پوتین، کرونا و پروتکلهای دردسرساز
محمد امین خرمی- روزنامه نگار
نتیجه شیوع کرونا برای ولادیمیر پوتین، دورکاری اجباری بوده است. او یکسال گذشته را به دور از دفتر کار خود در کاخ کرملین، و در اقامتگاه «نوو اوگایوو» در حومه غربی مسکو گذرانده؛ اقامتگاهی که از سال2000 به بعد بهعنوان اقامتگاه اصلی رئیسجمهور روسیه مورد استفاده بوده است. کرملین طی این مدت، سختگیرانهترین پروتکلها را برای حفاظت از رئیسجمهور در برابر کرونا به اجرا گذاشته و او را عملا در یک محیط امن قرار داده است؛ چراکه در وضعیت فعلی اگر اتفاقی برای رئیسجمهور 68ساله روسیه بیفتد، بحران جانشینی روسیه را بهکلی زیر و رو خواهد کرد. به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران، ولادیمیر پوتین به عمد اجازه نداده هیچ فردی در اطراف او بهقدری رشد کند که توانایی مدیریت امور در دولت روسیه را داشته باشد. او که طی 2دهه گذشته حرف اول و آخر را در روسیه زده، با تغییر قانون اساسی زمینه را بهگونهای فراهم کرده که تا سال2036 همچنان بتواند در قدرت بماند.
طی یکسال گذشته، ملاقاتها با ولادیمیر پوتین بهشدت محدود و در بسیاری از موارد ممنوع شده است. بهار امسال وقتی که کرونا راهش را به همه کشورها باز کرد، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، اعلام کرد که پروتکلهای تازهای برای حفاظت از پوتین به اجرا گذاشته شده است. او گفت از همه افرادی که قصد ملاقات با رئیسجمهور را دارند تست کرونا گرفته میشود و همه جلسات به رعایت فاصلهگذاری اجتماعی انجام خواهد شد. ماجرا اما به همینجا ختم نشد. کرونا از دیوارهای کرملین هم عبور کرد و همین زنگ خطر بزرگ را برای مقامهای ارشد دولت بهصدا در آورد. خود پسکوف به کرونا مبتلا شد. میخائیل میشاستین، نخستوزیر و وزرای فرهنگ و مسکن هم به ویروس آلوده شدند. پیش از آن، پوتین در جریان بازدید از بخش کرونا یکی از بیمارستانهای مسکو، لباس مخصوصی به تن کرد و خبرساز شد. خبر اصلی اما بعد از این بازدید منتشر شد. رئیس بیمارستان که در جریان این بازدید، تماممدت همراه پوتین بود، خود به کرونا مبتلا شد و همان زمان در مورد وضعیت سلامتی پوتین، شایعاتی مطرح شد. از آنجا بود که پروتکلهای مربوط به دیدارهای رئیسجمهور روسیه نیز بهکلی تغییر کرد و نشستهایی که قرار بود با حضور شمار زیادی از مقامات برگزار شود، لغو شد. پوتین تنها در یکمورد در نشست با اعضای مجلس سنا در کرملین شرکت کرد که در آن نشست هم، فاصله 10متری اعلامشده از سوی مسئولان دفتر ریاستجمهوری رعایت شد. دیگر نشستها همه بهصورت ویدئویی انجام شده است.
کارکنان دفتر رئیسجمهور به 2گروه تقسیم شدهاند؛ یک گروه در کرملین مستقر است و گروه دیگر به نوو اوگایوو منتقل شده. خبرنگاران هم دیگر امکان ورود به کرملین را ندارند. ساختمانی در مجاورت اقامتگاه رئیسجمهور برای کارکنان دفتر رئیسجمهور درنظر گرفته شده و آنها اجازه خروج از محوطه را ندارند. چند خبرنگار و عکاس مقیم هم در این ساختمان حضور دارند و تمامی مسائل خبری مرتبط با رئیسجمهور از مسیر آنها انجام میشود. هرکسی قرار باشد وارد محدوده اقامتگاه شود، ابتدا از او تست کرونا گرفته میشود. در صورتی که تست فرد منفی باشد، برای مدت 2هفته در هتلی که از قبل برای این منظور درنظر گرفته شده، قرنطینه کامل خواهد شد. شرط تست کرونا و قرنطینه دوهفتهای طی ماههای گذشته برای همه افرادی که با رئیسجمهور دیدار داشتهاند رعایت شده است. حدود 4ماه قبل، زمانی که قرار بود پوتین از گئورگی نیکلائویچ، دانشمند سرشناس روسی، تقدیر کند نیکلائویچ را 2هفته قرنطینه کرده و سپس با هلیکوپتر و تحت تدابیر امنیتی به محل اقامت پوتین منتقل کردند. بعد از آن بود که پوتین بدون هیچ نگرانی در مراسمی که از سوی کرملین برای نیکلائویچ ترتیب داده شده بود، یک مدال افتخار به او تقدیم کرد. اواسط تابستان زمانی که واکسن روسی اسپوتنیک ساخته شد، دختر پوتین یکی از کسانی بود که 2دوز آن را دریافت کرد تا رئیسجمهور نشان دهد چقدر به کار دولتش اطمینان دارد. با وجود گذشت چندین ماه اما خبری از تزریق واکسن به خود پوتین نیست. سخنگوی کرملین چندی قبل در مقابل پرسشهای متعدد خبرنگاران در مورد تزریق واکسن از سوی پوتین گفت که او هنوز واکسن نزده است. پسکوف به خبرنگاران گفت: «خب وقتی پای شخص اول کشور در میان باشد، پروتکلهای خاصی هم به میان میآید.»