۵ استان کشور در وضعیت قرمز حریق جنگل‌

سیدمحمد فخار - خبر‌نگار

 5 استان کشور در شرایط بحرانی وقوع حریق جنگلی هستند. در پی گزارش 4اردیبهشت همشهری از جنگل‌های 7استان بحرانی در برابر آتش، سازمان جنگل‌ها اعلام کرد از این موارد، 5استان در بالاترین ریسک آتش هستند و نقشه‌های احتمال وقوع حریق نیز در اختیار استان‌های قرمز قرار گرفته است. سازمان جنگل‌ها اعلام کرد که طی سال گذشته ۲۱هزار هکتار از جنگل‌ها و اراضی جنگلی ایران درگیر حریق شده‌اند.
رضا بیانی، جانشین معاون امور جنگل سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور در این‌باره به همشهری گفت: این نقشه‌ها برآورد 4سال اخیر بارندگی‌ها، نقاط صعب‌العبور، آتش‌سوزی‌های اخیر و نقاط پرتابش است که علف‌ها در آن رشد فراوان داشته‌اند و با کمترین شرایطی، آتش در آنها زبانه‌ خواهد کشید.
هم‌اکنون نقشه پیش‌بینی حریق در جنگل‌ها و مراتع کشور با جزئیات منتشر شده و در اختیار استان‌ها قرار گرفته است. در این نقشه‌ها مشخص شده که در کدام استان‌ها و شهرستان‌ها احتمال وقوع آتش‌‌سوزی وجود دارد. همچنین بازه زمانی افزایش ریسک وقوع حریق مشخص شده است. با توجه به پراکنش بارندگی در کشور و البته خشکسالی و افزایش دما احتمال افزایش وقوع حریق در جنگل‌‌ها وجود دارد. از این‌رو با همکاری یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها و سایر دستگاه‌ها برنامه‌ریزی‌هایی را برای اقدام بموقع انجام داده‌ایم.
درحال‌ حاضر برخی از نقاط منطقه زاگرس در شرایط بحرانی به‌لحاظ ریسک بالای وقوع آتش هستند. ازجمله این مناطق می‌توان به بخشی از استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، فارس به‌ویژه قسمت‌های جنوبی آن، کردستان، لرستان، ایلام به‌ویژه مناطق شمالی آن و منطقه کبیر‌کوه نیز که نخستین موج گرمایی کشور عراق از این منطقه وارد استان ایلام می‌شود، اشاره کرد.
در تهیه نقشه‌حریق جنگل از تصاویر ماهواره مدیس استفاده شده که از ساعت ۱۰ و ۳۰ دقیقه تا ۱۵ دوبار از ایران عکسبرداری می‌کند و آتش‌سوزی در نقاط مختلف را گزارش می‌دهد.
بیشترین آتش‌سوزی‌ها در مناطقی رخ می‌دهد که رطوبت به زیر ۳۰درصد و دمای هوا به بیش از ۳۰درجه سانتی‌گراد برسد. بر این اساس، نیروهای یگان حفاظت سازمان جنگل‌‌ها براساس مناطق بحرانی وقوع آتش تقسیم‌بندی شده‌اند تا درصورت آتش‌سوزی بلافاصله خود را به محل برسانند.

اهمیت تهیه نقشه
بروز آتش‌سوزی به دلایل مختلف، یکی از مهم‌ترین و خطرناک‌ترین تهدید جنگل‌های ایران است که سطوح وسیعی از این منابع را تخریب و خسارات زیادی به رویشگاه‌های طبیعی کشور وارد می‌کند.
استرالیا، ایالات متحده و کشورهای منطقه آمازون در آمریکای جنوبی که هر‌سال با آتش‌سوزی‌های گسترده مواجه می‌شوند، برای افزایش پیش‌آگاهی، پیشگیری، کشف و اطفای بموقع حریق‌های احتمالی نقشه مناطق احتمالی حریق جنگلی را تهیه می‌کنند. در ایران نیز هر‌سال سطوح وسیعی از جنگل‌ها و مراتع طعمه حریق می‌شوند که خسارات زیستی و اقتصادی سنگین تحمیل می‌کنند. حریق در منابع طبیعی سبب از بین رفتن پوشش گیاهی می‌شود که افزایش فرسایش‌های بادی و آبی، کاهش مواد غذایی موجود در خاک و خسارت گزاف به امنیت غذایی وارد می‌شود.

جزئیات نقشه حریق در 5 استان کشور
نقشه احتمال حریق جنگلی در ایران براساس تراکم پوشش گیاهی، جاده دسترسی، دما، بارندگی، حریق سنوات گذشته و فاصله از مناطق مسکونی تهیه شده است. مقایسه پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته با حریق‌ جنگلی سال‌های 98 و 99، نشان می‌دهد در بدترین حالت در 80درصد نقاط احتمالی حریق رخ داد. برای نمونه، حریق جنگلی در منطقه ماله‌گاله شیراز استان فارس یا باشت استان کهگیلویه و بویراحمد به‌طور دقیق در این پیش‌بینی‌ها وجود داشتند و همین مناطق در هفته اخیر دچار آتش‌سوزی شدند. بدین‌ترتیب باید مناطق هیرکانی و زاگرسی مشخص‌شده در نقشه به دقت زیر نظر گرفته شوند تا از حریق در امان بمانند.