شرط استخدام دخترها و پسرها در نفت

دختر خوبی است، پسر فلانی است و باشخصیت، یک جایی برایش پیدا کن تا به مردم خدمت کند؛ این وجه غالب استخدام‌های خارج از چارچوب در بسیاری از ادارات و سازمان‌های دولتی است. وقتی وزیر نفت ایران از این رویه گلایه کند، مشخص است که دختر یا پسر فلانی بودن یعنی داشتن پارتی و توصیه یک مقام سیاسی را در کارنامه داشتن کافی است تا مستخدم دولت شوید و حتی در صنعت نفت شاغل شوید. اما ماجرا این است که بیژن زنگنه، وزیر نفت می‌گوید: در صنعت نفت قرار نیست صرف پسر خوب یا دختر خوبی بودن ملاکی برای تعیین مدیران باشد. او می‌افزاید: برخی سیاسیون و افراد فعال در صنعت نفت صرفا بر مبنای اینکه فلان دانشجو مهندس خوبی است، برای استخدام در وزارت نفت به ما مراجعه می‌کنند. او تأکید می‌کند؛ برای برچیده شدن این سنت غلط باید موضوع اخذ گواهینامه صلاحیت حرفه‌ای را تثبیت کنیم تا مهارت در کنار مدرک مورد توجه قرار گیرد.
البته که شیخ‌الوزرا راست می‌گوید و دست‌کم انتظار می‌رود در آینده این گفتمان در صنعت نفت شکل بگیرد تا به‌گفته زنگنه، به جای مدرک و سلیقه، تخصص ملاک استخدام باشد. کوتاه سخن با وزیر نفت اینکه تغییر گفتمان تا زمانی که سایه سیاست بر اقتصاد کشور گسترده باشد، بی‌فایده خواهد بود و دیری نخواهد پایید که دکان جدیدی باز خواهد شد به نام مراکز صدور گواهینامه صلاحیت حرفه‌ای و مهارت‌فروشی جای مدرک‌فروشی را می‌گیرد.
نه فقط در وزارت نفت که در بسیاری از مراکز حساس و کلیدی، با چالش پسر خوب یا دختر خوب بودن در استخدام‌های سفارشی مواجه هستیم و قرض دادن صندلی‌ها در عالم سیاست یک امتیاز به‌حساب می‌آید. اگر قرار بر تغییر پارادایم باشد، باید به بسیاری از سازوکارهای تبعیض‌آمیز پایان داد و هر دختر و پسری که شایسته بود، بر صندلی نشیند. اینکه هر وزارتخانه و دستگاهی عمده مسئولیت‌ها را به کسانی بسپارد که در دانشگاه‌ها و دانشگاه‌های وابسته به‌خود درس خوانده باشد، یک نقض غرض است. اگر صنعت نفت بتواند بر انگاره‌های نادرست به ارث رسیده از گذشته پایان دهد و سفره را از پیش روی مشاوران پرشمار سفارش شده برچیند، خود یک گام به جلو قلمداد خواهد شد. وزیر نفت نشان داده اگر قولی می‌دهد، عمل می‌کند و اگر تصمیم دارد تغییر پارادایمی انجام دهد؛ نقطه شروع آن می‌تواند همین ماه‌های آخر وزارتش  باشد.