وزیر نیرو معمای کمبود برق را با مجلس در میان گذاشت
نمایش خاموشیها زیر نور بهارستان
هنوز احتمال قطع برق در ماههای گرم پیش رو جدی است؛ رضا اردکانیان، وزیر نیرو در چنین شرایطی راهی بهارستان شد تا معمای کمبود برق را با نمایندگان مجلس در میان بگذارد. دیروز درحالیکه یکی از موفقترین وزیران کابینه روحانی راهی مجلس شده بود تا گزارشی از مشکلات صنعت آب و برق را ارائه دهد، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس چون همیشه ریشه مشکلات را در ضعف مدیریت شناسایی کرد، او با اشاره به خاموشیهای هفته گذشته خطاب به اردکانیان گفت: این دیگر ضعف مطلق مدیریتی و برنامهریزی است.
اما این پایان انتقادهای نمایندگان نبود و هر نمایندهای پشت تریبون رفت، زبان به انتقاد گشود؛ یکی توافق آب و هوایی پاریس را دلیل کمبود تولید برق خواند و دیگری سوءمدیریت را دلیل مشکلات دانست و نه رمزارزها را. مرد شماره یک وزارت نیرو هم در پاسخ به انتقادها «خشکسالی»، «افزایش دما» و «رمزارزها» را 3عامل اصلی قطعی برق اعلام و با اشاره به اینکه بودجه1400 یکی از بهترین بودجهها برای گشودن گرههای صنعت برق است تأکید کرد: سال آبی
1400- 1399 که از مهرماه سال گذشته آغاز شده، یکی از خشکترین سالها در 50 سال اخیر است و باعث شده با 3500مگاوات کاهش ظرفیت تولید برق مواجه شویم، همچنین امسال با گرمای زودرس مواجه بودیم که باعث شد نیروگاهها که توان خروجی متناسب با دما دارند با مشکلاتی مواجه شوند.
اردکانیان ادامه داد: در 29اردیبهشت سالجاری 53هزار و 800مگاوات برق مصرف شد، این میزان مصرف در 24خرداد سال گذشته اتفاق افتاده بود، در سال98 این میزان مصرف در اول تیرماه ثبت شده بود و در سال97 نیز در 9تیرماه اتفاق افتاده بود، لذا گرمای زودرس باعث افزایش مصرف برق شد؛ زیرا مردم خیلی زودتر از گذشته از دستگاههای سرمایشی استفاده کردند. عضو کابینه دولت دوازدهم در ادامه با بیان اینکه امسال 22.5درصد افزایش مصرف انرژی روزانه داشتهایم، اعلام کرد: این میزان در اردیبهشت1400 به نسبت سال98و 99 با 17.9درصد افزایش روبهرو بوده است.
غافلگیری رمزارزها
وزیر نیرو عامل غافلگیری بعدی در رشد مصرف برق را تولید رمز ارزها اعلام کرد و گفت: ما از این واژه بهعنوان صادرات انرژی یاد میکنیم؛ اگر استخراج رمزارز با مجوز ماینینگ صورت گیرد، صادرات آن نیز مجوز خواهد داشت و اگر بدون مجوز انجام شود، صادرات آن نیز پنهانی و غیرقانونی خواهد بود. اردکانیان ادامه داد: زمانی که تولید رمزارز بهصورت پنهان صورت میگیرد، مصرف انرژی بیشتر میشود، زیرا باید دستگاههای استخراج را در محلی پنهانی قرار دهند و برای خنک کردن آنها به مصرف انرژی بیشتری نیاز است.
وزیر نیرو با اشاره به اینکه با کمک نیروی انتظامی از تیرماه سال1399 تا فروردین1400، 2هزار و 661مرکز استخراج رمزارز و 175هزار دستگاه کشف شده، ادامه داد: 10درصد از انرژی برای تولید رمزارزها در کل جهان در ایران مصرف میشود، این میزان بهمعنای مصرف 2هزار مگاوات انرژی برق است، درحالیکه واحدهای دارای مجوز استخراج رمز ارزها فقط 320مگاوات مصرف دارد. او افزود: طبق جمعبندی کمیته مربوط در شورای امنیت کشور و دبیرخانه شورای امنیت ملی، 2علت قطعی برق، افزایش دما و استخراج رمزارزهاست.
او ادامه داد: کمبود آب برای تولید برق در نتیجه خشکسالی، افزایش زودهنگام دما و استخراج غیرقانونی رمز ارزها موجب شد تا برخلاف تمام سالهای گذشته رشد مصرف انرژی به 19درصد برسد. بهگفته او، در سال99 اوج مصرف 45هزار مگاوات بود که در سالجاری به 54هزار مگاوات رسیده است. وزیر نیرو تأکید کرد: 8هزار و 500مگاوات افزایش مصرف، در سالجاری، معادل برق تولیدی 70توربین گازی است.
