بلاتکلیفی۱۲۰ کارگر سایت تفکیک زباله «صفیره»

سیده زهرا عباسی- خبر‌نگار

کارخانه تفکیک زباله واقع در سایت پسماند «صفیره» با ۱۲۰کارگر در نزدیکی روستایی به همین نام در بخش غیزانیه اهواز، وظیفه تفکیک زباله‌ شهری و گاه بیمارستانی را بر عهده دارد. این کارخانه پس از 8سال فعالیت از بهمن سال گذشته اوضاع بسامانی نداشت و از شهریور به‌طور رسمی تعطیل شد. 63کارگر زن این کارخانه که اغلب سرپرست خانوار و از قشر ضعیف هستند، در روزهای گذشته بارها به تعطیلی آن اعتراض کردند.

مزایده‌ای که برگزار نشد
یکی از زنان کارگر سایت پسماند «صفیره» که به‌دلیل مشکل نخاعی همسرش سرپرستی خانوار را بر عهده دارد به همشهری می‌گوید: «کارخانه تفکیک زباله صفیره از سال91تا 94یک پیمانکار داشت که حقوق و مزایای کارکنان را بموقع پرداخت می‌کرد. اما از سال94 سایت در اختیار سازمان پسماند قرار گرفت و پیمانکار تعیین شده بعد از 2 سال بدون پرداخت حقوق کامل کارگران فرار کرد. پیمانکار بعدی 9‌ماه سایت را در اختیار داشت، اما فقط 3‌ماه بیمه برای کارگران رد کرد. سازمان پسماند بعد از این مرحله با فرد دیگری قرارداد بست که حق و حقوق کارگران را پرداخت می‌کرد.» به گفته او، از سال گذشته تا شهریور امسال فرد جدیدی با سازمان پسماند قرارداد داشت، اما کارخانه به دلایل مختلف ازجمله شیوع کرونا تعطیل بود و در این مدت، کارگران سرجمع 3‌ماه کار کرده‌اند. این کارگر می‌افزاید: «قرار بود مزایده برای انتخاب پیمانکار جدید 9دی انجام شود، اما خبری نشد. در ماه‌های گذشته یک‌بار کارخانه آتش گرفت، کابل‌ها و موتورهای شرکت را دزدیدند و حالا هم بلاتکلیف مانده‌ایم.»

قانونی برای حمایت از کارگران نیست
کارگران کارخانه تفکیک زباله قبلاً قرارداد مشخصی داشتند، اما از ماه‌های پایانی سال به ازای هر روز کار، حقوق می‌گرفتند. این را یکی دیگر از زنان کارگر می‌گوید که از سال95در بخش تفکیک زباله مشغول کار شده. او از حقوق معوقه کارگران در دوره‌های قبل می‌گوید و به همشهری توضیح می‌دهد: «پیمانکاران سال به سال عوض می‌شوند و با تغییر قرارداد، حقوق ما از پیمانکار قبلی می‌ماند.» او با بیان اینکه کارگران فروردین امسال 9روز، اردیبهشت 10، خرداد کامل، تیر 10و شهریور 12روز سر کار بوده‌اند و از شهریور هم به‌طور کامل بیکار شده‌اند، می‌افزاید: «هر روز که کار نکنیم نه حقوق داریم و نه بیمه. پیمانکاران برای اجاره کارخانه ماهانه بیش از 100میلیون به سازمان پسماند پرداخت می‌کنند و درآمد خوبی از تفکیک زباله دارند، اما به فکر کارگران نیستند و مانند کارگر غیرقانونی و مهاجر با ما برخورد می‌کنند. سازمان پسماند از پیمانکاران ضمانت‌نامه دریافت می‌کند، اما مشخص نیست چرا قانون محکمی برای حمایت از کارگران وجود ندارد.» او به‌دلیل بیکاری همسر، خرج خانواده 6نفری خود را می‌دهد و در ماه‌های بیکاری با کمک یک خیر توانسته امور زندگی را بچرخاند و فعلا به امید وعده بازگشایی دوباره است.

بلاتکلیفی از مهرماه
کارگران کارخانه تفکیک زباله به هر جا که توانسته‌اند سر زده‌اند؛ شهرداری، شورای شهر، استانداری و حتی تهران، اما اعتراض‌شان فعلا به نتیجه نرسیده است. یکی دیگر از کارگران زن این سایت که برای پیگیری کارشان تا دفتر قوه قضاییه به تهران هم آمده است به همشهری می‌گوید: «از سال91شروع به‌کار کردم. با واگذاری شرکت به سازمان پسماند، دردسرهای ما هم شروع شد.» او ادامه می‌دهد: «قرار بود مهر شروع به‌کار کنیم، اما در محل سایت آتش‌سوزی شد و بعد از آن هم مشکلات دیگر پیش آمد و فعلاً بیکار هستیم. بیش از 120 کارگر از قشر ضعیف که به نان شب‌شان محتاج هستند در این کارخانه کار می‌کنند و به آن نیاز دارند.» تعطیلی کارخانه تفکیک زباله فقط کارگران زن را به دردسر نینداخته. کارگران مرد این کارخانه هم حال و روز بهتری ندارند. «رحیم» به‌عنوان نگهبان تا 98در این کارخانه مشغول بوده است. او از دزدی وسایل و تجهیزات کارخانه در ماه‌های گذشته خبر می‌دهد و به همشهری می‌گوید: «3سال حقوق معوقه دارم و مشخص نیست کی قرار است آن را پرداخت کنند.»
 ***
با پایان قرارداد آخرین پیمانکار، مدیریت پسماند شهرداری اهواز به کارگران وعده داده بود با برگزاری مزایده از ابتدای دی به سر کار خود باز‌گردند، اما این وعده هنوز محقق نشده است و کارگران بلاتکلیف مانده‌اند. به گفته کارگران در ماه‌های گذشته یک مرحله مزایده برای واگذاری سایت انجام شده، اما این مزایده‌ها با بهانه‌هایی چون عدم‌استقبال و نبود پیمانکار به نتیجه نرسیده است. بیکاری، نداشتن بیمه و قرارداد، حقوق معوقه، بیماری‌های پوستی و عفونی و ریوی از مهم‌ترین مشکلات کارگران سایت پسماند صفیره است.

نوبت دوم مزایده در هفته جاری
مدیرعامل سازمان پسماند شهرداری اهواز با اشاره به برگزاری یک مرحله مزایده به همشهری می‌گوید:‌ «نوبت دوم مزایده در هفته جاری برگزار خواهد شد و با تعیین پیمانکار جدید کارگران سر کار خود برمی‌گردند.» رضا علیجانی با بیان اینکه قرارداد مزایده در مرحله جدید سه ساله است، می‌افزاید: «پیمانکار جدید ملزم به پرداخت بیمه و امضای قرارداد با کارگران است.» او تعطیلی ماه‌های گذشته را نتیجه تصمیم ستاد کرونای خوزستان، آتش‌سوزی جنب سایت و زمان‌بر بودن اورهال و راه‌اندازی مجدد سایت می‌داند.