
بیمارستانی در محاصره بزرگراهها
ساخت بیمارستان در شهرهای بزرگ، بخشی از توسعه سالهای 70و 80 بود

محمد سرابی
مجموعه نوساز بیمارستانی شهر تهران که ادعا میشد مجهزترین نمونه در خاورمیانه است در سال1380 به بهرهبرداری رسید. این بیمارستان در وسط شهر و کنار بنایی نمادین ساخته شد که آن هم باید بلندترین نمونه در خاورمیانه میشد. بیمارستان میلاد، بزرگترین مجموعه درمانی سازمان تامین اجتماعی در اواخر تیر 80 با حضور رئیسجمهور افتتاح شد. زمینی که بیمارستان هزارتختخوابی روی آن ساخته شد در تقاطع بزرگراههای همت و چمران قرار گرفته است و 70هزار مترمربع مساحت دارد. این مجموعه بیش از 30بخش و بیش از 20 اتاق عمل دارد. در سال80 نیمی از تختهای آن فعال شدند و بعد از اینکه همه قسمتهای دیگر هم بهکار افتادند، جمعیت زیادی را به سمت خود کشید اما مراجعان میان ترافیک بزرگراههای شمالغربی تهران چندان بهچشم نمیآمدند. اگر این بیمارستان میان بافت شهر یا کاملا خارج از آن ساخته میشد، وضعیت ترافیک اطراف آن متفاوت بود. رئیسجمهور، محمد خاتمی در مراسم افتتاح بیمارستان میلاد اظهار کرد که سازمان تامین اجتماعی باید کار فکری و مدیریتی انجام دهد، نه اینکه مجبور به ساخت بیمارستان شود.
در همین سال، یک بیمارستان دیگر هم به بهرهبرداری رسید که یکی از مدرنترین مراکز درمانی در منطقه بود. 15بهمن ماه مرکز قلب تهران که ساخت آن از چند سال قبل شروع شده بود، در خیابان کارگرشمالی افتتاح شد. این بیمارستان 12طبقه، 500تخت داشت و در زمینی 17هزار متری و با زیربنای 65هزار مترمربع بنا شده بود. رئیس دانشگاه علوم پزشکی در مراسم افتتاح این بیمارستان به آمار زیاد مرگومیر ایرانیان در اثر بیماریهای قلبی اشاره کرد. شهرهای دیگر مانند شیراز و مشهد هم در سالهای بعد با افتتاح مجموعههای درمانی بزرگ و مجهز توانستند در پهنههای مختلف کشور به شکل قطب درمانی درآیند و بخشی از فرایند درمان را برعهده بگیرند. در سالهای دهه 70 ساختن بیمارستانهایی که مراحل تشخیص و درمان بیماریهای سخت را انجام دهند، تبدیل به نوعی وجهه مدیریتی شده بود. از پیش از انقلاب، اهالی نقاط دورافتاده کشور به تهران میآمدند تا درمان خود را در بیمارستانهای بزرگ پایتخت جستوجو کنند. این رفتوآمد طولانی و گاهی اقامت اجباری آنها برای طی مراحل درمان، تصویر ناخوشایندی ایجاد کرده بود که با توسعه امکانات درمانی در مراکز استانها تاحدی کمتر شد. بیمارستان میلاد با وجود تمام بیمارانی که از نقاط مختلف به آن میآمدند تا 19سال بعد دسترسی کاملی به شبکه حملونقل شهری نداشت و بیشتر بیماران با خودروهای شخصی یا تاکسی به آن مراجعه میکردند. در سال1399 ایستگاه متروی میلاد در خط 7 افتتاح شد تا بیمارستان، دانشگاه علومپزشکی، سازمان انتقالخون و کسانی که به برج میلاد مراجعه میکردند، از آن استفاده کنند.