تأخیر در پرواز از زمین به ماه

عمادالدین قاسمی پناه- خبر‌نگار

ناسا هفته گذشته، بی‌سر و صدا، برنامه خود را برای 2ماموریت مهم توسعه ماه‌نشین‌های سرنشین‌دار به تأخیر انداخت. این سازمان به‌مدت 2‌ماه ماموریتی را که در برنامه عجولانه ترامپ قرار داشت به تعویق انداخت. البته با بودجه کمی که از سوی کنگره در اختیار این سازمان قرار می‌گیرد و همچنین تمرکز دولت جدید بر مسائل ملی، این موضوع قابل پیش‌بینی بود. به گزارش سایت ورج، 3شرکت اسپیس ایکس، بلواوریجین و داینتیکس سال گذشته بودجه‌ای مشترک، معادل 967میلیون دلار برای توسعه نمونه‌های مفهومی سیستم فرود انسانی در‌ماه که قابل رقابت باشند، از ناسا دریافت کردند. این اقدام نخستین تلاش این آژانس فضایی برای صرف هزینه در زمینه ماه‌نشین سرنشین‌دار بعد از مأموریت آپولو در دهه 1970تاکنون است.
ناسا هفته گذشته به این 3پیمانکار اعلام کرد که تمدید قرارداد آنها تا 30آوریل «لازم خواهد بود». طبق جدول زمانی دولت ترامپ، این آژانس قصد داشت در اواخر فوریه، 2پیشنهاد از 3پیشنهاد را انتخاب کند و مهر تأییدی بر این دو سیستم که از سر ناچاری باید انسان را به‌ماه می‌فرستادند، بزند. این تأخیر کاملاً قطعی بود: براساس لایحه‌ای که کنگره در دسامبر گذشته تصویب کرد، 850میلیون دلار برای برنامه سیستم فرود انسانی به ناسا اختصاص می‌یابد که بسیار کمتر از 2/3میلیارد دلار مورد نیاز برای پیشبرد جدول زمانی این ماموریت در سال 2024است. با این حال، ناسا همچنان به تاریخ تعیین شده برای‌ماه فوریه و همچنین، پرتاب ماه‌نشین در 2024متعهد بود. همچنین تعویق زمانی دیگری هم پیش‌بینی می‌شد، چراکه تیم بایدن ظاهرا اظهارنظر در مورد سیاست‌های فضایی این کشور را متوقف و بیشتر بر موضوعاتی چون تغییرات اقلیمی و مهار همه‌گیری کرونا تمرکز کرده است. به این ترتیب ممکن است که آینده دوری را برای ماموریت آرتمیس بتوان پیش‌بینی کرد.
در شرایط فعلی، ناسا می‌گوید که این تأخیر برای این است که زمان بیشتری برای ارزیابی پیشنهادهای پیمانکاران داشته باشد. با این حال، ناسا این را هم اضافه کرده که ممکن است نیازی به تمدید کامل یک دوره زمانی نداشته باشد و بتواند قراردادهای ماه‌نشین را زودتر اجرا کند. ناسا می‌گوید که این زمان تمدید شده، به شرکت‌های طرف قرارداد هم فرصت بیشتری برای طراحی و توسعه سیستم‌های فرود آنها می‌دهد.
شرکت اسپیس ایکس ماه‌نشینی برای ناسا طراحی می‌کند که یک وسیله نقلیه قابل استفاده مجدد است. این شرکت این وسیله را با پروازهای کوتاه در بوکاچیکای تگزاس با موفقیت آزمایش کرده است. بودجه این شرکت 135میلیون دلار اعلام شده است.
بلواوریجین که متعلق به جف بزوس است، بیشترین بودجه، معادل 579میلیون دلار را برای توسعه پروژه خود دریافت کرده است. این شرکت در سال 2019تیمی متشکل از لاکهید مارتین، نورثروپ گرومن و دراپر را برای کار در این پروژه معرفی کرد. داینتیکز هم با دریافت 253میلیون دلار و همکاری با شرکت سیرا نوادا برای توسعه ماه‌نشین خود تلاش می‌کند.
دولت بایدن هنوز مدیر منتخب خود را برای اداره ناسا معرفی نکرده است. همچنین دولت جدید اهداف سیاست فضایی این کشور را اعلام نکرده است، اما انتظار می‌رود سرعت برنامه آرتمیس را تا سال 2024کاهش دهد؛ تاریخی که به‌نظر می‌رسد غیرواقعی است. در‌ماه جاری میلادی، دولت آمریکا تیم خود را برای دفتر سیاستگذاری علوم و فناوری کاخ سفید اعلام کرد. همچنین اریک لندر که یک متخصص پیشرو در علم ژنتیک است به‌عنوان مشاور عالی علمی بایدن، انتخاب شد.