مهار دوجانبه

سعید زاهدی 

 سال1372اقدامات آمریکا پس از فروپاشی شوروی به بار نشست. آمریکا با دکترین «نظم نوین جهانی» خود را یگانه ابرقدرت جهان معرفی می‌کرد. آن سال هنور اتحادیه اروپا شکل نگرفته و چین قدرت زیادی نداشت. آمریکا بعد از آنکه با فشار فراوان عرفات را به صلح با اسرائیل کشاند، با حضور در خلیج فارس (متأثر از جنگ اول) هرازگاهی با موشک‌باران عراق (مثلاً در تیر 72) قدرت خود را به رخ می‌کشید. در واقع آمریکا، عراق،کویت و دو سه کشور منطقه را - که جزو بلوک شرق بودند- کامل با خود همراه کرده بود و فقط ایران مزاحم این مسیر بود. ایران در اروپا به مسلمانان بوسنی کمک می‌کند و میزبان رئیس‌جمهور بوسنی شد. در لبنان کنار حزب‌الله بود که علیه اسرائیل عملیات می‌کرد و در سرزمین‌های اشغالی از جهاد و حماس حمایت می‌کرد که روند صلح را به رسمیت نشناختند و انتفاضه راه انداختند. در این شرایط لابی آیپک (کمیته روابط عمومی آمریکا و اسرائیل)، لابی قدرتمند یهودی‌های آمریکا، فعال شد و طرحی را علیه ایران به تصویب رساند که نامش را «مهار دوجانبه» گذاشته بودند. طراح رابرت ایندیک، دستیار رئیس‌جمهور، بود که یهودی استرالیایی الاصل و مشاور رسانه‌ای اسحاق شامیر، نخست‌وزیر اسرائیل محسوب می‌شد. این طرح می‌گفت ایران دشمن ماست چون مهم‌ترین حامی تروریسم در گوشه و کنار جهان است؛ همراه با حماس و حزب‌الله در روند صلح خاورمیانه اخلال می‌کند؛ در کشورهای عرب دوست آمریکا خرابکاری می‌کند؛ درصدد دستیابی به سلاح‌های تهاجمی است و می‌خواهد سلاح‌های کشتارجمعی به دست آورد.
لابی آیپک این سیاست را پیگیری کرد و نخستین تحریم‌های مهم علیه ایران از همین طرح شروع شد.