بوی نوسان دلار در راسته عطرفروشان
گشتی در راسته عطر و ادکلن فروشی‌های خیابان وزرا در روزهایی که اوضاع این بازار چندان تعریفی ندارد
مهیار زاهد/ خبرنگار
راسته عطر و ادکلن‌فروشی‌های خیابان وزرا یا همان خالد اسلامبولی سال‌هاست که به یکی از مراکز اصلی فروش و عرضه عطر و ادکلن و لوازم بهداشتی و آرایشی تهران بدل شده است.
بسیاری برای آنکه بوی خوبی بدهند به این راسته رنگارنگ و جذاب قدم می‌گذارند و در نهایت عطر و ادکلن مورد علاقه خود را از یکی از فروشگاه‌های مشهور این راسته خریداری می‌کنند. اما طی روزهای ابتدایی سال‌جاری و با نوسان عجیب قیمت ارز در کشور، یکی از بازار‌ها و کسب و کارهایی که لطمه بسیاری دید، عطر و ادکلن‌فروشی‌هایی بودند که به واردات وابسته هستند. این آسیب را می‌شود با یکی، دو بار قدم زدن در این راسته در این روزهای بهاری متوجه شد؛ چراکه بسیاری از فروشنده‌ها با حالت بی‌حوصلگی و کلافگی پشت ویترین‌ها دیده می‌شوند و مغازه‌ها به‌رغم زرق و برق و نور و رنگ‌های متنوع خود در ویترین‌ها و قفسه‌ها اغلب خالی از مشتری هستند.
مشتریان این مغازه‌ها معدود رهگذرانی هستند که هنگام رد شدن از جلوی این عطرفروشی‌ها پا شل کرده و نیم‌نگاهی به انواع عطرها انداخته و جویای قیمت می‌شوند. تعداد کمتری هم کارشان به تست بو و امتحان انواع بوهای مورد نظرشان می‌کشد اما باز بیشتر این گروه نیز با دست خالی از مغازه بیرون می‌آیند. ملیحه عابدین، یکی از خریدارانی است که بعد از حدود نیم‌ساعت تست چند مدل عطر دست خالی از یکی از این مغازه‌ها بیرون می‌آید. او 36ساله و وکیل دادگستری است. می‌گوید: «برای من همیشه اینکه چه عطرهایی بخرم و بوی خوب بدهم، اهمیت زیادی دارد و حتی یکی، دو مدل عطر هست که همیشه وقتی تمام می‌شود باز همان‌ها را می‌خرم چون سال‌هاست که به بوی‌شان عادت کرده و دوستشان دارم. این عطرها را البته بیشتر دم‌دستی و برای بیرون رفتن در طول روز و در محیط کار استفاده می‌کنم.» سرش را به سمت ویترین برمی‌گرداند و یکی، دو عطر را نشان داده و می‌گوید: «امروز آمدم که یکی از همین عطرها را بخرم اما چنان قیمت‌ها غافلگیرم کرده که منصرف شدم و بعید است دیگر چنین عطرهایی را به‌طور روزانه استفاده کنم. عطری که تا همین چند‌ماه پیش حدود 250هزار تومان می‌خریدم حالا نزدیک به 400هزار تومان شده است؛ چطور می‌شود با این وضع هر روز عطر زد؟ مگر امثال ما چقدر درآمد داریم؟».
از او می‌پرسم که تا به حال شده به خریدن عطرهای قلابی با قیمت پایین از دستفروش‌ها فکر کند؟ سرش را تکان داده و می‌گوید: «بالاخره من فکر می‌کنم بسیاری از ما دست‌کم یک‌بار این تجربه را داشته‌ایم که از این عطرها بخریم. شاید به‌نظر ارزان و مناسب باشند اما اول اینکه بوی آنها اغلب بد و تند است و حتی در موردی که من تجربه کردم باعث سردرد می‌شد و دوم اینکه از نظر ماندگاری نیز ابدا فایده‌ای ندارند و وقتی آنها را با عطرهای اصل مقایسه می‌کنم اصلا نمی‌ارزند چون نه بوی مناسبی دارند و نه ماندگاری. در یکی، دو باری هم که چنین خریدی کردم معمولا بیشتر از یکی، دو بار استفاده نکردم و همینطور یک گوشه مانده است.»
