روحانی با اشاره به تعلیق پروتکل الحاقی از 5 اسفند:
آمریکا راهی جز بازگشت ندارد
هرچه به 5 اسفند و پایان ضربالاجل مجلس برای تعیین تکلیف برجام نزدیکتر میشویم، رایزنیها پیرامون این موضوع بیشتر میشود و موضعگیریهای مسئولان ارشد کشور در روزهای اخیر نشان میدهد جمهوریاسلامی با راهبردی یکپارچه و منسجم در انتظار انجام تعهدات از سوی طرفهای آمریکایی و اروپایی حاضر در برجام است تا گام نخست بازگشت به این توافق تاریخی را بردارد. سخنان دیروز رئیسجمهوری در جلسه هیأت دولت هم گواهی براین موضوع است.
حسن روحانی با تشریح مجدد سیاستهای ایران در قبال پرونده هستهای، بر رویکردهای واحد اتخاذشده از سوی نظام در این مسیر تأکید و با اشاره ضمنی به حواشی مطرحشده اخیر درباره فعالیتهای هستهای ایران و صلحآمیز بودن آن، اعلام کرد: جمهوری اسلامی آماده است پس از لغو تحریمها بلافاصله انجام تعهدات مصرح خود در برجام را از سر بگیرد.
رئیسجمهوری در جلسه دیروز هیأت دولت با اشاره به نکات مهمی پیرامون موضوع هستهای که این روزها بحث داغ محافل سیاسی-رسانهای ایران و جهان است، گفت: همانگونه که بارها گفتهایم، در برنامه دفاعی کشور جایی برای سلاح کشتارجمعی وجود ندارد و این تصمیم قاطع نظام است. جمهوری اسلامی ایران نمیخواهد دارنده سلاح هستهای باشد و نمیخواهد نگهدارنده سلاح هستهای باشد.
روحانی افزود: ما عضو انپیتی هستیم، با آژانس بهصورت پادمان قرارداد داریم و این پادمان را اجرا میکنیم و نمیخواهیم فعالیت مخفی هستهای داشته باشیم؛ نه دیروز، نه امروز و نه فردا. اگر همه دنیا به ما بگویند خیلی خوب است ایران سلاح هستهای داشته باشد، نظر ما تغییر نمیکند، نظر ما، نظری است که مقام معظم رهبری بهعنوان فتوا اعلام کردند.
وی با اشاره به موضوع برجام ادامه داد: برجام حاصل تلاش پیگیر ماهها، بین ایران و 6کشور بزرگ بوده است. ما بهدنبال تعامل سازنده هستیم، برجام در 23تیرماه94 امضا شد و غیرقابل تغییر است؛ آن را تغییر نمیدهیم.
8پیغام برای مذاکره
رئیسجمهوری گفت: وقتی ترامپ با فشار اسرائیل، عربستان و تندروهای داخل آمریکا از برجام خارج شد، آخر شهریور در سازمان ملل در نخستین روز اجلاس مجمع عمومی بود و ترامپ سخنرانی کرده بود و من هم بنا بود فردا صبح سخنرانی کنم. او بعد از نطق خود تا بعدازظهر 8بار برای من پیغام داد که میخواهد با فلانی ملاقات کند و به هر قیمتی شده این ملاقات باید انجام شود که ما این 8بار پیغام و نوبت را رد کردیم و گفتیم ما با اینها ملاقاتی نداریم.
روحانی تصریح کرد: شب مکرون، رئیسجمهور فرانسه به من زنگ زد و گفت الان از پیش ترامپ میآیم و از شما میخواهم قبول کنید یک ملاقات به هر صورت دونفره، سهنفره یا چندنفره داشته باشید که من رد کردم. چندین رئیسجمهور در هتلی که محل اقامت من بود آمدند و پیشنهاد کردند که ترامپ میگوید اگر دو کلمه در این برجام بگذاریم من همین الان اعلام میکنم آن را قبول دارم و برمیگردم. آن دو کلمه این است که ما بعدا درباره مسئله موشک و موضوعات منطقه مذاکره کنیم و این پیام را روز بعد آقای مکرون از طرف ترامپ آورد.
وی اضافه کرد: من تأکید کردم بههیچعنوان برجام یک کلمه اضافه و کم نمیشود. رئیسجمهور فرانسه به من گفت که شما قبول کنید راجع به این دو مسئله مذاکره شروع شود، الان هم که نمیخواهد اضافه شود، ممکن است مذاکره چندسال طول بکشد. گفتم نه، ما اصلا مذاکرهای نداریم. ما درباره مسئله موشکی و دفاعی و منطقه با آمریکا و 1+5 بحثی نداریم. ما از سال92 تا امروز، منطق و مسیرمان را تغییر ندادهایم. البته در برجام خیلی با هم بحث کردیم، اما درنهایت آنچه پذیرفته شده، قابل مذاکره نیست.
روحانی افزود: دولت قانونی که مجلس پیرامون موضوع هستهای تصویب کرده را فارغ از اینکه نظر دولت چیست، در چارچوب آییننامهای که مصوب کرده است، اجرا خواهد کرد. بند6 این قانون تصریح میکند که ما از 5اسفند از پروتکل الحاقی که داوطلبانه قبول کرده بودیم، خارج میشویم و بین ما و آژانس آنچه اجرا میشود براساس پادمان خواهد بود.
