اسفند خوش‌بارش در راه است

زمستان کم‌باران امسال با افت 40درصدی بارش‌ها نسبت به سال قبل مواجه شد؛ اما حالا آنگونه که از اطلاعات و نقشه‌های هواشناسی برمی‌آید، احتمال جبران بخشی از این عقب‌ماندگی بارشی در اسفندماه وجود دارد.
به گزارش همشهری، زمستان امسال در 2‌ماه ابتدایی نسبت به سال قبل کم‌باران و خشک‌تر بود تا جایی که میزان بارندگی‌های سال آبی جاری(از اول مهر تا شامگاه 26بهمن) نسبت به‌مدت مشابه در سال آبی گذشته با افت 40درصدی مواجه شد. البته کاهش بارندگی در این دوره زمانی نسبت به میانگین 52سال گذشته از 27درصد فراتر نمی‌رود و بر همین اساس احتمال جبران حداقل 13درصدی بارش‌ها در اسفند و حتی بهار آینده دور از انتظار نیست.

نقشه بارندگی
بررسی وضعیت بارندگی کشور در سال آبی1400-1399(از اول مهر تا شامگاه 26بهمن) نشان می‌دهد در این بازه زمانی ارتفاع کل ریزش‌های جوی به 93میلی‌متر رسیده است و این مقدار بارندگی نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته(155میلی‌متر) حدود 40درصد و نسبت به میانگین دوره‌های مشابه درازمدت(128میلی‌متر) حدود 27درصد کاهش نشان می‌دهد. براساس آمارهای وزارت نیرو، حجم بارش‌های اول مهر تا 26بهمن معادل 153میلیارد و 267میلیون مترمکعب بوده است. اطلاعات مربوط به وضعیت 6حوضه آبریز اصلی کشور در سال آبی جاری حاکی از این است که در شرایط فعلی به‌جز حوضه آبریز دریاچه ارومیه که بارندگی‌های آن نسبت به‌مدت مشابه سال قبل با رشد 19درصدی مواجه بوده، سایر حوضه‌های آبریز کشور با کاهش 17تا 82درصدی بارش مواجه بوده‌اند. برایند این وضعیت، افت قابل‌توجه میانگین بارش‌های کشور بوده است که جز با بهبود مستمر بارندگی در ماه‌های آتی جبران نخواهد شد. در این بازه زمانی، حوضه آبریز دریای خزر به‌عنوان پربارش‌ترین حوضه آبریز کشور، با کاهش 17درصدی بارش‌ها نسبت به سال قبل و افت 11درصدی بارندگی در مقایسه با میانگین دوره‌های مشابه در 52سال اخیر مواجه بوده است. همچنین حوضه آبریز «خلیج‌فارس و دریای عمان» به‌عنوان دومین حوضه پرباران ایران در سال‌جاری، کاهش 41درصدی بارندگی نسبت به سال قبل و 28درصدی نسبت به میانگین 52سال اخیر را تجربه کرده است. این وضعیت با شدت بیشتر برای حوضه‌های «قره‌قوم»، «فلات مرکزی» و «مرزی شرق» نیز تکرار شده و به‌ترتیب کاهش 48، 49و 82درصدی بارندگی را در پی داشته است. شرایط این 3حوضه در مقایسه با دوره‌های بلندمدت نیز وخیم به‌نظر می‌رسد به‌گونه‌ای که میزان بارش‌های آنها به‌ترتیب 32، 35و 66درصد نسبت به میانگین 52ساله کاهش داشته است.

