی دارد. از ابتدای قاجار تا زمان انقلاب اسلامی این استان به دلیل نداشتن راههای ارتباطی با دیگر شهرهای کشور، منزوی بود. در واقع این استان بین کوهستان، محصور و ظرفیتهای انسانی و طبیعی آن هم مغفول مانده بود. رحیمیزاده معتقد است با توجه به این سابقه تاریخی سرمایهگذاری هم به استان نیامده است و باید با شناسایی و شناساندن ظرفیتها و کاهش بوروکراسی اداری پای سرمایهگذاران را به این استان باز کرد. وی با بیان اینکه سرانه درآمد کم مردم و بنیه اقتصادی ضعیف هم در نتیجه کمبود صنایع مادر در استان به وجود آمده است، میافزاید: فقط بخشی از جنوب استان نفتخیز است و صنایع دارد، اما پول آن هم به چرخه اقتصاد ملی وارد میشود و خرج استان نمیشود.
اهمیت شایسته سالاری
به گفته این کارشناس، نبود صنایع تبدیلی در بخش گیاهان دارویی، تولیدات باغی و امثال آن، مغفول ماندن ظرفیت معادن، چالش آب، رعایت نکردن شایسته سالاری و ضعف در زیرساختهای ارتباطات و اینترنت بخش دیگری از مشکلات است. او میگوید: در کل کشور ما شایستهسالاری رعایت نمیشود و شاهد حاکمیت باندهای سیاسی و باندسالاری به جای شایستهسالاری هستیم. به نظر من دولت آینده باید مدیر با علم، تجربه و اخلاق را بر سر کار بگذارد که هر 3 شاخصه را در کنار هم داشته باشد. مشکلاتی که از طریق فضای مجازی موجب ناامیدی مردم شده نباید به وجود بیاید و راهکار آن انتخاب مدیر شایسته است.
تلاش برای نجات زیستبوم
رحیمیزاده همچنین به حفاظت از محیط زیست و گونههای جنگلی اشاره میکند و میگوید: آتشسوزی در این استان زیاد اتفاق میافتد و سطح زیادی از منابع طبیعی در اثر این آتشسوزیها از دست میرود. دولت آینده باید در زمینه آموزش به مردم و کمک گرفتن از آنها کار کند. او تاکید میکند که اگر دولت آینده حتی بخشی از ظرفیتها را بالفعل کند، از نظر اداری بوروکراسیها را کاهش دهد، سرمایهگذاران را به استان بیاورد و به تولید و ایجاد صنایع تبدیلی کمک کند، موجب میشود استان از وضعیت کنونی خارج شود، درآمد سرانه افراد بالا برود و رفاه و توسعه اتفاق بیافتد.