آغاز خصوصیسازی در صنعت بیمه
قانون تشویق و حمایت از سرمایهگذاری خارجی در مجلس تصویب شد
علیرضا احمدی
سال1380 درحالی آغاز شد که دولت هفتم آخرین ماههای فعالیت خود را پشتسر میگذاشت و فضای انتخاباتی، افکارعمومی را تحتتأثیر قرار داده بود. درچنین شرایطی دولت بعد از پایان تعطیلات نوروزی، اعلام کرد که سیاست اقتصادی «ارز تکنرخی» را برای دومینبار، بهاجرا میگذارد. محسن نوربخش، رئیسکل بانکمرکزی در هجدهمین روز فروردین در گفتوگو با رسانهها از ثباتنرخ ارز درسال پیشرو خبرداد و به تولیدکنندگان، صادرکنندگان و فعالان اقتصادی اطمینان داد که بازار ارز هرگز دچار نوسانهای بیرویه و کلی نخواهد شد و شرایط را بهگونهای ترسیم کرد که کاهش یا افزایش درآمدهای حاصل از صادرات نفتخام، تأثیر اندکی بر بازار ارز خواهد گذاشت. فروردین خبر اقتصادی مهم دیگری هم داشت؛ بزرگترین سد خاکی ایران روی رودخانه کرخه که عملیات اجرایی آن در سال1370 آغاز شده بود، روز پنجشنبه، 30فروردینماه با حضور رئیسجمهور افتتاح شد. طول تاج سد کرخه که در21کیلومتری شمالغرب اندیمشک در استان خوزستان قرار داشت، 3030متر، ارتفاع آن 127متر و حجم مخزنیاش 7میلیارد و 300میلیون مترمکعب آب و 3هزارو500میلیارد ریال برای ساخت این سد صرف شده بود و خاتمی در مراسم افتتاح، آن را بهعنوان بزرگترین سد تاریخ ایران و ششمین سد طولانی جهان معرفی کرد. آخرینماه تابستان1380 مجلس شورای اسلامی قانونی را تصویب کرد که تحول مهمی در صنعت بیمه کشور بهوجود میآورد؛ ششم شهریورماه قانون «تأسیس مؤسسات بیمه غیردولتی» بهتصویب مجلس ششم رسید و در 27شهریور نیز از سوی شوراینگهبان مورد تأیید قرار گرفت. این قانون با هدف گسترش صنعت بیمه در کشور، افزایش رقابت و کارایی در بازار بیمه، افزایش رفاهعمومی و گسترش امنیتاجتماعی و اقتصادی، افزایش نقش بیمه در رشد و توسعه اقتصادی کشور و جلوگیری از ضرر و زیان جامعه، با درنظرگرفتن ضوابطی، به اشخاص داخلی اجازه تأسیس مؤسسه بیمه غیردولتی میداد. با تصویب این قانون تا تیرماه 1381، ۴ شرکت بیمه مجوز فعالیت گرفتند. در سال1381 همچنین به موجب مقررات تاسیس و فعالیت مؤسسات بیمه درمناطق آزاد تجاری- صنعتی، نخستین شرکت متعلق به بخش غیردولتی در جزیره کیش فعالیت خود را آغاز کرد و بهدنبال آن شرکتهای دیگری اضافه شدند.
در دومین روز بهمنماه هم انتشار خبراقتصادی مهمی جلب توجه کرد؛ صادرات گاز به ترکیه رسما آغاز شد. قرارداد طرح صادرات گازطبیعی ایران به ترکیه که دروازه صادرات گاز ایران به کشورهای اروپایی محسوب میشد، در سال1375 میان هاشمیرفسنجانی و نجمالدین اربکان منعقد شده بود. در این طرح 25ساله و با حداکثر حجم گاز قابلتحویل، 10میلیارد مترمکعب درسال (حدود 27میلیون مترمکعب در روز)، گازطبیعی موردنیاز از منابع گازی جنوب کشور تأمین شده و سپس از طریق خطوط لوله سراسری (بهطول حدود 2هزارکیلومتر) به ایستگاه اندازهگیری گاز صادراتی بازرگان منتقل میشود. اما در آخرین روزهای سال1380 و درحالیکه کاهش قیمت نفت در بازارها سبب افت قابلتوجه درآمدهای نفتی ایران شده بود، مجلس شورای اسلامی، قانون مهم دیگری را از تصویب گذراند که اجرای آن میتوانست زمینهساز رشد اقتصادی مناسبی شود؛ قانون تشویق و حمایت از سرمایهگذاری خارجی مشتمل بر 25ماده و 11تبصره درجلسه علنی 19 اسفندماه بهتصویب رسید. در این قانون برای پذیرش سرمایههای خارجی ضوابطی درنظر گرفته شده بود و دولت برای سرمایهگذاریهای خارجی که براساس مفاد این قانون پذیرفته میشوند، تسهیلات و حمایتهایی درنظر میگرفت.