جنگ خاموش در شبه‌جزیره

 حس رقابت و حسادت سال‌های سال است که کره‌شمالی و کره‌جنوبی را در مقابل یکدیگر قرار داده و 2کشور حتی بر سر ارتفاع پرچم‌‌شان در منطقه مرزی با یکدیگر رقابت دارند. این روزها اما رقابت میان 2کره رنگ و بوی دیگری گرفته و وارد عرصه رقابت تسلیحاتی شده است؛ رقابتی که کارشناسان نسبت به ادامه آن هشدار جدی داده‌اند.
رویای کره‌جنوبی برای ساخت جت جنگنده مافوق صوت اکنون به حقیقت پیوسته و این کشور طی روزهای اخیر، از جنگنده KF-21 به‌ارزش 7.8میلیارد دلار رونمایی کرده است. کره‌جنوبی همچنین اخیرا اعلام کرده که قصد دارد ده‌ها هلی‌کوپتر جنگی جدید از آمریکا خریداری کند. سال گذشته وقتی مون جائه این، رئیس‌جمهور کره‌جنوبی، از آژانس توسعه دفاعی وزارت دفاع کشورش بازدید کرد از تولید نوع جدید موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد کره‌جنوبی خبر داد؛ موشک‌هایی که به‌گفته او توانایی حمل یکی از بزرگ‌ترین کلاهک‌های جنگی ساخته شده در جهان را دارد.
برخلاف کره‌شمالی، کره‌جنوبی سلاح هسته‌ای ندارد. سئول اما در سال‌های اخیر بودجه نظامی خود را افزایش چشمگیری داده است. به نوشته نیویورک‌تایمز، بودجه نظامی کره‌جنوبی به خرید جت‌های رادارگریز آمریکایی و ساخت موشک‌های قدرتمند غیرهسته‌ای که توانایی هدف قرار دادن تأسیسات موشکی کره‌شمالی را دارند، اختصاص پیدا کرده است. استراتژی بازدارندگی کره‌جنوبی بر پایه تقویت توان موشکی برای حمله به سنگرهای زیرزمینی یعنی پناهگاه‌های کیم‌جونگ‌اون، رهبر کشور رقیب بنا شده است.
کره‌شمالی نیز از این فرصت استفاده کرده تا به این بهانه، زرادخانه هسته‌ای خود را گسترش دهد. این کشور تهدید کرده که دست به پرتاب موشک‌های کوتاه‌برد با قابلیت حمل کلاهک‌ هسته‌ای می‌زند؛ موشک‌هایی که دشمن به راحتی امکان شناسایی و رهگیری آنها را ندارد.
کارشناسان آنچه میان 2کره بر سر رقابت تسلیحاتی در گرفته را یک چرخه خطرناک می‌دانند که در نهایت به عمیق‌تر شدن بحران امنیتی در شبه جزیره کره منجر خواهد شد.

تقویت توان نظامی کره‌جنوبی
مون‌جائه‌این در مدتی که هدایت دولت را به‌عهده داشته، بودجه نظامی سالانه کره‌جنوبی را به‌طور متوسط 7درصد افزایش داده است. رقمی که در دولت قبلی 4.1درصد بود. بعد از اینکه اهرم دیپلماسی برای محدود کردن زرادخانه هسته‌ای کره‌شمالی راه به‌جایی نبرد، مون چاره‌ای نداشت جز اینکه با تقویت زیرساخت‌های نظامی به مردمش این اطمینان را بدهد که کشورشان بی‌دفاع و آسیب‌پذیر نیست.
مدت کوتاهی بعد از بازدید مون از آژانس توسعه دفاعی، رسانه‌های کره‌شمالی گزارش دادند که سلاحی که رئیس‌جمهور این کشور به آن اشاره کرده موشک Hyunmoo-4 است که سال قبل از آن، آزمایش شده بود. به اعتقاد کارشناسان، Hyunmoo-4 بُردی 800کیلومتری دارد و برای هدف قرار دادن زیرساخت‌های نظامی کره‌شمالی کافی است. این موشک با ظرفیت کلاهک 2تنی می‌تواند تأسیسات موشکی زیرزمینی کره‌شمالی را تخریب کند. البته این موضوع بستگی به این دارد که انبار مهمات کره‌شمالی در چه عمقی از زمین قرار گرفته باشد. به اعتقاد کارشناسان، کره‌جنوبی برای هدف قرار دادن چنین تأسیسات گسترده‌ای به تسلیحات هسته‌ای آمریکا که قابلیت نفوذ به زمین را دارد، نیازخواهد داشت. کره‌شمالی در پاسخ، حدود یک‌ماه پیش یک موشک جدید بالستیک جدید با بُرد 600کیلومتر و کلاهک 2.5تنی را آزمایش کرد.

