تاوان پایتختنشینی
نصرالله حدادی:
«تهرانیها باید هزینه زندگی در این کلانشهر را بدهند... . در گذشته هزینههای تهران از راههای نامتعارفی مانند شهرفروشی و هوافروشی تامین میشد... . هر قدر هم که مدیریت شهری در کاهش هزینهها موفق باشد اداره کلانشهری همچون تهران هزینه قابلاعتنایی دارد.
هزینه اداره شهر را باید کسانی که در آن زندگی میکنند و از خدمات آن بهره میبرند پرداخت کنند. اگر هزینههای شهر را شهروندان پرداخت نکنند، این هزینهها لاجرم باید از منابع دیگری تامین شود که ممکن است فروش تراکم یا فروش فضاهای سبز و اماکن عمومی شهرداری باشد که با این قبیل راهها، طبیعتا آینده تهران نابود خواهد شد.
راه دیگر آن است که ما منابع بودجه عمومی را برای تهران هزینه کنیم که این راه هم خلاف عدالت است و قطعا مورد اعتراض مردم ایران قرار خواهد گرفت؛ چراکه منابع ملی باید در سطح ملی توزیع شود، نه یک کلانشهر خاص... . البته نباید هزینهها به طور مساوی بین شهروندان تهرانی تقسیم شود بلکه باید هر فرد متناسب با استفاده خود از خدمات و امکانات شهری، هزینهها را پرداخت کند». (مرتضی الویری؛ عضو شورای شهر تهران، همشهری، پنجشنبه 16فروردین97، صفحه3).
مرحوم جنتمکان خلدآشیان آغامحمدخان مبرور در 22اسفندماه سال1164شمسی (یکشنبه 11جمادیالاولی 1200ه.ق، 12مارس 1786م) تهران را بهعنوان پایتخت برگزید. این دیرپاترین پایتخت ایران در طول تاریخ، از همان روز تا به امروز که 232سال از آن میگذرد، مشغول قدکشیدن بوده است؛ اگر در طول و عرض میسر شده، فبهالمراد؛ اگر نشده، در زیرزمین و روی هوا که میشده! و تهراننشینان دیروز و شهروندان امروز پایتخت، کوچکترین دخالتی در عریضوطویلشدن تهران نداشتهاند و ندارند و این حکام، آمران، شهرداران و مسندنشینان بودهاند که در مورد تهران تصمیم گرفتهاند و امروز آن را به جایی رساندهاند که نه حدود و ثغورش معلوم است، نه میزان جمعیت آن را میتوان به صورت تقریبی در طول روز و شب سال و ماه تخمین زد و نه میتوان آیندهای برای آن متصور بود. واقعا چرا طرح تفصیلی تهران که توسط عبدالعزیز فرمانفرماییان در دهه40 تدوین شد طی 50سال گذشته نادیده گرفته شد که با شهرفروشی، به جایی برسیم که حالا در اداره شهر به شرایط بحرانی برسیم.
تهران در بهترین شرایط، فقط میتواند 750هزار خودرو را در خود جای دهد و این در حالیاست که بیش از 5/3میلیون خودرو (400درصد بیش از ظرفیت واقعی) در حال تردد در آن هستند و از تمامی آنها انواع و اقسام عوارض گرفته میشود. هوای تهران در ایام نوروز امسال، در چندین روز متوالی در شرایط ناسالم قرار گرفت و این یعنی به هر میزان خودرو هم که از تهران خارج شود، باز هم خودروهای باقیمانده، بیش از ظرفیت تهران هستند. آیا تضمینی وجود دارد که در زمستان آتی کمتر دچار تعطیلیهای ناشی از هوای آلوده باشیم؟
اینکه از مردم بخواهیم هزینههای شهرشان را بدهند، نیمی از واقعیت است و نیم دیگر، جلوگیری از توسعه تهران، مهاجرتها و دهها طرح بازدارنده دیگر است و همچنین جلوگیری از تخطی دستگاههای دولتی و شبهدولتی؛ آنوقت است که میتوانیم از مردم بخواهیم با جانودل در حفظ و آبادی شهرشان سهیم باشند.