گزارش
رنگ‌آمیزی کوچه‌های قدیمی در جنوب تهران با هدف افزایش نشاط شهروندی و با همکاری زنان و کودکان انجام می‌شود
رنگ نشاط به دیوار محله‌ها
بازپیرایی ۸کوچه دوستی در ۸منطقه تهران باعث افزایش مشارکت اجتماعی و شهروندی شده است
مهرنوش میرزایی مهر ـ خبرنگار
رنگ، شادی را به کوچه‌های باریک محله‌های جوادیه و باغ‌آذری بخشیده است. برای نخستین بار پروژه رنگ‌آمیزی کوچه‌ها در دوره شهرداری کنونی و به‌خصوص در مناطق کم‌برخوردار در حال پیگیری است. نخستین مرحله این پروژه در منطقه 9، محله استاد معین انجام شد که انتقاداتی را در‌جهت کیفیت رنگ‌های مصرفی خود به‌دنبال داشت. در این مناطق به مرور زمان رنگ‌ها درهم‌آمیخته و از بین رفته‌اند. پس از مدتی این پروژه با همکاری اداره کل بانوان شهرداری تهران دنبال شد که مشاهدات نشان از برطرف‌شدن ایرادات مطرح‌شده دارد. ایده این اقدام از شهرهای خارجی ازجمله کلمبیا برداشته شده و تفاوت آن با دیگر شهرهای دنیا مشارکت مردم محلات در فرایند رنگ‌آمیزی است.
عصر دیروز، آخرین بخش این پروژه‌ها در سال 1399 با نام «کوچه دوستی» با بازدید محمدرضا جوادی یگانه، معاون اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، زهرا بهروز آذر، مدیرکل امور بانوان شهرداری تهران و شهردار منطقه16 در محله جوادیه افتتاح شد. طرح کوچه دوستی با هدف بهره‌مندی از مشارکت زنان و کودکان در اداره شهر و به‌دنبال تامین امنیت زنان انجام شد تا روح زنان را که مملو از شادی و نور نشاط و حیات و امید است، از خانه‌ها به کوچه‌ها توسعه دهد و کوچه‌ها به مثابه ادامه خانه تعریف شوند. از این منظر بحث کوچه‌دوستی در شهرداری تهران به‌عنوان یکی از پروژه‌های تهران۱۴۰۰ و به‌عنوان استقبال از بهار و تحویل قرن مطرح شده است.
حس تعلق به محله افزایش می‌یابد
پس از اجرای کارناوال هفت‌سین در کوچه‌پس‌کوچه‌های جوادیه، در حاشیه بازدید، محمدرضا جوادی‌یگانه در گفت‌وگویی اختصاصی به بررسی ابعاد مختلف این پروژه پرداخت؛ «این طرح با مشارکت معاونت اجتماعی شهرداری و معاونت مناطق برنامه‌ریزی شده که در سال آینده نیز ادامه‌دار خواهد بود. مبنای کوچه دوستی بر مشارکت شهروندان است تا بتواند برای آنان احساس تعلق خاطر ایجاد کند. تجربه این مشارکت اهمیت زیادی دارد تا مردم و مسئولان با همکاری هم این طرح را پیگیری کنند.»
معاون اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران در پاسخ به انتقادات مطرح شده درباره کیفیت رنگ در این کوچه‌ها گفت: «قاعده رنگ سازمان زیباسازی شهرداری در این کوچه‌ها رعایت شده است و ما از مواد توصیه‌شده استفاده کردهایم اما مسئله‌ای که برای ما اهمیت داشت تجربه خلق مشترک مردم و مسئولان بود؛ اینکه رنگ‌ها از دیوار می‌رود و تصویر محوی از آن باقی می‌ماند، صحیح است اما ماندگاری این رنگ‌ها در قیاس با ایجاد حس مشارکت مردم و شهرداری در وهله بعدی قرار داشت. خاطره‌ای که برای مردم از این اقدام بر جای می‌ماند مهم است. رنگ وسیله و واسطه باهم‌بودن است؛ در کوچه صفا در منطقه15، مردم رضایت زیادی از این تجربه باهم بودن داشتند.»
