بهار، فصل غارنوردی است؛ درباره غار «رودافشان» دماوند چه می‌دانید؟
خانه خفاش‌ها
پرنیان سلطانی
این روزهای خانه‌نشینی اجباری روزهای بسیار سختی است چراکه تفریحات‌مان به حداقل رسیده و بیشتر وقت‌مان در چهاردیواری خانه می‌گذرد. به همین دلیل این روزها که منع تردد بین‌شهری امکان هر نوع سفر را هم از ما گرفته، فرصت بسیار خوبی است که تفریحات‌مان را از سازه‌های ساخته‌شده به‌دست بشر، از سینما و تئاتر و باشگاه‌های ورزشی، به طبیعت منتقل کنیم؛ به جایی که به‌واسطه داشتن فضایی باز، جای ایمن و کم‌خطری برای تفریح در روزگار کرونا به‌حساب می‌آید. برای زدن به دل طبیعت و داشتن یک گردش نیم‌روزه، چه جایی بهتر از غارها؟! یکی از مرموزترین مکان‌های روی کره خاکی که تجربه رفتن به آنجا بی‌شک یکی از کم‌نظیرترین و بکرترین تجربه‌های گردشگری زندگی هرکدام از ما به‌حساب می‌آید. حالا اگر این غار در نزدیکی محل زندگی‌مان هم باشد که چه بهتر! مثل غار رودافشان دماوند که فقط دوساعت با ما فاصله دارد و به‌راحتی می‌توانیم با خودروی شخصی، خودمان را به آنجا برسانیم و 20دقیقه تا نیم ساعت کوهنوردی سبک نیاز است. با ما به خانه خفاش‌ها بیایید؛ به غار رودافشان!
تفرجگاه مرموز نزدیک به پایتخت
روستای رودافشان در 80کیلومتری شرق تهران و 35کیلومتری شهر دماوند، جایی است که ما را به یکی از جاذبه‌های گردشگری کم‌نظیر اطراف پایتخت می‌رساند؛ به غاری خشک و آبی با دهانه بیضی‌شکل که با گذر از قندیل‌های آهکی‌اش می‌توان به محل زادآوری و زندگی خفاش‌ها رسید و فرصت دیدن این پرنده‌های منحصربه‌فرد را در زیستگاه‌شان به‌دست آورد. برای ماجراجویی در این غار مرموز، فقط دوساعت رانندگی.
غار 35هزار ساله!
زمین‌شناسان معتقدند غار رودافشان میلیون‌ها سال قدمت دارد. براساس یافته‌های زمین‌شناسی، این غار در ابتدا به‌صورت سفره آب زیرزمینی بوده و مسیرهای داخلی غار حاصل تراشیده‌شدن بدنه‌ها در اثر رسوبات آب‌هایی است که در داخل آن جریان داشته است. اما این غار هرچه که بوده، تا 35هزار سال پیش از دید همه پنهان بود چراکه در گذشته دهانه فعلی این غار پشت تیغه سنگی بزرگی قرار داشته و ورود به آن امکانپذیر نبوده است. تا اینکه حدود 35هزار سال پیش، بر اثر وقوع آتشفشانی در کوه دماوند، این تیغه سنگی بزرگ شکسته شد و شکافی عمیق در دهانه غار به‌وجود آمد؛ شکافی که به‌مرور بر اثر فرسایش گسترده‌تر شد و شکل امروزی دهانه غار را رقم زد. حالا دهانه این غار 40متر طول و 12متر ارتفاع دارد و از این جهت بعد از غار ایوب و غار اسپهبد‌خورشید، عنوان سومین دهانه بزرگ غارهای ایران را از آن خود کرده است. جالب است بدانید با وجود اینکه 35هزار سال از شکسته‌شدن تیغه سنگی جلوی دهانه غار گذشته اما این غار حدود 50سال است که توسط مردم محلی و غارنوردان کشف شده است!
