به یک مدرک‌دار «داد زن» نیازمندیم

اگر تصور کرده‌اید نقش دستیارها در فوتبال ایران فقط این است که در امور فنی به سرمربی مشورت بدهند سخت در اشتباهید. ما اینجا دستیار «مبصر» هم داریم؛ یعنی کسی که فقط حواسش به بازیکنان باشد تا یک وقت علیه سرمربی کودتا نکنند، شب تا دیروقت دنبال عیاشی نباشند و نظم و انضباط را رعایت کنند. دستیار «شریک شادی» هم داریم که ماموریتش پریدن روی سر و کول مربی هنگام گلزنی است. به این ترتیب او جلوه زیباتری به کادرهای بعد از گلزنی می‌بخشد و سرمربی را خوش‌عکس‌تر می‌کند. همچنین دستیارها وظیفه دارند هنگام باخت یا زمانی که سرمربی دلش می‌خواهد برای خبرنگاران کلاس بگذارد به جای او به نشست‌های خبری بروند. در همین راستا حرف‌هایی که خود سرمربی به هر دلیلی به زبان نمی‌آورد، از سوی دستیار او رسانه‌ای می‌شود. مثلا فرض کنید یک نفر به سرمربی تیم گفته بالای چشمت ابروست، سرمربی هم در‌شأن خودش نمی‌داند جواب او را بدهد. بنابراین وظیفه دستیار است که با مطبوعات و سایت‌ها مصاحبه کند و جواب طرف مقابل را بدهد. همه اینها که گفتیم تکالیف سنتی دستیاران بود، اما این قشر به تازگی در ایران دو کارکرد جدید هم پیدا کرده‌اند که حیف است به آن اشاره‌ای نکنیم.
کارکرد اول؛ هم‌اکنون قانون این است که سرمربیان تیم‌های لیگ برتری مدرک مربیگری A آسیا را داشته باشند. خب خیلی‌ها در لیگ ایران ندارند. وقتی طرف هنوز از فوتبال خداحافظی هم نکرده، طبیعی است که کلاس مربیگری نرفته و مدرک هم ندارد. بعد اینجا او را فورا می‌گذارند سرمربی و او هم باید یک نفر را بیاورد که مدرک A داشته باشد. به این ترتیب دستیار مدرک‌دار محترم به اسم سرمربی روی نیمکت می‌نشیند و سرمربی واقعی هم به‌عنوان دستیار یا آنالیزور یا هر چیز دیگری کنارش قرار می‌گیرد. این شیوه شیک و ساده دور زدن قانون است که بسیار هم رواج دارد. هم‌اکنون سرمربیان مشهور زیادی در لیگ از این ترفند استفاده می‌کنند که ازجمله آنها می‌توان به مهدی رحمتی، محرم نویدکیا و مسعود شجاعی اشاره کرد. در نتیجه بروید کلاس‌ها را بگذرانید و مدرک بگیرید؛ اگر روزی به‌خودتان و دانش‌تان نیازی نبود، لااقل به مدرک‌تان احتیاج پیدا می‌کنند و به همین راحتی می‌توانید قرارداد تپل ببندید!
کارکرد دوم؛ این یکی از اولی هم بدتر است. گفته می‌شود به‌تازگی برخی سرمربیان لیگ برتری از دستیاران خود می‌خواهند در طول بازی مدام بر سر داور فریاد بزنند، هیاهو کنند و جوی به‌وجود بیاورند که داور تحت‌تأثیر قرار بگیرد و به سود آنها سوت بزند. می‌گویند همین فصل یک مربی مطرح لیگ برتری در جریان یکی از مسابقات مهم پخش زنده رو کرده به دستیارانش و گفته: «اگر داد نمی‌زنید بروید روی سکو بنشینید!» خود سرمربی مایل نیست کلاس کارش پایین بیاید و در عین حال می‌ترسد کارت بگیرد و محروم شود. در نتیجه دستیاران قبول زحمت می‌کنند و مدام دعوا راه می‌اندازند. تازه کجای کارید؛ امسال دستیار داشتیم که از کنار نیمکت توپ را شوت کرده وسط زمین و جلوی ضدحمله تیم مقابل را گرفته؛ به‌به از این همه پیشرفت!