600فرصت شغلی در انتظار مرزنشینان سرخس

سرخس، یکی از قطب‌های تأثیرگذار اقتصادی در خراسان رضوی و دروازه اصلی کشور به آسیای میانه، سال‌هاست که با محرومیت و نبود فرصت‌های شغلی دست و پنجه نرم می‌کند. شهریور امسال نرخ بیکاری در سرخس، دوبرابر میانگین استان خراسان رضوی اعلام شد و حالا به‌گفته مسئولان استانی با احداث یک بازارچه مرزی در سرخس حدود 300شغل به‌صورت مستقیم و بیش از همین تعداد اشتغال‌زایی غیرمستقیم ایجاد خواهد شد.

بازارچه‌های مرزی، اشتغال پایدار مرزنشینان 
پیشنهاد ایجاد بازارچه مرزی مشترک ایران و ترکمنستان در مرز سرخس از سوی استانداری خراسان رضوی به ترکمنستان مطرح و رایزنی‌های اولیه در این زمینه از سوی سفیر ایران در عشق‌آباد صورت گرفته است. مدیر بازارچه‌های مرزی خراسان رضوی درباره احداث این بازارچه به همشهری می‌گوید: در مرز سرخس تاکنون هیچ‌گونه فعالیت بازارچه‌ای صورت نگرفته است و پیشنهاد ایجاد بازارچه از سوی مدیریت منطقه ویژه اقتصادی سرخس داده شده و با توافقات نهایی این مرکز تجاری در نقطه صفر مرزی سرخس و در بازار دوستی، منطقه ویژه اقتصادی برپا خواهد شد.
هادی حقیقی با اشاره به‌وجود 2بازارچه مرزی در خراسان رضوی (بازارچه مرزی دوغارون در مرز مشترک با افغانستان و باجگیران در مرز مشترک با ترکمنستان) احداث بازارچه جدید را ظرفیت ویژه برای اشتغال‌زایی در سرخس عنوان می‌کند و می‌گوید: بازارچه‌های مرزی با هدف ایجاد اشتغال پایدار مرزنشینان و معیشت خانوار‌های مرزنشین همان منطقه برپا می‌شوند. هم‌اکنون بازارچه باجیگران به‌دلیل شیوع بیماری کرونا و برخی درخواست‌های طرف مقابل برای بهره‌مندی از تخفیفات بیشتر گمرکی، تعطیل است، اما پیش از این به‌صورت روزانه 400نفر به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم شامل مرزنشین‌ها، رانندگان، غرفه‌داران و صادرکنندگان در این مرز مشغول به‌کار بودند. قطعا اگر در مرز سرخس هم برای راه‌اندازی بازارچه مرزی جدید به توافق برسیم، اشتغال مستقیم در مرز ایجاد می‌شود و تجارت مرزی توسعه می‌یابد.
این مسئول با بیان اینکه تجارت مرزی تأثیر مستقیم بر تولید استان خواهد داشت، می‌گوید: برخی صنایع کوچک ما در استان تولیداتشان صرفا برای کشورهای همسایه و با هدف صادرات به همان کشورهای مقصد انجام می‌شود. بر این اساس، پویایی تجارت مرزی در بازارچه‌ها هم به رونق اقتصاد استان و هم ایجاد اشتغال برای مرزنشین‌ها کمک خواهد کرد.

معافیت 100درصدی مالیاتی برای مرزنشین‌ها 
حقیقی درباره ظرفیت اشتغال‌زایی در سرخس با ایجاد بازارچه جدید مرزی عنوان می‌کند: برآورد ما از احداث این بازارچه مرزی ایجاد فرصت‌های شغلی برای حدود 300نفر به‌صورت مستقیم و بیش از همین تعداد اشتغال‌زایی غیرمستقیم خواهد بود. همانطور که می‌دانید براساس قانون مقررات صادرات و واردات، بازارچه مرزی در محوطه محصور نقطه صفر مرزی بین 2کشور ایجاد می‌شود و اتباع دوطرف اجازه ورود به این محوطه بدون انجام تشریفات گمرکی را براساس توافقات صورت‌گرفته و با کارت ترددی که برای مرزنشین‌ها صادر می‌شود، خواهند داشت.
وی با بیان اینکه خرید از بازارچه مرزی در مرزهای کشور ترکمنستان معافیت 100درصدی از سود و عوارض بازرگانی دارد، یادآور می‌شود: در بازارچه باجیگران با توجه به توافق با کشور همسایه سود عوارض بازرگانی برای کالای تولید کشور همسایه صفر است و اتباع ترکمنستان می‌توانند کالای ایرانی را تا سقف 480دلار بدون پرداخت هیچ‌گونه عوارض گمرکی خریداری کنند. با احداث بازارچه مرزی سرخس هم مشابه چنین توافقاتی را در جلسات و نشست‌های کشور ترکمنستان مطرح خواهیم کرد و تفاهمنامه و پروتکل‌های جدید امضا خواهد شد.
مدیر بازارچه‌های مرزی استان، فعالیت در این بازارچه‌ها را منوط به داشتن کارت پیله‌وری عنوان می‌کند و می‌گوید: غیر از افراد بومی و مرزنشین که دفترچه مرزنشینی دارند، توریست‌های سایر نقاط استان هم می‌توانند خرید تا سقف مشخص و محدود داشته باشند، اما تمام محصولات واردشده باید در خود استان مورد استفاده قرار بگیرد. محصولات واردشده از کشور ترکمنستان عمدتا منسوجات پارچه‌ای همان کشور مانند روفرشی، پارچه‌های مختلف و انواع متقال، دارای شناسنامه گمرکی (پته) است که اگر به‌صورت تجمیعی وارد استان شده و به استان‌ها دیگر صادر شود، حقوق و عوارض گمرکی آنها دریافت خواهد شد.
وی تأکید می‌کند: در بازارچه‌های مرزی استان تمامی کالاهای تولیدی کشورمان برای صادرات عرضه می‌شود که در باجیگران این تعداد کالاها به 80-70قلم می‌رسید. درصورت حصول نتیجه و توافق کشور ترکمنستان، چنین ظرفیتی برای عرضه تولیدات کشور در بازارچه مرزی سرخس هم فراهم خواهد بود. همچنین قرار است استاندار خراسان رضوی در یک نشست ویدئوکنفرانسی با استاندار ماری (مرکز استان مرو) موضوع احداث بازارچه را در کنار سایر موضوعات مطرح کند تا اقدامات راه‌اندازی آغاز شود. در مجموع با اعلام موافقت طرف ترکمنستانی آماده واگذاری ساختمانی دوطبقه برای فعالیت مشترک بازارچه مرزی سرخس خواهیم بود.



در مرز سرخس تاکنون هیچ گونه فعالیت بازارچه‌ای صورت نگرفته و با توافقات نهایی این بازارچه در نقطه صفر مرزی سرخس و در بازار دوستی، منطقه ویژه اقتصادی برپا خواهد شد