ترس همگانی از آینده افغانستان

آغاز فرایند خروج نیروهای خارجی از افغانستان، به نگرانی‌های همگانی از آینده امنیتی این کشور دامن زده و در این شرایط، دولت آمریکا اعلام کرده که خروج نظامیان آمریکایی و ناتو از افغانستان زودتر از زمان تعیین شده انجام می‌شود. پیش از این، طبق فرمان جو بایدن قرار بود خروج نیروها تا ‌ماه سپتامبر (شهریور) تکمیل شود، اما لوید استین، وزیر دفاع آمریکا به کنگره این کشور گفت که این روند ممکن است قبل از سپتامبر پایان یابد.
پیش از این، دولت استرالیا اعلام کرده بود که به‌خاطر فضای امنیتی نامطمئن در افغانستان تصمیم گرفته سفارتخانه‌اش را تعطیل کند. دولت افغانستان در واکنش در بیانیه‌ای گفت: «تعطیلی سفارت مایه نگرانی است و این سؤال را برای برخی ایجاد می‌کند که چرا استرالیا در این وضعیت از افغانستان می‌رود و چرا 20سال را در این کشور سپری کرد؟» همه اینها در شرایطی رخ می‌دهد که بسیاری نگرانند خروج نیروهای آمریکا و ناتو، دوباره افغانستان را در کام جنگ داخلی سراسری بکشاند. بزرگترین نگرانی این است که نیروهای امنیتی افغانستان، در غیاب نیروهای خارجی نتوانند با طالبان مقابله کنند و کشور دچار آشوب و هرج و مرج شود. جیمز استاوریدیس، فرمانده سابق نیروهای ناتو در افغانستان به سی‌ان‌بی‌سی گفته است: «من نگرانم که بیرون کشیدن نیروها باعث فروپاشی در نیروهای امنیتی افغان شود.» او گفته که خستگی و بار روانی حضور در افغانستان را درک می‌کند اما آمریکا به حضور نیروهای نظامی‌اش در خارج از کشور عادت دارد و همین حالا 35هزار نیرو در کره‌جنوبی و 50هزار نیرو در اروپا مستقر هستند. او گفته است که حضور 2تا 3هزار نیروی نظامی در افغانستان می‌تواند برای حفظ دستاوردهای آمریکا و جلوگیری از اوج‌گیری تروریسم کاملا مؤثر باشد.
علاوه بر فرماندهان نظامی، چهره‌های سیاسی و دیپلماتیک زیادی هم در آمریکا مخالف خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان هستند. کاندولیزا رایس و هیلاری کلینتون وزرای خارجه سابق آمریکا هر دو درباره خروج نیروهای این کشور هشدار داده‌اند. رایس حتی تا آنجا پیش رفته که گفته است: این تصمیم احتمالا در آینده تغییر کند و آمریکا شاید مجبور شود به افغانستان بازگردد. کلینتون نیز گفته است که دولت آمریکا باید با دو مسئله بزرگ مقابله کند؛ یکی احتمال ازسر‌گیری فعالیت‌های تروریستی در افغانستان و دیگری موج جدید خروج پناهجویان از این کشور. نگرانی از خلأ به‌وجود آمده درپی خروج نیروهای آمریکایی، واشنگتن را به فکر چاره انداخته است و آمریکا بعد از سال‌ها روابط سرد با پاکستان، دوباره به سمت این همسایه جنوبی افغانستان چرخیده است. دولت آمریکا امیدوار است همزمان با پیگیری مذاکرات دیپلماتیک با طالبان و تلاش برای رسیدن به صلح از این طریق، نقش بیشتری به پاکستان برای برقراری ثبات در افغانستان بدهد. با وجود مذاکرات اخیر، وزارت خارجه پاکستان صراحتا گفته که اجازه نمی‌دهد خاک پاکستان به پایگاهی برای نیروهای آمریکایی تبدیل شود. با وجود این، مقامات آمریکایی امیدوارند شاهد کمک‌های بیشتری از پاکستان باشند. برای نمونه زلمای خلیل‌زاد، فرستاده ویژه آمریکا در امور افغانستان هفته گذشته به نمایندگان مجلس آمریکا گفته است: «من امیدوارم آنهایی که روی طالبان نفوذ دارند، مثل پاکستان، کار درست را انجام دهند. ما به آنها فشار خواهیم آورد تا چنین کاری کنند.» یکی از ابزارهای آمریکا برای متقاعد کردن پاکستان برای همکاری در افغانستان، آزاد کردن 300میلیون دلار کمک امنیتی است که در دولت ترامپ به‌خاطر آنچه مبارزه گزینشی اسلام‌آباد با تروریسم خوانده می‌شد قطع شد. حتی در این صورت هم آمریکا نمی‌تواند به‌صورت صددرصد روی کمک پاکستان حساب باز کند.