وی با اشاره به تبلیغات خارجی صورتگرفته پیرامون خروج ایران از پروتکل الحاقی ادامه داد: ما نهتنها بازرسان آژانس را بیرون نمیکنیم، بلکه حتی مدیرکل آژانس که درخواست کرده به تهران بیاید، میتواند بیاید. بحث این نیست که فعالیت هستهای ما بدون نظارت باشد. اگر کسی بگوید بازرسان را ما بیرون میکنیم، در دنیا معنای آن این است که دنبال سلاح میرویم؛ آن چیزی که دنیا میفهمد، این است. ما که هیچوقت دنبال سلاح نیستیم، بنابراین هیچوقت بازرسان را بیرون نمیکنیم. در چارچوب پادمان هستند، نظارت میکنند، فعالیتهای ما را میبینند و گزارش میدهند.
شرط بازگشت ایران به تعهدات برجامی
رئیسجمهوری در بخش دیگری از سخنان خود گفت: دیشب طی تماس تلفنی با یکی از مقامهای اروپایی به او گفتم که مشکل یکچیز است؛ تحریم ظالمانه. این تحریم را بردارند همهچیز حل میشود. امروز تحریم را بردارند، بعدازظهر به همه تعهدات عمل میکنیم. چند ساعت نیاز داریم که راستیآزمایی کنیم، بعد از آن به همه تعهدات برمیگردیم این را بالاترین مقام ایران، مقام معظمرهبری به صراحت اعلام کرد.
روحانی اضافه کرد: مردم شک نداشته باشند که آمریکا را شکست دادیم و آنها ناچارند برگردند. ما اهل لجبازی نیستیم و برای بازگشت به این توافق آمادهایم. به محض اینکه ببینیم تحریمها برداشته و 1+5 به تعهداتش عمل میکند، ما هم بلافاصله به همه تعهداتمان عمل خواهیم کرد.
آمریکا بهدنبال توافق مستحکمتر
وزیر امورخارجه آمریکا در گفتوگویی ضمن تشریح سیاست خارجی کشورش در قبال ایران ازجمله در زمینه بازگشت به توافق هستهای، تأیید کرد که سیاست ایالاتمتحده همچنان بر آنچه او «جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای» عنوان کرد، استوار است. به گزارش ایسنا به نقل از شبکه انپیآر، آنتونی بلینکن در پاسخ به این سؤال که چرا ایران باید بار دیگر به آمریکا اعتماد کند و وارد توافقی شود که هیچ تضمینی وجود ندارد رئیسجمهوری 4سال دیگر دوباره از آن خارج شود، گفت: هر کشوری باید محاسبات خود را انجام دهد و بهگونهای متعادل تصمیم بگیرد که چه چیزی به نفعشان خواهد بود. با خروج آمریکا از توافق هستهای، ایران لغو محدودیتهایی را که توافق بر آن اعمال کرده بود، آغاز کرد که نتیجه این شد که امروز، ایران به توان تولید مواد شکافتپذیر برای یک سلاح در مدتی کوتاهتر نسبت به زمانی که توافق اجرا میشد، بسیار نزدیکتر شده است. بلینکن تصریح کرد: اگر میخواهیم به توافق بازگردیم، اگر ایران به پایبندی بازگردد و ما هم این کار را کنیم، باید روی توافقی کار کنیم که طولانیمدتتر و مستحکمتر از توافق اصلی باشد. همچنین باید مسائل دیگری را که بخشی از مذاکرات توافق اصلی نبودند و عمیقا برای ما و دیگر کشورهای جهان مشکلساز هستند، یعنی برنامه موشکی ایران و عملکرد ثباتزدایش مطرح کنیم، اما قدم اول بازگشت ایران به پایبندی خواهد بود.
مکث
برجام نیاز به مذاکره ندارد
وزیر امورخارجه ایران در حاشیه جلسه هیأت دولت، درباره اظهارات وزیر خارجه آمریکا مبنی براینکه درهای دیپلماسی همچنان باز است، گفت: معتقدیم اکنون توافقی داریم که نتیجه مذاکرات مستقیم، دوجانبه، سهجانبه و چند جانبه ایران و آمریکا برای مدت 2سال بود. این مذاکرات به نتیجه رسیده و توافقی روی میز هست و نیاز به مذاکره ندارد، این توافق باید اجرا شود. اگر فکر میکنند میتوانند توافق را تغییر بدهند، اشتباه میکنند. محمدجواد ظریف اجرای قانون برجامی مصوب مجلس را ضروری دانست و گفت: از 5اسفند نظارت آژانس کاهش مییابد، نه اینکه متوقف شود. ما عضو پادمان هستیم و آن را ادامه خواهیم داد. ما پروتکل الحاقی را بدون تصویب در برجام اجرا کردیم و الان مجلس تصمیم گرفته این اجرا را متوقف کند. نظارتهای عادی آژانس انجام خواهد شد. اقدامات و قانون مجلس براساس ماده36 برجام است. اگر آمریکا تعهدات خود را انجام دهد، دلیلی برای اقدامات جبرانی ما نیست و ما هم همان تعهدات خود را انجام میدهیم.