به یاد میآورم*
استقبال علاقهمندان ترانه از انتشارکتاب دریا در من
حسین عصاران
درحالیکه فضای ساخت و پرداخت و انتشارترانههای پاپ در داخل کشور به سازوکاری مناسب و روندی ثابت رسیده بود، رفتهرفته با گسترش بازتاب اخباراین عرصه در رسانههای دیداری و نوشتاری، علاقهمندان جوانتر موسیقی هم با وجوه مختلفی ازتاریخ ترانه آشنا میشدند. جذابیت شنیدن و دانستن از خالقان و مجریان ترانهها، در نگاه اول همان علاقه عموم به دانستن اخبار حاشیهای از زندگی چهرههای معروف را متبادر میکند، اما در نگاهی دقیقتر چه بسا که بتوان این استقبال را واکنشی به مبهمماندگی گذشتهای تعبیر کرد که تولیدات فرهنگی و هنریاش طی 20سال دست بهدست گشتن و شنیده شدن، به گذرگاهی برای ورود به جهان آن دوره فرهنگی مهآلود بدل شده بودند. در این میان انتشار کتاب «دریا در من» (ترانههای شهیار قنبری) گامی در افزایش گستره و عمق این عرصه برای علاقهمندان ترانه بود. دریا در من بهرغم انتشار بیاجازه و حذف برخی از ترانهها و تعدیل یا حذف پانویسهای آن، از سطح یک کتاب یادداشت ترانه فراتر رفت و با پانویسهای تازه و همچنین مقدمهاش درباره واروژان، دریچه تازهای را پیش روی علاقهمندان ترانه و موسیقی گشود. حال و در نگاه امروزی آن دست پیشینهکاویها و گذشتهگوییها، ولو در حد تدوین کتابچههایی بیشناسنامه از کارنامه خوانندگان معروف -که آن دوره بساطفروشی آنها هم مرسوم شده بود -قدمی به سوی اتصال به گذشتهای ناشناخته و مقدمهای بر انجام مطالعات فرهنگی بعدی درباره ترانه محسوب میشود. همچنان که درهمین روند، فرهنگ ناآشنا با مفاهیم اولیهای چون خالق و پدیدآورنده، نسبت به مناسبات خلق، ساخت، پرداخت و اجرای ترانه هم آگاهی پیدا کرد و از این راه معیارهایی برای سهمدهی و ارزیابی کار هنرورزان و کارورزان آن بهدست آورد.
* عنوان نوشته شهیار قنبری به یاد واروژان در مقدمه کتاب دریا در من