کنتورهای ۲۸۰ قرونی

بهاره خسروی

ماجرای قطع مکرر برق و آسیب دیدن به دستگاه‌های برقی و الکترونیکی تبدیل به سوژه این روزها شده است.

جالب است بدانید که درگذشته، تعمیرات همه لوازم برقی برعهده کارخانه چراغ‌برق بود. از همان زمان راه‌اندازی کارخانه چراغ‌برق، طبق اعلان انجام‌شده، تأمین لوازم الکترونیکی و سیم‌کشی انشعاب و امور برقی ساختمان‌ها باید توسط کارکنان این کارخانه انجام می‌شد، چون برق صنعت جدیدی بود و افراد متخصص و آشنا به تعمیرات لوازم برقی در داخل کشور بسیار اندک بودند. به همین بهانه، تهیه لوازم مورد نیاز برای ایجاد انشعاب و سیم‌کشی داخل منازل و سایر اماکن و حتی لامپ و سرپیچ و نصب لوازم برقی جملگی از سوی کارکنان کارخانه چراغ‌برق انجام می‌شد. فهرست هزینه‌ها برای ارائه به مشتری با فاکتوری به خط و امضای مدیر کارخانه که شخصی فرانسوی به نام «هرمیه» بود، تنظیم می‌شد. در بخشی از کتاب «روشنایی تهران» با اشاره به این موضوع درباره قیمت لوازم برقی اولیه در تهران قدیم نوشته شده است: «بهای هریک از لوازم طبق فاکتورهای موجود، رقم قابل ملاحظه‌ای بود. مثلاً لامپ ۱۶ شمعی پنج قران بود و تعویض لامپ با پرداخت بهای آن هر سه ماه یکبار توسط کارخانه انجام می‌شد.
بهای هر دستگاه کنتور نیز ۲۸۰ قران بود و به دلیل گرانی بعضا کنتور را کرایه می‌داده‌اند.» به روایت ریش‌سفیدان پایتخت، در روزهای اول کار، با توجه به این گرانی، بسیاری از انشعابات برق در منازل بدون کنتور و با لامپ‌ها بر اساس مدت زمان ۵ تا ۷ ساعتی که کارخانه فعالیت داشت کار می‌کردند و استفاده بیش از آن برای کسی مجاز نبود و فروش لوازم تخصصی و مورد نیاز برقی هم در انحصار کارخانه بود تا اینکه بعد از چند سال کنتور ارزان وارد و در تمام منازل نصب شد.