حفاظت از جنگل هیرکانی وظیفه ما نیست

محمدباریکانی- دبیر گروه زیست‌بوم

هفته میراث فرهنگی با روز جهانی موزه‌ها و بازگشایی باب عالی کاخ گلستان پس از 40سال و با حضور وزیر میراث‌فرهنگی و معاونان او در غیاب رئیس کمیته ملی موزه‌های ایران (ایکوم) وابسته به شورای جهانی موزه‌ها که به‌دلیل ابتلا به کرونا در بیمارستان بستری است، آغاز و از موزه‌دارهای برتر کشور تقدیر شد.
به گزارش همشهری، این روز در شرایطی به میزبانی کاخ گلستان تهران که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است، برگزار شد که آفرین امامی، رئیس کاخ موزه گلستان از خالی‌بودن این مجموعه ثبت جهانی شده کشور به‌دلیل همه‌گیری کرونا و کاهش بازدیدکنندگان از این مجموعه تاریخی و فرهنگی کشور ابراز تأسف کرد.
محمدرضا کارگر، مدیرکل موزه‌ها و آثار منقول وزارت میراث‌فرهنگی نیز در آیین تقدیر از موزه‌داران برتر کشور اعلام کرد که به‌رغم شیوع کرونا در ایران هر 5روز یک موزه به مجموعه موزه‌های کشور افزوده ‌شده است.
او از راه‌اندازی بیش از 300موزه جدید در 2 دولت تدبیر و امید در کشور خبر داد و گفت تا پیش از آغاز به‌کار دولت تدبیر و امید حدود 400موزه در کشور فعالیت داشتند.
آغاز هفته میراث‌فرهنگی در ایران اما با خبرهای دیگری نیز همراه شد. معاون میراث‌فرهنگی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در پاسخ به سؤال همشهری درخصوص وضعیت قاچاق چوب و آتش‌سوزی‌های جنگلی در جنگل‌های هیرکانی و ثبت جهانی شده ایران، موضع رسمی این وزارتخانه را درخصوص مدیریت بر جنگل هیرکانی کشور بیان کرد و رئیس اداره کل موزه‌ها و آثار منقول در وزارت میراث‌فرهنگی نیز از خسارت 400میلیارد تومانی به موزه‌های کشور در صورت تداوم وضعیت فعلی شیوع کرونا در ایران به همشهری خبر داد.
محمدحسن طالبیان، معاون میراث‌فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در پاسخ به سؤال همشهری درخصوص دلیل موضع‌گیری نکردن وزارت میراث‌فرهنگی درخصوص قاچاق چوب از جنگل هیرکانی و آتش‌سوزی‌های جنگلی در این میراث طبیعی جهانی شده ایران گفت: متولی حفاظت از طبیعت به‌جز وزارت میراث‌فرهنگی که در حوزه ثبت فعالیت می‌کند دستگاه‌هایی هستند که هم مالک هستند و هم اداره آن نقطه در اختیارشان است. او افزود: وزارت میراث فرهنگی درباره نقاطی که ثبت جهانی شده یا به‌عنوان میراث ملی طبیعی ثبت شده، بسیار حساس است. او افزود: در مورد جنگل هیرکانی پهنه‌هایی که در عرصه میراث جهانی قرار گرفته و وزارت میراث فرهنگی نیز در حفاظت از آنها شریک است تقریبا دست نخورده مانده و در مورد قاچاق چوب در جنگل هیرکانی حتما باید نهادهای مسئول با این پدیده مقابله کنند و جلوی آن‌را بگیرند.
معاون میراث فرهنگی با اعلام اینکه تنها 300هزار هکتار از جنگل هیرکانی در عرصه و حریم ثبت جهانی قرار دارد گفت: جنگل هیرکانی بالغ بر 2میلیون هکتار وسعت دارد و پایگاه‌های ایجادشده در جنگل هیرکانی مسئول کارهای منابع طبیعی و محیط‌زیست این میراث جهانی نیستند. به‌عنوان مثال پارک ملی گلستان که در فهرست میراث جهانی قرار دارد جزو مناطق چهارگانه محیط‌زیستی است و این منطقه به‌طور کامل در اختیار سازمان حفاظت محیط‌زیست است.
محمدحسن طالبیان با اعلام اینکه برنامه مدیریتی جنگل هیرکانی و میراث طبیعی تدوین شده است، گفت: اینکه وزارت میراث فرهنگی در مورد حفاظت از جنگل هیرکانی حساس باشد حتما حرف درستی است. او افزود: در بحث مدیریت 300هزار هکتار جنگل هیرکانی علاوه بر طرح جامع مدیریتی این جنگل، اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت نیز درخواست کرده که این طرح در ایران برای حفاظت از جنگل هیرکانی نهایی شود. او افزود: در مورد جنگل هیرکانی بر زون‌هایی که در فهرست میراث جهانی قرار دارند از یک درخت کهنسال تا آثاری که در فهرست میراث ملی ثبت شده‌اند حساسیت داریم. ولی در موضوع مناطقی که ثبت ملی و جهانی نشده و مالکیت آن نیز در اختیار دستگاه‌های دیگر است خودشان باید اقدام کنند. طالبیان ادامه داد: جلسات سه‌گانه در ارتباط با موضوع حفاظت از جنگل هیرکانی تشکیل شده است. اما متولی اصلی حفاظت از پهنه کامل جنگل هیرکانی، منابع طبیعی و محیط‌زیست است.
محمدرضا کارگر، مدیرکل امور موزه‌ها و اموال منقول وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نیز در نخستین روز از هفته میراث فرهنگی کشور که با روز جهانی موزه‌ها آغاز شده است، در پاسخ به این سؤال همشهری که آیا تازه‌ترین آمار خسارت کرونا به درآمد موزه‌های کشور تهیه شده است، گفت: آخرین سال قبل از کرونا تنها در موزه‌های میراث فرهنگی حدود یکصد میلیارد تومان درآمد از محل فروش بلیت حاصل شد و با درآمدهای جانبی 170میلیارد تومان درآمد موزه‌های زیر مجموعه وزارت میراث فرهنگی محقق شد.
او افزود: با افزایش صددرصدی قیمت بلیت موزه‌ها برای خارجی‌ها و افزایش 15درصدی قیمت بلیت موزه‌ها نسبت به سال‌های گذشته بیش از 200میلیارد تومان در سالی که کرونا آغاز شد پیش‌بینی تحقق درآمد داشتیم که از دست رفت و اگر تا پایان سال پیش‌بینی همه‌گیری کرونا تداوم داشته باشد، وزارت میراث فرهنگی 400میلیارد تومان تنها در بخش درآمدهای موزه‌ای متضرر شده است.