اطلس مصرف برق در ایران
اردکانیان در گزارش خود به نمایندگان اعلام کرد: 9درصد افزایش مصرف برق مربوط به دستگاههای سرمایشی، 2هزار مگاوات مربوط به دستگاههای استخراج رمز ارز، 2هزار مگاوات مربوط به رشد مصرف در صنایع بزرگ و افزایش یک میلیون مشترک سالانه و اندکی مربوط به مصرف چاههای کشاورزی است. وزیر نیرو با بیان اینکه مصرف انرژی در مقایسه با سال گذشته 25درصد افزایش داشته، گفت: قبل از آغاز بهکار دولت یازدهم، تلفات شبکه 14.5درصد بود که اکنون به 9.9درصد رسیده و راندمان نیروگاههای حرارتی از 37درصد به 39درصد رسید، درحالیکه متوسط جهانی 37درصد است.
رد ادعای نمایندگان
وزیر نیرو در واکنش به انتقادهای نمایندگان درخصوص توقف سرمایهگذاری در صنعت نیروگاهی با اشاره به نهایی شدن نیروگاه ۱۴۰۰مگاواتی هرمزگان با دریافت وام دولتی از روسیه گفت: واحدهای دوم و سوم این نیروگاه نیز در سالهای۱۴۰۴ و ۱۴۰۶ به مدار میآید. او در پاسخ به ادعای یکی از نمایندگان درباره تأثیر پیمان پاریس بر محدودیتهای انرژی اعلام کرد: تقاضا میکنم اگر حتی یک دستور از هر نوع، به وزارت نیرو در این خصوص صادر شده، یا اگر محدودیتی به واسطه پیمان پاریس ایجاد کردهایم، به من نشان دهید، ما نیروگاهساز هستیم، 90درصد نیروگاههای ایران حرارتی هستند لذا با اطلاعات ناقص باعث مخدوش شدن افکار عمومی نشویم.
چرا برق صادر میکنید؟
اردکانیان در ادامه در پاسخ به این سؤال که چرا وقتی خودمان مشکل برق داریم به صادرات آن اقدام میکنیم، گفت: این سؤال از منظر عامه مردم سؤال حقی است اما واقعیت این است که خالص صادرات، یعنی صادرات برق منهای واردات در صنعت برق ایران که 85هزار مگاوات ظرفیت نصب شده دارد، فقط 500 مگاوات است.
دردسر ماینرها
او خطاب به نمایندگان گفت: باید برای فعالیتهای غیرقانونی در این حوزه مجازات تعیین شود. هر یک بیتکوین 300هزار مگاوات ساعت انرژی لازم دارد یعنی باید برق یک شبانهروز 30هزار مسکن را قطع کنیم تا یک بیتکوین تولید شود که قطعا درآمد ارزی نیز خواهد داشت اما 321مگاوات مقدار مجاز است و تاکنون 2هزار نفر برای ماینینگ مراجعه کردهاند که فقط برای 99نفر پرونده تشکیل دادهاند. این صنعت نیازمند نظاممند شدن است تا در شرایط کرونا و گرما شاهد قطعی برق نباشیم.
انتقاد تکراری قالیباف از دولت
رئیس مجلس دیروز خطاب به وزیر نیرو، که برای پاسخگویی درباره دلایل قطعی برق به بهارستان آمده بود، گفت: شما میدانستید که با وجود گرمای زودرس با کمبود ۳هزار مگاواتی روبهرو هستیم، با وجود این چرا ۲هفته غافلگیر شدید، چرا مردم در هیچ بخشی، نه حوزه مسکونی نه بخش صنعت و نه حوزه اداری، از قطع شدن برق مطلع نبودند؟ این دیگر ضعف مطلق مدیریتی و برنامهریزی است. قالیباف سپس سراغ دولت رفت و از ناهماهنگی بین وزارتخانههای صنعت و جهاد در تامین کالاهای اساسی انتقاد کرد و در ارتباط با تولید رمزارزها وزارت صنعت و در حوزه تبادل رمزارزها بانک مرکزی و وزارت اقتصاد و در حوزه استخراج وزارت نیرو را مسئول معرفی کرد و گفت: سؤال ما از دولت این است که چرا در محلی که 2هزار مگاوات انرژی مصرف میشود و حجم ارزی و دارایی ریالی وجود دارد لایحه نمیدهد، چرا دولت بخشنامهای صادر نمیکند تا تکالیف وزارتخانهها مشخص شود. مجلس نمیتواند در زمینه تدوین نشدن لایحه تولید و مبادله رمزارزها سکوت کند. رئیس مجلس گریزی هم در صحبتهایش به مؤسسات غیرمجاز زد که 4سال پیش بساطشان جمع شد، او گفت: دولت از پول بیتالمال بهدلیل تأخیر در تصمیمگیری در زمینه مؤسسات مالی و اعتباری 36هزار میلیارد تومان پرداخت کرد اما کماکان بخشی از افراد حداقل پول خود را دریافت نکردهاند.