بفرمایید شیشلیک لب خط

مسعود میر- روزنامه نگار

شب از نیمه گذشت و برای نخستین‌بار در 39سال گذشته دبیرخانه مهم‌ترین جشنواره سینمایی کشور همزمان با پایان یافتن مهلت ثبت‌نام، اسامی همه فیلم‌هایی که سازندگانشان فرم شرکت در جشنواره را پر کرده‌بودند، منتشر کرد. حالا پیش‌بینی ما در همشهری تعبیر شده که نوشتیم برخلاف تصور بسیاری از عموم اهالی سینما و علاقه‌مندان جشنواره مبنی بر عدم‌استقبال سازندگان فیلم‌ها از جشنواره فیلم فجر که ممکن است به سیاق هر سال برگزار نشود، فجر سی‌و‌نهم جشنواره‌ای شلوغ و پرامید خواهد بود. پیش‌بینی ما در نیمه‌شب به واقعیت پیوست و احتمالا از این به بعد دردسر اصلی برگزارکنندگان جشنواره نه کمبود فیلم که ازدحام فیلم‌هایی است که دوست دارند توسط داوران فجر امسال انتخاب شوند. امسال جشنواره هیأت انتخاب فیلم نداشت و موج فیلمسازانی که امید دارند بعد از عبور کرونایی از سد هرساله هیأت انتخاب فیلم‌ها، در مرحله بعدی از فیلتر هیأت داوران هم به‌عنوان آثار حائز اهمیت و شایسته نامزد شدن در بخش‌های مختلف برای دریافت سیمرغ به سلامت عبور کنند، کم نیست.

چندتا از 110تا؟
فهرست فیلم‌هایی که فرم شرکت در جشنواره فیلم فجر را پر کرده‌اند به عدد جالب 110رسیده است؛ فیلم‌هایی که البته اگر سازندگانشان تا 20دی‌ماه نتوانند نسخه‌ای از آن را به دبیرخانه جشنواره برسانند از گود رقابت و درواقع دیده‌شدن توسط داوران کنار گذاشته می‌شوند. با توجه به شرایط تولید فیلم‌ها و نگاهی به آثاری که کارهای فنی‌شان به پایان رسیده و به‌اصطلاح نهایی شده‌اند، می‌توان از همین حالا منتظر بود تا حدود نیمی از این فیلم‌های ثبت‌نامی از گود رقابت خارج شوند. داوران، آثار ارسال شده تا پایان موعد مقرر را می‌بینند و احتمالا از میان این فیلم‌ها حدود 20فیلم را برای دریافت سیمرغ در بخش‌های مختلف کاندیدا خواهند ‌کرد. این فیلم‌ها همان‌هایی خواهند بود که در ایام برگزاری جشنواره قرار است با رعایت شدید پروتکل‌های بهداشتی به نمایش درآیند.

کی اول ؟ کی آخر؟
جدول منتشر شده از سوی دبیرخانه جشنواره فیلم فجر درباره فیلم‌های متقاضی حضور در این رویداد 110فیلم را شامل می‌شود. حالا بماند که همین اول کاری یکی مثل کیارش اسدی‌زاده هم عدد رند متقاضی‌ها را زیر سؤال برده و گفته فیلمش با نام مجوز خروج اصلا فرم شرکت در جشنواره را پر نکرده، ولی نامش در این فهرست به چشم می‌خورد. با همه این احوال اما در انتهای این فهرست یک نکته جالب به‌عنوان توضیح درج شده‌است که نشان می‌دهد نام فیلم‌ها براساس زمان ثبت‌نام در این فهرست آمده‌است. براساس این توضیح، نخستین فیلم داوطلب برای شرکت در جشنواره سی‌و‌نهم فیلم فجر «لب خط» به کارگردانی علی جبارزاده و آخرین فیلم «شیشلیک» ساخته کمدی محمدحسین مهدویان است که ظاهرا در آخرین ساعات پایان مهلت ثبت‌نام، فرم شرکت در جشنواره را پر کرده و البته یکی از حساسیت‌برانگیزترین فیلم‌های جشنواره امسال خواهد بود.

دست کی بالا؟
مرور فهرست 110فیلم متقاضی شرکت در جشنواره فیلم فجر حکایت جالبی دارد. نخستین مورد تعداد بسیار بالای فیلم‌هایی است که در یک‌سال گذشته و به‌رغم جولان کرونا ساخته شده‌اند. نکته دیگر اینکه با وجود شرایط خاص این روزهای سینماها چند درصد از این فیلم‌ها که در سیستم رسمی تولید سینمای مملکت ثبت شد‌ه‌اند امکان اکران می‌یابند و بالاخره و از همه مهم‌تر اینکه وقتی وضعیت اکران فیلم‌ها اینگونه است، چطور سرمایه‌گذارانی پیدا می‌شوند که حاضرند برای فیلم‌هایی که اصلا شانسی برای اکران ندارند یا درصورت اکران در سینماها و اکران آنلاین حتی نیمی از هزینه‌های تولیدشان را هم تامین نمی‌کنند پول کنار بگذارند و دست‌و‌دلبازانه پول خرج کنند؟
فارغ از این نکته مهم اما در جریان رویت فهرست بلندبالای فیلم‌ها می‌توان با دیدن بعضی نام‌ها احساس رضایت داشت و امیدوار ماند به جشنواره‌ای با فیلم‌های جذاب. تی تی، بدون همه‌‌چیز، گورکن، موسی، ابلق، روزی روزگاری آبادان، قاتل و وحشی و البته چند نام دیگر می‌توانند برای ویترین سینمای ایران نقش کالاهایی به درد بخور را بازی کنند و تنور جشنواره را گرم نگه دارند.

غیبت‌های معنادار
شهرام مکری جنایت بی‌دقت را به جشنواره فجر نداد و لامینور مهرجویی هم ظاهرا در انتظار اکران بدون حضور در جشنواره مانده است. این موضوع قابل پیش‌بینی بود که فیلم قهرمان اصغر فرهادی نخستین نمایش خود را برای جشنواره‌ای غیراز فجر معطل بگذارد، ولی این روش را وحید جلیلوند هم انتخاب کرده و شب، داخلی‌، دیوار را که البته مراحل فنی‌اش هم گویی هنوز به پایان نرسیده برای جشنواره‌های جهانی کنار گذاشته‌است. از فیلم مستانه مهاجر و منیژه حکمت و رضا درمیشیان هم در فهرست داوطلبان حضور در جشنواره فجر خبری نیست.

امیدواری سی و نهم
سینما زنده است و فیلم‌ها حتی زیر سایه کرونا هم رسالت خاطره‌سازی و اهدای لذت به تماشاگر را فراموش نمی‌کنند. این قاعده هنر‌هفتم است و ما هم باید این جشنواره سخت را با امید، انتظار بکشیم؛ این امیدواری سی‌و‌نهم است به سینمای ایران و جشنواره فجر... .