اما عباس کاظمیان، مدیر یکی از معروف‌ترین فروشگاه‌های عطر راسته وزرا در گفت‌وگو با همشهری می‌گوید: «درحقیقت بازار کار ما از زمان دولت احمدی‌نژاد کساد شد. همان زمان که قیمت دلار ناگهان سه‌برابر شد بسیاری در این حرفه زمین خوردند و ورشکست شدند. از طرف دیگر فرهنگ خوشبو بودن و اهمیت دادن به بو و عطر و ادکلن که سال‌ها همکاران من برای جا انداختن آن در جامعه زحمت کشیده بودند با گران شدن ناگهانی عطر و ادکلن در آن زمان آسیب دید و این کالا از سبد خرید بسیاری از مردم حذف شد.»
وی با اشاره به دلار 1200تومانی زمان احمدی‌نژاد، می‌گوید:«خواه‌ناخواه صنف ما وابسته به کالای خارجی است؛ مگر اینکه در داخل کشور در این زمینه دست به‌کار شده و برندهای متنوعی ایجاد شود بنابر این با تغییر قیمت دلار و سه‌برابر شدن آن در زمان دولت دهم بسیاری از مردم که به خرید عطر و ادکلن عادت کرده بودند به ناچار مجبور به حذف آن از خریدهای سالانه خود شدند؛ چراکه دیگر نمی‌ارزید عطری را که 100هزار تومان می‌خریدند، 300هزار تومان بخرند. به این ترتیب این کالا از یک کالای مصرفی کم‌کم به سمت یک کالای تجملاتی رفت.»
درباره وضعیت کنونی بازار به‌خصوص باتوجه به نوسان و افزایش قیمت دلار در آغاز سال می‌پرسم. اشاره‌ای به کل فروشگاه‌های خیابان وزرا کرده و می‌گوید: «الان چند مشتری در این راسته می‌بینید؟ از طرفی شرکت‌ها فعلا دست نگه داشته و جنس جدید عرضه نمی‌کنند تا تکلیف ارز مشخص شود. ما هم مانده‌ایم چه کنیم از طرفی دنبال فروش اجناس خود هستیم و از طرف دیگر هم نمی‌دانیم اگر اینها را بفروشیم با چه قیمتی باید خریداری کرده و جایگزین کنیم؟»
اما امیر نادعلی که در یکی از شرکت‌های واردات عطر و ادکلن فعال است و برای بررسی وضعیت فروش محصولات برند خود به وزرا آمده است، می‌گوید: «برندهای مشهور و قوی بازار عطر در این وضعیت بیشترین زیان را کرده‌اند؛ چراکه تعداد خیلی کمی دیگر توان خرید چنین عطر و ادکلن‌هایی را دارند. از طرفی هم شرکت وارد‌کننده و هم فروشگاه‌ها ترجیح می‌دهند که درباره چنین برندهایی که با وضعیت کنونی قیمت‌شان حالا به یک یا چند میلیون تومان رسیده است، دست نگه داشته و اجناس‌شان را نفروشند؛ چراکه اصلا وضعیت کنونی بازار ارز شفاف نیست و در کوتاه‌مدت نمی‌توان پیش‌بینی دقیقی کرد و این ریسک ورشکست شدن وارد کننده‌ها را بالا می‌برد. فعلا انبارها بسته هستند و با وجود افزایش قیمت شب عید قرار است باز با افزایش 02 درصدی اجناس عرضه شوند. تجربه نشان داده است که مصرف کننده ایرانی به ناچار برای آنکه توان خریدش کاهش می‌یابد به جنس‌های متفرقه با بوهای مشابه برندهای مشهور روی می‌آورد و متاسفانه پول زیادی هم برای چنین اجناسی می‌پردازد که البته درقیاس با قیمت برندها و عطرهای شناخته شده کمتر است ولی باتوجه به کیفیت این عطرهای جایگزین به صرفه نیست.» با باران عصر روزهای پایانی فروردین حال و هوای دلچسبی در خیابان وزرا در جریان است اما به‌نظر می‌رسد در این راسته کمتر کسی حال و حوصله لذت بردن از این هوا را داشته باشد؛ چرا که بوی خوبی از اوضاع راسته ادکلن‌فروشی‌های وزرا به مشام نمی‌رسد.
در همینه زمینه :