نقش واشنگتن
آمریکا دهه‌هاست که در منطقه حضور دارد و تلاش کرده برای پیشبرد مقاصد سیاسی خود مانع افزایش تنش موشکی در شبه‌جزیره کره شود. طبق توافق سال1979 بین واشنگتن و سئول، کره‌جنوبی از ساخت موشک‌های بالستیک با بُرد بیش از 300کیلومتر و ظرفیت کلاهک بیشتر از 500کیلوگرم منع شده است. اما بعد از حمله راکتی کره‌شمالی به یکی از جزایر کره‌جنوبی در سال2010، سئول از واشنگتن خواست که این محدودیت‌ها را کمتر کند تا این کشور بتواند با ساخت موشک‌های قدرتمندتر از مرزهایش دفاع کند.
سال2012 آمریکا به کره‌جنوبی اجازه داد تا موشک‌های بالستیک با بُرد 800کیلومتر را آزمایش کند، به شرط اینکه ظرفیت کلاهک آن از 500کیلوگرم فراتر نرود. همچنین سئول این امکان را پیدا کرد تا موشک‌های با بُرد کمتر از 800کیلومتر با کلاهک بالاتر از 500کیلوگرم را نیز پرتاب کند. کره‌جنوبی از آن زمان دست به آزمایش موشک‌های با بُرد بیشتر و کلاهک‌های بزرگ‌تر ازجمله Hyunmoo-2A، Hyunmoo-2B و Hyunmoo-2C زده است. وقتی کره‌شمالی نخستین موشک بالستیک قاره‌پیما (ICBM) خود را در سال2017 آزمایش کرد، دونالد ترامپ هم محدودیت ظرفیت کلاهک‌های جنگی را به‌طور کامل برای کره‌جنوبی لغو کرد؛ تصمیمی که راه را برای ساخت موشک Hyunmoo-4 بازکرد.

واکنش کره‌شمالی
رهبر کره‌شمالی از حدود 10سال قبل که قدرت را در پیونگ‌یانگ دردست گرفت، سعی کرده تا با ساخت موشک‌های بالستیک قاره‌پیما با آمریکا رقابت کند. او همچنین تهدید کرد که توازن موشکی در منطقه را بر هم خواهد زد. کیم اوایل زمستان سال گذشته گفت که کشورش برای مقابله با کره‌جنوبی موشک‌های هسته‌ای کوتاه‌بُرد ساخته و وعده داد که آنها را به کلاهک‌های کوچک‌تر، سبک‌تر و پیشرفته‌تر مجهز خواهد کرد.
کیم در سال2018 یعنی زمانی که برای نخستین‌بار با ترامپ دیدار کرد، همه آزمایش‌های موشکی کره‌شمالی را متوقف کرد. این شرایط اما دوامی نداشت و بعد از به بن‌بست رسیدن مذاکرات 2طرف، کره‌شمالی در سال2019 آزمایش‌ها را با معرفی 3موشک بالستیک کوتاه‌بُرد با هدف مقابله با توانایی‌های ضدموشکی کره‌جنوبی و آمریکا دوباره از سر گرفت.
موشک‌های قدیمی کره‌شمالی از سوخت مایع استفاده می‌کردند و دقت پایینی داشتند. اما نسل جدید موشک‌های این کشور با سوخت جامد تغذیه می‌شوند که پرتاب آنها را سریع‌تر، حمل آنها را ساده‌تر و هدف قرار دادن آنها سخت‌تر است. این موشک‌ها همچنین قدرت مانور و دقت بیشتری دارند و می‌توانند سیستم دفاع موشکی کره‌جنوبی را گمراه کنند.
موشک بالستیک جدیدی که کره‌شمالی‌ماه گذشته آزمایش کرد، با سوخت جامد کار می‌کند. برآورد ارتش کره‌جنوبی از بُرد این موشک، برخلاف ادعای 600کیلومتری کره‌شمالی، 450کیلومتر است. البته امکان افزایش بُرد و ظرفیت وزنی این موشک با توجه به اینکه مجهز به قوی‌ترین موتور سوخت جامد ساخته شده در کره‌شمالی هستند، وجود دارد.
موشک‌های بالستیک قاره‌پیمای کره‌شمالی هنوز از سوخت مایع استفاده می‌کنند و ساعت‌ها طول می‌کشد تا آماده پرتاب شوند. این ویژگی آنها را در برابر حمله بازدارنده آمریکا آسیب‌پذیر می‌کند. اما کیم در سخنرانی که حدود 3‌ماه پیش داشت وعده داد که موشک‌های بالستیک قاره‌پیما با موتور سوخت جامد بسازد که چالش جدی برای دفاع موشکی واشنگتن خواهد بود. این موضوع به نگرانی‌ها در کره‌جنوبی دامن زده است، زیرا درصورت حمله هسته‌ای کره‌شمالی به این کشور، احتمال مداخله آمریکا کمتر می‌شود. نگرانی از عواقب خروج سربازان آمریکایی از کره‌جنوبی، تصمیمی که در دولت دونالد ترامپ گرفته شد، نیز به این نگرانی‌ها دامن زده است. به‌نظر می‌رسد توسعه توانایی‌های نظامی پیونگ یانگ، نه‌تنها کره‌جنوبی بلکه آمریکا را که با چالش بزرگ چین هم روبه‌رو است، در بن‌بست قرار داده است.