ترش و شیرین خطه اردبیل

استان اردبیل، دیاری سرسبز و جذاب در شمال غربی ایران است که جاذبه‌های طبیعی باورنکردنی و بناهای تاریخی بی‌نظیری را در خود جای داده‌است. بقعه شیخ‌صفی و بازار قدیمی اردبیل، دریاچه شورابیل، پل معلق مشکین‌شهر و آب‌گرم سرعین تنها بخش‌هایی از جاذبه‌های گردشگری این شهرند اما اردبیل جذابیت‌های دیگری هم دارد. یکی از این جذابیت‌ها، آشپزی و فرهنگ غذایی منحصر‌به‌فرد این خطه از کشورمان است که در نوع خود خاص و چشیدنی است.
یارماپلو یا بلغورپلو ترکی نخستین غذایی است که اردبیلی‌ها در معرفی شهر خود از آن یاد‌می‌کنند. یارما در زبان ترکی به‌معنای بلغور است و اصلی‌ترین مواد یارماپلو هم بلغور گندم است. بلغور گندم، گوشت چرخ‌کرده، پیاز، رب گوجه‌فرنگی، لپه، کره و...  مواد تشکیل‌دهنده این غذا هستند. چاشنی همیشگی این غذا ترشی است که مزه خوب این غذا را دوچندان می‌کند.
چیغیرتما از ساده‌ترین غذاهای اردبیل است که از ترکیب تخم‌مرغ، گوجه‌فرنگی، پیاز با مواد متنوع دیگری چون مرغ درست می‌شود. این غذا شباهت زیادی به املت همیشگی ما ایرانی‌ها دارد. سوتلی‌پلو یا شیر‌پلو یکی از غذاهای مناسبتی اردبیلی است که در شب چهارشنبه‌سوری به همراه ماهی‌دودی سرو می‌شود. برای پخت این غذا، ابتدا برنج را با شیر دم کرده و برای خوش‌عطرتر شدن این غذا، از زعفران، هل، گلاب و کره‌محلی استفاده می‌شود. اردبیلی‌ها شیرپلو را با کشمش و خرما میل می‌کنند و مزه آن را منحصربه‌فرد می‌خوانند.
خشیل برای برای صبحانه و میان‌وعده انتخاب همیشگی اردبیلی‌هاست و به نوعی غذایی مناسبتی مخصوص شب یلدا نیز محسوب می‌شود. خشیل را با بلغور‌گندم، آرد گندم کامل، شیر، آب و کره‌محلی درست می‌کنند. خشیل درون ظرف‌های گود سرو می‌شود و برای خوش طعم‌تر شدن با شیره‌انگور، عسل و دارچین میل می‌شود.
باسترما جزو غذاهای محلی اردبیل و آستاراست و اصالت آن به باکو بازمی‌گردد که انتخاب بسیاری از توریست‌هاست. باسترما در ترکی معنی مدفون شده می‌دهد. در این غذا هم جوجه، اردک یا ماهیچه زیر برنج پنهان می‌شوند و دیده نمی‌شود. برای طعم‌دار کردن اردک و خوشمزه‌تر شدن این غذای محلی از رب ازگیل، رب آلوچه یا رب انار استفاده می‌کنند. مانند انواع غذاهای شکم‌پر درون شکم مرغ یا اردک را با پیاز‌داغ، گردوی خرد‌شده و رب‌ ازگیل پر‌می‌کنند. جالب است بدانید که در مرحله پخت، هر کدام از این خوراک‌ها در قابلمه‌های یک نفره به طبخ می‌رسند. ‌آش‌دوغ این استان هم که معرف حضور همگان است.