هدف، رفع ناامنی‌هاست
در بخش دیگری از این بازدید زهرا بهروز آذر، مدیرکل امور بانوان شهرداری در توضیح این پروژه گفت: «هدف ما افزایش مشارکت اجتماعی مردم است. این یک آزمایش برای این است که بدانیم مردم چقدر مشتاق آن هستند و از آن استقبال می‌کنند. طرح ابتدایی این کوچه‌ها با بودجه کم و مشارکت مردم آغاز شد و رفته‌فته با استقبال بیشتر آنها در حال بزرگ‌شدن و شکل‌گیری است. وجوه مختلف این طرح در حال بررسی است تا بتوان آن را در محلات ماندگار کرد.» رنگ‌آمیزی کوچه‌ها به افزایش امنیت شهر برای زنان انجامیده است. او گفت: «افزایش رنگ‌آمیزی‌ها سبب شده است که این مناطق از حالت ناامن خارج شود و حس دیدبانی در این مناطق بالاتر رفته است.»
او در ادامه به برنامه‌های1400 شهرداری در جهت امنیت شهری بانوان پرداخت؛ «مهم‌ترین مسئله ما شناسایی نقاط ناامن شهری توسط خود بانوان است. یک نقطه ناامن در معبری باعث ناامن‌شدن کل معبر می‌شود و ما تا‌کنون این نقاط را به‌عنوان کارکنان شهرداری شناسایی کردهایم. در تلاشیم که مادران، دختران و به‌طور کلی بانوان هر نقطه‌ای که در آن احساس ناامنی کرده یا به هر نحوی مورد آزار قرار می‌گیرند را معرفی کنند تا برای رفع مشکلات آن برنامه‌ریزی کنیم. کد4 سامانه137 برای اعلام همین نقاط ناامن معرفی شده است. هرچه میزان نفوذپذیری ما میان بانوان بالاتر برود سرعت رفع مشکلات نیز بیشتر می‌شود. در هدف بعدی نیز در تلاشیم که بتوانیم از طریق گروه‌های متمرکز، پیگیر چگونگی رفع ناامنی مناطق برای زنان باشیم.»
مکث
زنان و کودکان کوچه‌هایشان را رنگ می‌کنند
شهردار منطقه16 در جریان بازدید از کوچه دوستی گفت: «در 12اسفند ماه، همراه با آقای حناچی، شهردار تهران، آقای ربیعی، سخنگوی دولت و مفاخر منطقه،110 پروژه محله‌ای افتتاح شد. از میان آنها بهره‌برداری از کوچه‌های رنگی و دوستی و پاتوق محلی جزو مهم‌ترین پروژه‌ها بودند؛ به‌گونه‌ای که اکنون هریک از ناحیه‌های منطقه2 کوچه‌رنگی و پاتوق محلی دارد.»
پیمان پورنصر با بیان اینکه کوچه دوستی در گود باغ‌آذری نیز اجرایی شده، افزود: «این پروژه‌ها با نظر و مشارکت مردم محل انجام شده و هدف آنها افزایش نشاط و شادابی است. شهروندان هم در عملیات اجرایی کوچه‌های رنگی و هم در نگهداری از اقدامات به‌طور کامل فعال هستند. برخی از اهالی نیز نذر فرهنگی خود را با تامین مصالح، ادا کرده‌اند؛ یعنی مشارکت مردمی به بهترین شکل ممکن رخ داده است.» به‌گفته او اجرای کوچه‌های رنگی و دوستی در سال آینده تداوم می‌یابد؛ چراکه سایر شهروندان درخواست دارند تا همین روش و حتی روش‌های بهتر در محله‌های آنها نیز اجرا شود. علی توکلی شهردار منطقه19 نیز در آیین افتتاح طرح دوستی در کوچه سرو گفت: «طرح کوچه دوستی با توجه به مشارکت شهروندان در اجرای آن تأثیر بسزایی در کاهش هزینه‌ها و افزایش روحیه نشاط و شادابی شهروندان داشته و تلاش می‌کنیم تا بتوانیم این طرح را در کوچه‌های دیگر هم تعمیم دهیم.» علی توکلی با اشاره به اینکه طرح کوچه دوستی به‌عنوان زیرپروژه‌های1400 و استقبال از نوروز برای تحویل قرن تعریف شده است، ادامه داد: «این طرح گامی در راستای تحقق رویکرد مدیریت شهری جدید تهران مبنی بر تبدیل شهر سازه‌محور به انسان محور است. بار اصلی این طراحی به‌عهده زنان و کودکان بود و شهرداری نیز با در اختیار‌گذاشتن منابع، این کار را برای آنها تسهیل کرد.»
در ادامه افتتاح کوچه دوستی، مسئولان شهرداری از موزه منطقه16، سالن ورزشی شهید بهمن نجفی و آکادمی فوتبال میثاق نیز بازدید کردند.