موج پرباران در راه ایران
در این میان اگرچه جبران نشدن کل کسری بارندگی دور از انتظار نیست؛ اما شواهدی از بهبود بارش در اسفندماه وجود دارد که می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی به‌دنبال داشته باشد. آخرین نقشه‌های پیش‌بینی هواشناسی از ورود یک موج پربارش در اواخر هفته جاری خبر می‌دهد که از شمال غرب وارد کشور می‌شود و می‌تواند بارندگی قابل‌توجهی در مناطق زاگرس به‌همراه داشته باشد. البته مقصد عمده این بارندگی‌ها استان‌های لرستان و خوزستان خواهد بود اما کاهش دمای حاصل از ورود این موج سایر مناطق کشور را نیز کم‌وبیش تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

وضعیت ذخیره آب در سدهای کشور
آخرین آمارهای وزارت نیرو از پرشدگی ۵۳ درصدی مخازن سدهای کشور حکایت دارد. طبق اعلام این وزارتخانه، حجم آب ورودی به مخازن سدهای کشور از ابتدای سال آبی جاری(اول مهر 99) تا ۱۸بهمن‌ماه بالغ‌بر 11میلیارد و 800میلیون مترمکعب بوده که در مقایسه با حجم ورودی 13میلیارد و 240میلیون مترمکعبی در سال گذشته ۱۱درصد کاهش نشان می‌دهد. در مقابل حجم آب خروجی سدهای کشور در این دوره زمانی به 12میلیارد و 430میلیون مترمکعب رسیده که نسبت به حجم خروجی 14میلیارد و 710میلیون مترمکعبی در مدت مشابه سال قبل بالغ‌بر 15درصد کاهش نشان می‌دهد؛ اما نکته اینجاست که همچنان نسبت ورود آب به مخازن سدها به خروجی آب از مخازن منفی است و همین مسئله به کاهش ذخیره آب مخازن منجر خواهد شد. براساس آمارهای وزارت نیرو، منفی بودن نسبت ورودی به خروج آب باعث شده حجم آب موجود در مخازن ابتدای سال آبی جاری تا 18بهمن به 26میلیارد و 540میلیون مترمکعب برسد که 2درصد کمتر از ذخیره سدها در مدت مشابه سال قبل است.

پیش‌بینی هواشناسی
سازمان هواشناسی نیز پیش‌بینی کرده است سامانه‌ای بارشی از امروز وارد ایران می‌شود که ضمن بارش برف در ارتفاعات و مناطق سردسیر نواحی غربی و البرز، به بارش پراکنده باران در برخی از مناطق منجر خواهد شد. کبرا رفیعی، کارشناس سازمان هواشناسی می‌گوید: با ورود این سامانه بارشی، در برخی از نقاط استان‌های آذربایجان‌غربی، کرمانشاه، ایلام، همدان، لرستان، کردستان، آذربایجان‌شرقی، ارتفاعات زنجان، قزوین و البرز بارش پراکنده تجربه خواهد شد. رفیعی می‌افزاید: از روز چهارشنبه این سامانه بارشی فعال می‌شود و  استان‌های شمال‌غرب، غرب و برخی از مناطق جنوب‌غرب به‌ویژه استان‌های واقع در دامنه‌های البرز را در برمی‌گیرد و سبب بارش باران و رعدوبرق و در ارتفاعات و مناطق سردسیر باعث بارش برف خواهد شد. این کارشناس سازمان هواشناسی معتقد است: روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه هفته جاری، در غرب و جنوب‌غرب کشور وزش بادهای شدید رخ می‌دهد و طی چهارشنبه و پنجشنبه نیز علاوه بر این مناطق، در برخی از مناطق مرکزی کشور، شرق و شمال‌شرق وزش بادهای شدید را خواهیم داشت که می‌تواند سبب گردوخاک هم باشد. ضمن اینکه طی این مدت وزش بادهای جنوبی در استان‌های سواحل دریای خزر و اردبیل را خواهیم داشت و سبب ذوب برف و احتمال وقوع بهمن در این مناطق خواهد شد. به‌گفته رفیعی از لحاظ دمایی پنجشنبه در نیمه غرب ایران هوا سرد می‌شود و جمعه آینده نیز در نیمه‌شرقی کشور کاهش دما خواهیم داشت.