روشنفکری در خیابان/ حال ادامه دادن نداریم؟

سیدمحمدحسین هاشمی

دهه‌ات گذشته مربی. هم سن و سال‌های من این جمله را خیلی خوب به‌خاطر دارند. خیلی‌هایمان سنجاقش می‌کنیم به جمله «خیبری سوز داره ولی دود نداره». به «وقتی جنگ شد من سر زمین بودم با تراکتور؛ جنگ که تموم شد سر همون زمین بودم، بی‌تراکتور» ما نسل کیف کردن با «آژانس شیشه‌ای» هستیم همشهری. شاید همین هم هست که این‌روزها، اینطوری داریم تاب می‌آوریم. نمی‌دانم که بود که توی مترو کنارم نشسته بود و داشت این حرف‌ها را از من می‌شنید. اصلاً چقدر خوب است که آدم، گاهی وقت‌ها نداند که مخاطبش کیست و فقط بنشیند و یک چیزهایی را برایش بگوید تا خالی شود. بعدش هم مطمئن باشی که دیگر هرگز او را نمی‌بینی. کاشکی لااقل هفته‌ای یک‌بار یکی، اینطوری بخورد به تورمان. بدون اینکه بدانیم کیست، بدون اینکه بداند کیستیم، برایش غر بزنیم و تمام. من فکر می‌کنم، مترو خیلی جای خوبی برای این کار است. راحت‌تر پیدا می‌کنی مخاطب‌ات را. فقط کافی است توی چشم‌هایش نگاه کنی. از چشم‌هایشان می‌توانی بفهمی که گوش‌شان بدهکار حرف‌هایت است یا نه. من داشتم برایش از اینها می‌گفتم. از پوست کلفت شدنمان. از اینکه طاقت‌مان بیشتر از دهه هشتادی و نودی‌هاست. من داشتم برایش می‌گفتم که ما دهه شصتی‌ها هر چه بوده را دیده‌ایم. جنگ، سیل، زلزله، مریضی، تحریم، بی‌پولی. همه را دیده‌ایم. شاید برای همین هم هست که این‌روزها توی صفحه اینستاگرام‌مان پر شده از فیلم آن خواننده که می‌گوید «من دیگه حال ادامه دادن ندارم». ما درونمان آشفته شده و همین آشفتگی زندگی‌مان را نگاه داشته است. داشتم برایش از اینها می‌گفتم و او فقط سرش را تکان می‌داد. کیف می‌کردم از اینکه دارد اینطوری حرف‌هایم را می‌شنود. انگار که عقده شنیده شدن داشته باشم، داشتم ذوق می‌کردم از اینکه بدون اینکه خم به ابرویش بیاورد دارد حرف‌هایم را می‌شنود. سن‌اش از من بیشتر بود. موهای سفیدش هم بیشتر. توی دلم داشتم می‌گفتم دمت گرم مرد. چقدر خوبی تو. نگاهم کرد و گفت: «رفیق! منم مثل تو دهه شصتی‌ام. اما روزگارم رو برای کسی جار نمی‌زنم. عیب نداره که گفتی. ولی لااقل موی سفیدم داد می‌زنه که چی به روزگارم اومده. از من به تو نصیحت. به خوشگلی‌های دنیا فکر کن. به قشنگی‌های زندگی. به اینهایی که مونده نه اون‌هایی که رفته.» اینها را گفت و توی ایستگاه بعدی پیاده شد. من هنوز همانجا نشسته‌ام و دارم فکر می‌کنم راست می‌گوید. ما سوز داریم اما نباید دود داشته باشیم.