شیرینی شانس

سعید مروتی|روزنامه‌نگار:

درحالی‌که درباره بسیاری از استادان سینمای کلاسیک مثل ویلیام وایلر، آنتونی مان، جرج استیونس، فرد زینه‌مان، دیوید لین، ساموئل فولر، ژان پیرملویل و... هیچ کتابی به فارسی منتشر نشده و در عوض درباره تارکوفسکی بیش از 10 کتاب ترجمه و تألیف در بازار نشر موجود است، سینمادوستان این بخت را یافته‌اند که خواننده 2کتاب درجه یک درباره بیلی وایلدر باشند؛ 2کتابی که وایلدر در آنها از زندگی و آثارش سخن گفته است. سازنده تعدادی از شاهکارهای تاریخ سینما («غرامت مضاعف»، «سانست بولوار»، «بازداشتگاه شماره17»، «شیرینی شانس»، «بعضی‌ها داغش رو دوست دارن» و «آپارتمان») با همان شیرینی و جذابیت فیلم‌هایش به روایت زندگی و آثار خود پرداخته است. کتاب «گفت‌وگو با بیلی وایلدر» (کمرون کروو با ترجمه گلی امامی) که ابتدای دهه80 توسط نشر پنجره منتشر شد و سال‌ها نایاب بود، چاپ دومش به بازار آمده و منبعی ارزشمند برای شناخت بهتر و دقیق‌تر از آثار درخشان وایلدر کبیر است. کمرون کروو، کارگردان فیلم‌هایی چون «جری مگوایر»  و «تقریبا مشهور»، مثل یک روزنامه‌نگار توانا و نکته‌سنج با احاطه و شناخت کامل از آثار وایلدر، سراغ استاد رفته و بخشی از جذابیت کتاب، حاصل سؤال‌های هوشمندانه اوست. البته که جادوی اصلی از آن خود وایلدر است که همه چیز را در بهترین شکل ممکن توصیف می‌کند. کتاب دوم «هیچ‌کس کامل نیست» (شارلوت چندلر ترجمه آرش عزیزی) توسط انتشارات نیلا منتشر شده و همانطور که از عنوان فرعی‌اش برمی‌آید، زندگینامه شخصی بیلی وایلدر است. شارلوت چندلر از مصاحبه مفصلی که با وایلدر انجام داده، به‌عنوان مصالح کتابش استفاده کرده؛ درواقع« هیچ‌کس کامل نیست» یک گزارش مصاحبه طولانی و پرجزئیات است. کتاب چندلر در مقایسه با کتاب کروو، بیشتر متمرکز بر زندگی وایلدر است تا آثارش. نثر صمیمی چندلر به‌خوبی با روایت شیرین وایلدر از زندگی‌اش ترکیب شده و حاصل کار کتابی است به‌شدت جذاب، سرگرم‌کننده و پرنکته؛ درست مثل فیلم‌های وایلدر که همین صفات درمورد اغلبشان صادق است.