بم؛ 17سال پس از زلزله
سیده زهرا عباسی- روزنامه نگار
بم، سختجانی است از جنس کویر. کویریجماعت اهل گله و شکایت نیست؛ آنهم حالا که 17سال از تلخی گذشته. حتی اگر زیر آوار غم 2سال در چادر، سوز کویر را به جان خریده باشند. حتی اگر بعد از این همهسال نصیبشان کوچههای خاکی باشد و شهری از نوساخته که ردی از نخل ندارد. روزگار با همه اینها میچرخد و مردم هم به زندگی بازگشتهاند. دیوارهای فروریخته از زلزله، دستنخورده باقی مانده تا کسی یادش نرود خشتخشت آن بر سر 30هزار عزیز و فرزند کسی یا کسانی آوار شد؛ آواری به قدرت 6.8ریشتر در ساعت5:28:59 جمعه پنجم دی. ایستادن از نو در توان هر کسی نیست، اما کویریجماعت از نو ایستاد تا خشتخشت ارگ فرو ریخته را دوباره روی هم بچیند.
***
پس از زلزله و از سال82 به بعد بنابر اعلام مهدی محمدی، معاون بازسازی و مسکن روستایی بنیاد مسکن کرمان در مجموع ۴۰هزار واحد مسکونی شهری و روستایی بازسازی شده و با این آمار میتوان گفت ۷۰درصد واحدهای مسکونی مقاومسازی شدهاند، اما در کل استان این آمار ۶۲درصد است.علاوه بر 40هزار واحد شهری و روستایی، بازسازی 7272واحد تجاری در بم و بروات و 4843واحد روستایی در شهر بم، حصارکشی 24هزار خانه در بم و بروات و 4هزار خانه در مناطق روستایی از اقداماتی است که بعد از زلزله انجام شد. بنابر اعلام مسئولان بنیاد مسکن شهرستان بم، همه این ساختوسازها تحت نظارت سازمان مهندسی و با نقشه مقاوم از سوی ستادهای معین صورت گرفته است و بهنظر میرسد شهر کاملا مقاوم ساخته شده باشد.
خانهها آب و برق و گاز و تلفن دارند و بازسازی و طرحهای اقتصادی مثل ارگ جدید که برای 11هزار نفر اشتغالزایی کرد و مهاجران زیادی را به این شهر کویری کشاند. بم، پیش از زلزله 99هزار نفر جمعیت داشت که از این میزان طبق آمار رسمی حدود 30هزار نفر کشته شدند، اما حالا و براساس آخرین سرشماری انجامشده حدود 130هزار نفر در این شهر سکونت دارند.با همه ساختوسازهای صورتگرفته در بم و رشد جمعیتی، اما هنوز مشکلاتی چون معابر خاکی، چاله و چولههای شهری، کمبود امکانات و خدمات شهری، ساکنان را آزار میدهد. بم، پیش از زلزله هم شهر محرومی بود، اما اعلام پایان بازسازی بم در دولت نهم و دهم در شرایطی که طرحهای زیادی چون بیمارستان روی زمین مانده بود، اجازه توسعه و عمران شهری را به آن نداد. هرچند امسال، اعتبار و وعدههای جدید، امیدی برای توسعه و رفع محرومیتهای این شهر در دل اهالی نشانده است.
بم پس از زلزله
30هزار نفر در جریان زلزله بم جان باختند
5/1میلیارد دلار؛ خسارات مالی
زمین لرزه ویرانگر بم
۵۲۰۴کودک با زلزله بیسرپرست شدند
1500( آمار رسمی) زن سرپرست خانوارشان را از دست دادند
۲۴۸نفر از اهالی بم بهدلیل آسیبهای ناشی از زلزله دچار ضایعه نخاعی شدند
۱۰هزار دانشآموز و یکسوم معلمان بم در زلزله جان خود را از دست دادند
۱۰۰درصد سازههای شهر و ارگ بم با بیش از 2500سال قدمت ویران شد
۴۴کشور در عملیات امداد و نجات مشارکت کردند
32هزارو134واحد مسکونی در شهر ساخته شد (بنابر آمار بنیاد مسکن)
۴۰هزار واحد مسکونی شهری و روستایی بازسازی شدند
۷۰درصد واحدهای مسکونی بم مقاومسازی شدند (این آمار در کل استان ۶۲درصد است)
۸۰درصد از ارگ بم مرمت و بازسازی شد (طبق اعلام مدیر پایگاه میراث جهانی بم)
سال۸۶ و پایان بازسازی در بم (درحالیکه این شهر از نظر عمران شهری مشکلات بسیاری داشت)
هنرمندان بسیاری چون ایرج بسطامی در این زلزله جان خود را از دست دادند