لرستان؛ خاستگاه بازیهای بومی و محلی در کشور
دال پلان، چوزو، آتش بیار، الا پشتی، طناب کشی، دس به چاله، دسش ده، قایم باشک و هفت سنگ از جمله بازیهای بومی و محلی استان هستند
عباس دارایی | خرمآباد- خبرنگار:
ورزشهای بومی و محلی یکی از ظرفیتهای فرهنگی عمده در هر جامعهای به شمار میروند که دراستان لرستان نیز به واسطه دارا بودن تنوع اقلیمی و قومی قبیلهای دارای جایگاهی خاص و ارزنده است. بازیهای بومی و محلی برگرفته از باورهای فرهنگی یک قوم و جامعهای هستند که به عنوان میراثی گرانبها از گذشتگان به یادگار مانده و باید از آنها نگهداری و صیانت شود.
بازیهای بومی و محلی در حالی نزد مردم لرستان به خصوص جامعه روستایی و عشایری این استان جایگاهی ویژه داشته است که با گسترش تکنولوژی و تغییرات پیامد آن کمرنگ شده و به همین علت بیم آن میرود که طی سالهای آینده کمرنگتر شود. به همین دلیل ضرورت حفظ و صیانت از این بازی ها و احیای آنها بیش از پیش احساس میشود؛ زیرا این بازیها بخشی از فرهنگ و میراث غنی مردم لرستان بوده است.
گستره وسیع بازیهای بومی و محلی
در این خصوص یکی از ورزشکاران روستایی و عشایری در گفتوگو با همشهری اظهار میکند: بازیهای بومی و محلی گستره وسیعی دارند و باید در وهله اول این بازی ها شناسایی شده و زمینه برای احیای آنها فراهم شود. «محمد جعفرمیری» میافزاید: در استان لرستان بازیهای بومی زیادی داریم که باید احیا شوند؛ زیرا به دلیل کم توجهی به این ظرفیتهای فرهنگی و ورزشی مورد فراموشی قرار گرفته اند.
وی بیان میکند: به همراه تیم لرستان چند سال پیش درجشنواره کشوری بازیهای بومی و محلی کشور شرکت کرده بودم که مشاهده کردم برخی از بازیهای بومی لرستان که خاص مردم ما بودهاند را برخی از استانها شناسایی کرده و به نام خود در کشور معرفی کرده اند.
جشنوارههای بومی و محلی تحت تاثیر کمبود اعتبار
میری ادامه میدهد: درسالیان گذشته جشنوارههای متنوع خوب ملی و استانی با عنوان ورزشهای بومی و محلی برگزار میشد اما به علت کمبود اعتبار در کشور این جشنوارهها تحت تاثیر محدودیتهای مالی قرار گرفته اند. وی بیان میکند: هر موقع جشنوارهای برگزار میشود شرکت کنندگان به عنوان نمایندگان یک استان در این جشنوارهها شرکت میکنند و این خود بهترین روش برای نزدیکی اقوام و همبستگی ملی با وجود تنوع قومی و زبانی در کشور است.
جایگاه روستاییان لرستان در ورزش قهرمانی کشور
رئیس یکی ازهیاتهای شهرستانی روستایی و عشایری لرستان نیز در گفتوگو با همشهری اظهار میکند: هیات ورزش روستایی و عشایری استان در طول چند سال گذشته فعالیتهای زیادی در خصوص توسعه و گسترش بازیهای بومی و محلی در همه سطحها داشته است. «مروت نصیری» میافزاید: علاوه بر جنبههای سرگرمی و احیای بازیهای فراموش شده، لرستان خوشبختانه ورزشهای کلاسیک و قهرمانی را دنبال کرده و در رشتههایی چون فوتبال ، فوتسال، کشتی و دیگر رشتههای بومی در کشور کسب عنوان کرده است.
وی بیان میکند: کمبود امکانات ورزشی در روستاها یکی از مهمترین دلائل کم رغبتی به فعالیتهای ورزشی بوده و لازم است اداره ورزش و جوانان و دیگر نهادها و دستگاههای مرتبط به این موضوع، توجه ویژه داشته و این کمبودها را رفع نکنند.
ترویج ورزش در روستاها با برگزاری جشنوارههای ورزشی
نصیری ادامه میدهد: برگزاری جشنوارههای ورزشی بهویژه ورزشهای بومی و محلی یکی از مهمترین راهکارهای ترویج ورزش در روستاهاست که با توجه به ورزش هایی که در کشور به صورت مشترک هستند میتوان دستمایه جشنوارهها و مسابقات متنوعی در روستاها باشند.
وی با اشاره به اینکه خواستگاه ورزش از روستاهاست، میافزاید: خیلی از قهرمانان ما از دل همین روستاها برآمدند و برای خود و کشور افتخار آفرینی میکنند.
این مسئول اظهار میکند: بنابراین چنانچه امکانات لازم در روستاها تهیه شود میتوان با برنامه ریزی بهتر ورزشهای قهرمانی را توسعه داد و به یکی از قطبهای برتر کشور تبدیل کرد.
لرستان قطب اصلی بازیهای بومی و محلی درکشور
مدیرکل ورزش و جوانان لرستان نیز در این خصوص به همشهری میگوید: استان لرستان یکی از قطبهای ورزشهای بومی و محلی در کشور است.
«علی یاور عزیزپور» میافزاید: بازیهای بومی و محلی در قالب هیات ورزشهای روستایی و عشایری ساماندهی شده و این هیاتها در حال حاضر در همه شهرستانهای استان فعالیت میکنند.
وی ادامه میدهد: حمایتهای خوبی از هیات ورزشهای روستایی و عشایری لرستان داشته ایم که منجر به برپایی جشنوارههای متعدد استانی و حضور پررنگ ورزشکاران لرستانی در کشور شده است و خوشبختانه استان قطب اصلی بازیهای بومی و محلی در کشور است.
ضرورت احیای بازیهای بومی و محلی
عزیزپور میگوید: با پذیرش تغییرات باید سنتها و میراثهای گرانبهای گذشته که در روح بازیهای بومی و محلی نهفته است احیا شوند؛ زیرا نونهالان و نوجوانان ما به سمت بازیهای رایانهای روی آوردهاند که هیچ تناسبی با فرهنگ استان ما ندارد. وی با اشاره به اینکه میخواهیم ورزش را به روستاها ببریم، نه اینکه روستاییها را برای ورزش به شهر بیاوریم، میگوید: بازیهای بومی و محلی ، ظرفیت خوبی برای نشان دادن فرهنگ لرستان و توسعه ورزش در روستاها خواهد بود.
بازیهای بومی و محلی لرستان
مدیرکل ورزش و جوانان لرستان با اشاره به بازیهای بومی و محلی استان میگوید: دال پلان، چوزو،آتش بیار، الا پشتی، طناب کشی، دس به چاله، دسش ده، قایم موشک بازی، 7 سنگ از جمله بازیهای بومی و محلی استان هستند. وی ادامه میدهد: همچنین از دیگر بازیهای بومی استان میتوان به تیراندازی، جفتو، چوزوکی، چوپی گیر، دست بالا دست زیر، زور بازو، سرسره بازی، 3 گودالک، 3 گم 3 تیر، قلاپر، قلماسنگ، قاز قلنگ،زوران،قیقاچ با اسب و چوب بازی و قیقاچ با اسب سوارکاری و دهها بازی دیگر از جمله بازیهای بومی و محلی لرستان اشاره کرد.