غار قندیل‌های آهکی
غار رودافشان جزو غارهای آهکی به‌حساب می‌آید که همان‌طور که گفته شد، طی میلیون‌ها سال بر اثر تراشیده‌شدن صخره‌های آهکی توسط رسوبات آب تشکیل شده است. در این غار تا چشم کار می‌کند استالاگتیت‌ها (چکنده‌ها) و استالاگمیت‌های آهکی به‌چشم می‌خورد؛ استلااگتیت‌ها درواقع همان‌هایی هستند که ما آنها را با نام قندیل می‌شناسیم؛ یعنی مخروطی شکل‌هایی که از سقف غار آویزان هستند.
معبد آناهیتا
در این غار دهلیزی هم وجود دارد که به معبد آناهیتا ختم می‌شود. این معبد که راه دسترسی به آن، پلکان آهنی نصب‌شده در ابتدای دهلیز است، یک حوض آب طبیعی دارد. در کنار این حوض آب، سنگ بزرگی هم در ورودی این تالار قرار دارد که شبیه یک انسان است. این دو موضوع باعث شده تا گردشگران به این دهلیز، نام معبد آناهیتا، یعنی الهه آب را بدهند. اساسا جز مسیر اصلی، همه مسیرهای فرعی غار رودافشان بن‌بست هستند و راه به جایی نمی‌برند. اما دنبال‌کردن‌شان گردشگران را به نقاط بکری مثل همین معبد آناهیتا می‌رساند.
سرما و تاریکی در کمین
غار رودافشان یک غار به‌شدت سرد و به همان شدت تاریک است!حتما با خودتان لباس گرم به همراه ببرید. برای اینکه دمای بدن‌تان هم با دمای غار یکی شود، بهتر است بعد از گذر از دهانه غار، چنددقیقه‌ای همانجا اطراق کنید. ضمن اینکه این غار به غار بدون نور هم معروف است. پس حتما همراهتان چراغ قوه باشد. اگر به هر دلیلی تجهیزات مناسب غارنوردی همراهتان نیست، مثلا کفش مناسب نپوشیده‌اید یا نور کافی ندارید، فقط 300، 400متر از طول مسیر غار را پیش بروید چراکه در ادامه مسیر، غارنوردی کمی مشکل خواهد شد.
راه دسترسی به رودافشان
برای رسیدن به غار رودافشان، باید مسیر تهران به فیروزکوه را پیش بگیرید. در 25کیلومتری فیروزکوه، به منطقه سیدآباد خواهید رسید. در این منطقه تابلوی غار رودافشان را خواهید دید و از اینجا به بعد پیدا‌کردن این غار برایتان آسان خواهد شد. درنهایت با عبور از روستای کلاک، به روستای رودافشان خواهید رسید که پس از عبور از این روستا، پارکینگ مخصوص غار رودافشان نشان می‌دهد راه را درست آمده‌اید.
تالارهای رودافشان
این غار که مسیر اصلی‌اش 800متر است و با مسیرهای فرعی به هزار و 637متر می‌رسد، سه‌تالار دارد که اگر بتوانید از هر سه آنها عبور کنید، منظره شگفت‌انگیز خفاش‌های روی سقف غار را جایزه می‌گیرید! درست بعد از دهانه غار، سراشیبی تندی وجود دارد که غارنوردان و گردشگران را به کف تالار اول می‌رساند. انتهای این تالار که ابعادش 80 در 100متر است، تعدادی ایوان ساخته شده با سنگ‌چین و مقادیری خرده‌سفال وجود دارد که نشان می‌دهد بشر در قدیم از آن برای در امان‌ماندن از باد و باران و خطر حیوانات مختلف استفاده می‌کرده! با گذر از تالار اول به تالار دوم، روشنایی نور هم از بین می‌رود و غار در تاریکی مطلق فروخواهد رفت. بنابراین اگر چراغ قوه به همراه ندارید، از تالار اول جلوتر نروید. تالار دوم تالار کوچک‌تری است؛ ابعادش 50 در 60متر است. تالار سوم از این تالار هم کوچک‌تر است؛ 40 در 50متر. اما این تالار پر از چکیده‌سنگ‌ها و چکنده‌سنگ‌ها، ستون‌ها و آبشارسنگ‌های خارق‌العاده است. ضمن اینکه در راهروی پایانی می‌توانید خفاش‌ها را در زیستگاه‌شان مشاهده کنید.
در همینه زمینه :
