تجربه نزول دلار

علی عمادی 

پس از تابستان67 و سقوط ناگهانی نرخ ارز در بازارهای غیررسمی، تورم بالا و دیگر اهرم‎‌‎های اقتصادی هیچ‌گاه نگذاشتند دلار از پله‎‌‎های رشد پایین بیاید و در طول دهه70 ارزش پول ملی با شیب‎‌‎های مختلفی رو به کاهش بود اما در پایان این دهه و با استقرار شرایط نسبتا پایدار در روابط بین‎‌‎الملل ایران با کشورهای جهان، نرخ دلار اندکی کاهش را هم تجربه کرد. در این سال هر دلار آمریکا در بازار آزاد با 5.8درصد کاهش نسبت به سال قبل، 813تومان بود. سکه طلا هم تقریبا نسبت به سال قبل تغییر نداشت و صرفا 3درصد افزایش یافت. میانگین قیمت هر سکه بهار آزادی طرح قدیم 60هزار و 512تومان بود. در این میان بورس رشد چشمگیری نشان می‎‌‎داد. شاخص کل قیمت سهام با 35درصد افزایش بالغ بر 2978.26بود. در چنین شرایطی طبیعی می‎‌‎نمود که تورم هم 7.6واحد افت کند. تورم سالانه سال 79پایین‎‌‎ترین نرخ تورم در دهه 70بود؛ 12.6درصد. دستمزدها اما در این سال بیش از 2برابر تورم سالانه افزایش یافت و حداقل دستمزد با 26.6درصد افزایش بالغ بر 45هزار و 801تومان بود. با وجود این قدرت خرید مسکن در پایتخت با حداقل حقوق افزایش که نیافت، هیچ، با 0.1واحد کاهش به 2.4مترمربع رسید؛ چون برخلاف ثبات در دیگر بازارها، خانه در این سال در تهران گران شد.
شهرهای دیگر چنین افزایشی را تجربه نکردند؛ متوسط قیمت یک مترمربع آپارتمان مسکونی در سطح شهرهای منتخب کشور با 12درصد افزایش 87هزار تومان قیمت داشت. اراک بازهم مانند سال قبل در رشد قیمت مسکن بین شهرهای منتخب پیشتاز بود و در این سال 33درصد افزایش داشت؛ پس از آن اهواز با 30درصد، زنجان 26درصد و یزد با 24درصد رشد قیمت مواجه شدند. پس از تهران، قزوین و اصفهان بیشترین متوسط قیمت آپارتمان را درمیان شهرهای منتخب داشتند؛ هر مترمربع در قزوین حدود 115هزار تومان و در اصفهان 114هزار تومان بود درحالی‌که ارومیه کمترین متوسط قیمت واحد مسکونی را با متری 57هزار تومان داشت.
متوسط قیمت یک مترمربع واحد مسکونی آپارتمانی در سال 79 در تهران 28درصد افزایش یافت و بالغ بر 225هزار و 100تومان بود. بیشترین متوسط را منطقه یک با 18درصد رشد (هرمترمربع 365هزار تومان) و منطقه 3 با 27درصد افزایش(هرمترمربع 363هزار تومان) داشتند. کمترین متوسط هم در منطقه 20 رقم خورد که هرمترمربع در آن با 15درصد افزایش 116هزار تومان بود. قیمت متوسط مسکن در منطقه 12همچنان به روند صعودی خود ادامه می‎‌‎داد و در این سال 34درصد رشد داشت.
نرخ اجاره در این سال در کل شهر تهران 27.4درصد افزایش نشان می‎‌‎داد. متوسط اجاره‎‌‎بهای یک مترمربع واحد مسکونی آپارتمانی در تهران بالغ بر 1150تومان بود؛ یعنی در آن سال برای یک واحد 100متری، به‎‌‎طور متوسط ماهانه 115هزار تومان در‌ ماه (بدون ودیعه) اجاره پرداخت می‎‌‎شد. بیشترین اجاره‎‌‎بها با 28.4درصد افزایش نسبت به سال قبل مربوط به منطقه 3 با مترمربعی 1804تومان بود و کمترین، منطقه 18 با هر مترمربع 795تومان که 28درصد افزایش نسبت به سال 78 داشت. متوسط اجاره‎‌‎بها در آن سال تقریبا در همه مناطق تهران افزایش بالای 20درصد را نشان می‎‌‎داد.
متوسط کل هزینه‎‌‎های خانوارهای منتخب در این سال برای هر ماه 252هزار و 109تومان بود درحالی‌که خانوار ایرانی به‌طور میانگین در هر ‌ماه 216هزار و 50تومان درآمد داشت. دربین اقلام هزینه‎‌‎ای، تفریح و سرگرمی با 44درصد افزایش، بیشترین رشد قیمت را داشت. گوشت گوسفندی در این سال با کمتر از 10درصد افزایش 2295تومان برای هرکیلوگرم بود.