نرم‌افزارها به جای انسان فکر می‌کنند

دکتر سیاوش ملکی‌فر ـ کارشناس آینده‌پژوهی

علم آینده‌پژوهی در واقع به شناخت و پیش‌بینی آینده کمک می‌کند، اما مدت‌هاست که این دانش دست از پیش‌بینی قطعی برای دنیا برداشته است.
آینده‌پژوهان از اتفاقات غیرقابل پیش‌بینی در جهان غافلگیر شده‌اند و دیگر به‌دنبال پیش‌بینی آینده نیستند و تنها برای آینده سناریوهایی در نظر می‌گیرند که با توجه به اگرها و مشروط اتفاق‌ها را پیش‌بینی می‌کنند.
حتی پیشرفت تکنولوژی را نیز بر مبنای اگرها و اقداماتی که صورت می‌گیرد پیش‌بینی می‌کنند. در دهه 90تا‌کنون هر پیشرفتی در تکنولوژی به‌وجود آمده نسیمی در مقابل توفان آینده است. قطعا و حتما در آینده شاهد پیشرفت‌های عظیمی خواهیم بود. حال باید نکته‌ای را مورد بررسی قرار داد که چه‌کسی و چه کسانی این تکنولوژی‌ها را روانه زندگی ما می‌کنند؟ پاسخ روشن است شرکت‌های توسعه فناوری. شرکت‌ها متوجه شده‌اند یکی از روش‌هایی که می‌توانند خدمات خود را در بازار عرضه کنند و در عرصه رقابت پیشتاز باشند این است که به پیشرفت فناوری بپردازند.
به‌عنوان مثال دلیل اینکه در شرکت‌های خودروسازی هر روز شاهد شگفتی و پیشرفت‌های زیادی هستیم، این است که اگر هر کدام از آنها به‌دنبال تولید فناوری‌های جدید نباشند حتما رقبا وارد عمل می‌شوند و گوی سبقت در این عرصه را می‌ربایند. یکی از دلایلی که ما پیش‌بینی می‌کنیم پروژه‌های بیشتری روانه بازار می‌شود این است که  شرکت‌ها متوجه شده‌اندمی توانند به کمک فناوری وضعیت رقابتی به‌وجود بیاورند در عرصه این رقابت ماندگار باشند و باعث می‌شود تکنولوژی بیشتر توسعه یابد.
یک دینامیک بین تکنولوژی و پول وجود دارد. تکنولوژی ثروت می‌آفریند و ثروت باعث خلق تکنولوژی بیشتری می‌شود. آوازه پول‌هایی که شرکت‌های بزرگ صرف فناوری می‌کنند چند سال دیگر به گوش خواهد رسید.
اعداد سرمایه‌گذاری در پیشرفت تکنولوژی به قدری بالاست که مانند بهمنی در راه قرار است جهان را در برگیرد. و این بهمن پول‌های هنگفتی است که شرکت‌های سرمایه‌گذاری از تکنولوژی درآورده‌اند و دوباره در حال سرمایه‌گذاری در تکنولوژی هستند.
به‌عنوان مثال ایلان ماسک و شرکت تسلا از راه سرمایه‌گذاری در تکنولوژی به ثروت رسیده است. اقدامات زیاد در راه پیشرفت تکنولوژی داشته است و حتی معتقد است که ما باید انسان‌های چند سیاره‌ای باشیم. سرمایه‌گذاری در تکنولوژی مانند شرط‌بندی‌ای است که نتیجه‌اش جز برد چیزی نیست.
حجم سرمایه‌گذاری در تکنولوژی به قدری زیاد است که خبر از آینده‌ای هولناک می‌دهد که هم دارای فرصت است هم تهدیدزاست.
دلیل دیگر هم این است که تکنولوژی به تکنولوژی کمک می‌کند یعنی تکنولوژی خاصیت تجمعی دارد. به‌عنوان مثال ما 10تکنولوژی داریم که این تکنولوژی از هم‌افزایی شماره یک، دو و 5تکنولوژی یازدهم خلق می‌شود و از هم افزایی 2، 7و 11تکنولوژی جدید به‌وجود می‌آید. به کمک فناوری ریخته‌گری شیشه تلسکوپ‌های بهتر خلق شد و به کمک تلسکوپ‌های بهتر توانستیم فناوری‌ها فضایی را توسعه دهیم و به کمک فناوری‌های فضایی توانستیم به کشاورزی کمک کنیم.
به‌دلیل رقابت بنگاه‌های بزرگ هر روز تکنولوژی‌های جدید پای به عرصه می‌گذارد و این تکنولوژی‌ها به خلق تکنولوژی‌های بیشتر کمک می‌کنند.
یکی از دلایل دیگر هم اینکه ارتباطات توسعه پیدا کرده است. اکنون به واسطه ارتباطات، اینترنت، هواپیما و... پژوهشگرهای جهان تبادل بیشتری با هم دارند و علم بیشتر به اشتراک گذاشته می‌شود و فناوری راحت‌تر به اشتراک گذاشته می‌شود.
رابطه تکنولوژی با پول یک رابطه فزاینده است، رابطه تکنولوژی با خود تکنولوژی و ارتباطات در تکنولوژی باعث شده که پیش‌بینی شود در 10سال آینده با یک جامعه به‌شدت پر ازتکنولوژی روبه‌رو هستیم که هیچ شباهتی به جامعه امروز ما ندارد.
روند کلی در تکنولوژی این است که ماشین جای انسان را خواهد گرفت. نسل اول روبات‌ها وارد شدند و کارهای تکرار‌شونده را برعهده گرفتند به طوری که امروزه تولید بدون روبات خنده‌دار است. در شرکت‌های بزرگ روبات به جای انسان قرار گرفت. درآینده هوش مصنوعی جای روبات را خواهد گرفت. نرم‌افزارهایی تولید می‌شود که به جای انسان فکر، کار و ارزیابی می‌کنند. مانند رانندگی کامپیوتر در خودروهای تسلا  که نشان داده شده هوش مصنوعی بهتر از انسان رانندگی می‌کند و انقلاب عجیبی در بایوتکنولوژی، در نانوتکنولوژی و دنیای دیجیتال در حال رخ دادن است.