کشتار صبرا و شتیلا

مهرداد رهسپار 

بی‎شک بهترین تئاترهای پس از انقلاب در سال1377 روی صحنه رفتند. بسیاری از این نمایش‎ها در یاد تماشاگرانش مانده است. از جمله« بانوی آئوئی» نوشته یوکیو میشیما به کارگردانی مژده شمسائی و «کارنامه بندار بیدخش» نوشته و کارگردانی بهرام بیضائی که هر دو از پایان سال1376 تا اردیبهشت 1377روی صحنه بودند و در این میان نباید «دایره گچی قفقازی»، نوشته برتولت برشت به کارگردانی حمید سمندریان، «شب روی سنگفرش خیس» نوشته اکبر رادی و کارگردانی هادی مرزبان، «همچون کوچه‎ای بی‎انتها» بر اساس مجموعه ترجمه‎های شاعران جهان توسط احمد شاملو، به کارگردانی سیروس شاملو، «عروسی خون» نوشته فدریکو گارسیا لورکا به کارگردانی علی رفیعی را از یاد برد. سال1377 سالی چشمگیر برای کسانی بود که می‎خواستند با تئاتر جهان آشنا شوند. نمایش‎های روبرتو چولی و گروه تئاتر روهر آلمان در هفدهمین جشنواره بین‎المللی تئاتر فجر هواداران بسیار داشت اما غمگین‎ترین نمایشی که در سال1377 به صحنه رفت و چندان هم مورد‌توجه قرار‌نگرفت، نمایش «زنان صبرا و مردان شتیلا» نوشته و کارگردانی قطب‎الدین صادقی بود. این نمایش در آن سال چندان مورد‌توجه قرار‌نگرفت، اما این اجرا در آن سال از 2منظر مهم بود، یکی اینکه نمایشی به شیوه تئاتر مستند توسط صادقی تالیف شده بود، دوم اینکه این نمایش با عکس و اسلاید و موسیقی و تصاویر آرشیوی، تصویری بسیار غم‎انگیز از نسل‎کشی مردم فلسطین در اردوگاه صبرا و شتیلا را بازنمایی کرده بود. زنان صبرا و مردان شتیلا در فروردین 1377 با بازی فرشید صمدی‎پور، مینا صارمی، مصطفی عبدالهی، سهیلا رضوی، ناهید مسلمی، امیر بختیاری، سیامک حلمی، نوشین حسن‎زاده، ‎‌‎رؤیا فلاحی، عقیل گلزار، میکائیل شهرستانی، حسن دادشکر، الیزا جوهری، محمد آقامحمدی، عباد نظری، سلیمه قطبی و دیگران در تالار کوچک به صحنه رفت.