مردم مسیر درست را از نادرست تشخیص میدهند
شهربانو امانی- رئیس کمیته حمل و نقل شورای شهر تهران
سالروز تاسیس شوراها یادآور شکوفایی مردمسالاری دینی و تجلی مشارکت مدنی آحاد مردم در تعیین سرنوشت خود و جامعه است. شوراهای شهر و روستا بهعنوان دولتهای محلی، باید حلقه وصل مردم و دولت مرکزی باشند و اجازه ندهند میان مردم و حکومت فاصله ایجاد شود. رویکرد شورای پنجم شهر تهران نیز، توجه حداکثری به امیال و دغدغههای مردم بوده است؛ بهگونهای که از همان ابتدا با نظرسنجیهای پیاپی، مهمترین خواستههای مردم را در دستور کار خود قرار داد. ممکن است اینگونه بهنظر برسد که پیشرفتی که باید حاصل نشده است اما ذکر این نکته بسیار حائز اهمیت است که بسیاری از نیرو و توان این شورا صرف نوینسازی فکری بدنه شهرداریها شد. حرکت به سمت شهر انسانمحور و هوشمند یکروزه اتفاق نمیافتد. اینگونه تغییرات نیازمند همدلی، تخصص و اراده کافی است. یقین دارم اقداماتی که در این شورا انجام شده است پایهگذار بسیاری از اتفاقات مثبت برای شهر در آیندهای نه چندان دور خواهد بود. مهم است که بدانیم چرخهای این قطار روی ریل آمده است و بهزودی شاهد سرعتگرفتن آن خواهیم بود. امیدوارم که شورای بعدی به دور از هیجانات سیاسی و با کاربست تخصص، به شهری بهتر و انسانیتر بیندیشد. خوشبختانه مردم شهر نسبت به دو دهه گذشته آگاهی بسیار بالاتری پیدا کردهاند و بهراحتی مسیر درست از نادرست را تشخیص میدهند. مردم باید همانند خرداد 96 با حضور حداکثری خود بهترین تصمیم را برای خود و شهرشان اتخاذ کنند. دستاوردهای شورای پنجم آنقدر زیاد است در این گزارش تنها به ذکر برخی از آنها اکتفا میکنم.
یکی از دستاوردهای شورای پنجم، نگاه انسانمحور به شهر بود. این در حالی است که تا قبل از این دوره، رویکرد غالب خودرومحوری بود. شورای پنجم با مطالعه تجارب بینالمللی در این حوزه به دنبال راهکاری بنیادین برآمد و نهایتا رویکرد خودرومحوری جای خود را به رویکرد انسانمحوری داد و بر همین اساس TOD (رویکرد توسعه حمل و نقل محور) شکل گرفت. رویکردی که دارای چند اصل بنیادین است و تنها یکی از آنها تسهیلات حملونقل عمومی است. اجرای این اصول علاوه بر آنکه نیاز به جابهجایی در شهر را کاهش میدهد، بازدهی حملونقل عمومی را نیز افزایش میدهد. وقتی مردم خدمات مورد نیاز خود را در پیرامون محل زندگی خود دارند کمتر سفر میکنند در نتیجه نیاز به وسیله حملونقل، چه شخصی و چه عمومی کاهش مییابد. با همکاری تمامی اعضای شورای شهر تهران، مصوباتی را در این خصوص برای شهرداری تهران تعیین کردیم که بازنگری طرح تفصیلی براساس توسعه مبتنی بر حملونقل عمومی، توجه ویژه به معابر و بازآرایی آنها طبق اصول خیابان کامل و توسعه حملونقل عمومی بهویژه مترو محور اصلی این وظایف است.
تغییر نگرش درخصوص منابع درآمدی شهر از دیگر دستاوردهای شورای پنجم بود. از این طریق کسب درآمد از طریق شهرفروشی که یکی از اصلیترین موارد بروز فساد بود، متوقف شد و با کاهش صدور مجوزات و نظارت دقیق در راستای طرح تفصیلی، توجه به حقوق عمومی شهر مورد تأکید قرار گرفت. از مهمترین این اقدامات میتوان به طرح لغو برجباغها، جلوگیری از واگذاری املاک شهرداری و بازپسگیری تعداد زیادی از املاکی که در دوره گذشته بدون مصوبه با قیمتهای بسیار پایین واگذار شده بود و به املاک نجومی معروف بود، اشاره کرد.
در موضوع شفافیت نیز اقدامات خوبی صورت گرفت. یکی از مهمترین اقدامات مهم جهت مبارزه با فساد و رانت در یک سیستم، ایجاد شفافیت در آن است. خوشبختانه شورای پنجم از همان ابتدا بحث شفافیت را دنبال کرد بهطوریکه هماکنون شورای شهر تهران و شهرداری تهران به یکی از شفافترین ارگانها تبدیل شدهاند.
از دیگر دستاوردهای شورای پنجم حفظ هویت جمعی بود. جراحی یک سیستم فسادزا خیلی سخت است. من ادعا ندارم همه مشکلاتی که انتظار داشتیم، در شهرداری حل و فصل شده باشد. در تغییر رویکردها بهنظر من شورا یک صدا سعی کرد منافع کوتاهمدت و دستاوردهای فردی را کنار بگذارد و منافع جمعی مردم را درنظر بگیرد. رقبا معتقد بودند که شورای یکدست دچار مشکل خواهد شد و از آنجا که با یک دستگاه با ثبات 14ساله در دست جناج مخالف، روبهرو بودیم، پیشبینی میکردند که باتلاق شورا و شهرداری در انتظار اصلاحطلبان است و الگوی شورای اول را انتظار داشتند. هوشمندی که شورای پنجم در راستای برنامه شورایعالی اصلاحطلبان بهکار برد، این بود که ضمن حفظ یکپارچگی، منافع شهروندان را درنظر بگیرد. بهدلیل هماهنگی و همدلی این موضوع نیز مدیریت شد.
درخصوص کرونا نیز با وجود اینکه با شرایط بسیار سختی روبهرو بودیم و هستیم، مدیریت شهری با راهبری شورا و مصوباتی که شورا داشت خیلی جلوتر و پیشتازتر از حتی دولت در تهران بود و خوش درخشید. این را هم فراموش نکنید که شورای پنجم، از اواخر سال ۹۸ بهدلیل شرایط موجود نتوانست درآمدها را بهطور کامل محقق کند ولی چرخ مدیریت شهری چرخید و در واقع یک روز نگهداشت شهر با مشکل مواجه نشد.
دستاورد دیگر استفاده از مشارکت مردم، ذینفعان مدنی و گروههایی که در حوزههای تخصصی دانشگاهی فعالیت دارند، بود و در طرحها و لوایح از این گروهها کمک گرفته شد. پروژههای کوچکمقیاس محلهمحور نیز در این دوره شروع شد، یقیناً مردم محلات در آینده شاهد نتایج آن خواهند بود. شورایاریها در به نتیجه رسیدن این پروژهها نقش زیادی داشتند.
همانطور که میدانید تشکیل شورایاریها به شورای اول و اصول جریان اصلاحطلبی برمیگردد. در گذشته شورایاریها در اولویت جریان رقیب نبودند و مخالفتهایی وجود داشت اما شورای پنجم از آنجا که شورایاریها را بازوی قدرتمند خود و کوچکترین نماد دموکراسی میدانست با وجود مخالفتها و فشارها، محکم در این راه ایستاد و انتخابات شورایاریها را بهصورت الکترونیک برگزار کرد.