مهربانتر هم شدیم
محمد کاموس-دبیر گروه ایرانشهر
این روزها صورت بدون ماسک یک تصویر ترسناک است. اما این تنها زخم کرونا بر چهره آدمی نبود. ردپای آن را در زندگی اجتماعی بهگونهای دیگر نیز میتوان دید. خانهنشینی، تصویر آشنای یک سال اخیر است که نشان میدهد دنیا بعد از کرونا تغییر کرده. شمالیهای مهماننواز و جنوبیهای خونگرم را از سفر گردشگران دلگیر ندیده بودیم یا خانهنشینی ایرانیها را که در این یک سال دیدیم. در این یکسال آمارهای عجیبی در کشور ثبت شد. ازدواج بهویژه ازدواج کودکان افزایش یافت. ترکتحصیل زیاد شد. خشونت خانگی هم شکل و شمایل دیگری بهخود گرفت.
مطالعات دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران نشان میدهد که بیشترین پیامد پاندمی کرونا بر حوزههایی چون خانواده و آموزش، کسبوکار و برخی گروههای اجتماعی مانند زنان، کودکان، صاحبان مشاغل خرد و مهاجران بوده است؛ حوزههایی که اغلب در شهرستانها، محرومیتهایی داشتند و حالا کرونا هم بار سنگینتری روی دوششان گذاشته. این تغییرات اما مختص ایران نیست؛ کرونا 100میلیون نفر به جمعیت فقیر جهان اضافه کرد.
اصغر مهاجری، جامعهشناس و استاد دانشگاه تهران اما پیامدهای این واقعه هولناک جهانی را به همه حوزهها مربوط میداند و به همشهری میگوید: «این واقعه پیامدهای اولیه، ثانویه و انباشته دارد که مورد سوم ممکن است خیلی طولانی شود و سالها زمینه بروز مشکلاتی چون افزایش طلاق، خودکشی، ناامیدی، از هم پاشیدگی خانواده و... را ایجاد کند».
هادی خانیکی، رئیس کرسی ارتباطات علم و فناوری یونسکو معتقد است که کرونا فقط بر سطوح سخت و فیزیکی ننشسته و مجاری تنفسی شهروندان ما را در معرض تهدید قرار نداده است بلکه به همه لایههای معرفت، دانش، نگرش، سنت، آیین و مناسبات فردی و اجتماعی و حاکمیتی وارد شده و پرسشها و روشهای جدیدی در برابر همه نهاده است.
«ایستا» بدون کرونا ماند
به نام روستا معروف شده اما در تقسیمات کشوری روستا نیست. «ایستا» منطقهای در طالقان است که با یک دروازه از جهان بیرون جدا شده. اهالی، هیچکس را به درون راه نمیدهند و فقط برای تامین نیازهای ضروریشان به شهر رفتوآمد میکنند. ساکنان ایستا در اصل ترک زبان و از مقلدان آیتالله تبریزی هستند که ۸۰سال پیش از دنیا رفت. آنها ماشین سوار نمیشوند یا شناسنامه نمیگیرند. اهالی این منطقه بهگفته فرماندار طالقان از کرونا هم مصون ماندهاند و در یک سال گذشته هیچ خبری مبنی بر شیوع کرونا میانشان نبوده است.
واکسن آمد
نخستین فاز واکسیناسیون کرونا سهشنبه (21بهمن) با استفاده از واکسن «اسپوتنیک وی» روسی در تمامی استانها غیر از هرمزگان انجام شد. بهگفته فاطمه نوروزیان، سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، سهمیه واکسن کرونای این استان با یک روز تأخیر، چهارشنبه 22بهمن با خودرو از تهران ارسال و واکسیناسیون انجام شد. واکسنهای کرونا هر دو هفته یک بار، مرحله به مرحله وارد میشود و اولویت تزریق براساس دستورالعمل کشوری خواهد بود. طبق سند واکسیناسیون کرونا، تزریق واکسن به نخستین گروه یعنی مدافعان سلامت حدود 2هفته طول میکشد و بعد از آن سایر کادر درمان که در خطمقدم مبارزه با کرونا هستند و همزمان افراد بالای ۶۵ سال و بیماران زمینهای، واکسینه میشوند.