سپیدی کوه مرا میخواند اما...
از اول آذر امکان اسکی در توچال وجود دارد اما تا اواخر آذر همه منتظر بودند تا وزارت بهداشت پروتکلهای بهداشتی را برای بازشدن پیستها اعلام کند
لیلی خرسند_روزنامه نگار
زمستان هم باید در خانه بنشینم، مثل پاییز، مثل تابستان و بهاری که گذشت؟ سالهای پیش اگر در شهر هم خبری از برف نبود، امیدمان به بلندیهای اطراف شهر بود، اینکه چهار دست و پا هم که شده خودمان را به پای پیست شمشک برسانیم و اگر اسکی هم بلد نیستیم، روی برفها سری بخوریم یا اینکه به لطف تلهکابینها به توچال و دیزین برسیم و از تماشای هنرنمایی اسکیبازها و اسنوبردیها لذت ببریم و مهمتر از همه اینکه سرمان را بالاتر از دود غلیظ شهر بگیریم و نفسی بکشیم. سفیدی برف که روی کوهها زد دلمان خوش بود که برای چند ساعت هم که شده، میشود از استرس کرونا خلاص شویم و چای داغمان را زیر آفتابی که روی برف پهن شده، هورت بکشیم اما... پیستها هنوز باز نشده، بسته شدهاند. از اسفند سال گذشته که کرونا آمد، دستور صادر شد همه پیستها تعطیل. این قانون فقط برای ایرانیها اجرا نشد. فدراسیون جهانی اسکی همه مسابقاتی را که قرار بود در سطح جهانی برگزار شود، لغو کرد. امسال روز 20آذر، پیست توچال باز شد ولی ترس از کرونا این پیست را هم بعد از 4روز بست.
حرفهای هم تعطیل
با بستهشدن پیستهای اسکی، نهتنها یکی از تفریحات مردمی تعطیل شد که ورزشکاران حرفهای هم نتوانستند فعالیتی داشته باشند، حتی آنها که عضو تیمهای ملی هستند. بهرام ساوهشمشکی، دبیر فدراسیون اسکی میگوید که ایران 2میزبانی مهم را هم از دست داد: «شهریور در اسکی روی چمن میزبان فینال جامجهانی بودیم که همه مسابقات لغو شد و این میزبانی را از دست دادیم. اسفند پارسال هم در اسکی آلپاین میزبان مسابقات قهرمانی جوانان آسیا بودیم که آن هم لغو شد وشاید امسال برگزار شود.» سالهای گذشته در ماههایی که پیستهای ایران هنوز اینقدر برف نداشتند که بشود رویشان اسکی کرد، ملیپوشان به پیستهای پربرف خارجی اعزام میشدند اما امسال کرونا پیستهای خارجی را هم تعطیل کرد و آنها هنوز نتوانستهاند روی برف تمرینی داشته باشند. فدراسیون جهانی قرار است مسابقات قهرمانی جهان آلپاین و صحرانوردی را اواخر بهمن و اوایل اسفند در ایتالیا و آلمان برگزار کند اما بهخاطر کرونا، برگزاری قطعی نیست. این فدراسیون مسابقات اسنوبرد جهانی را که قرار بود در چین برگزار شود، لغو کرد.
در انتظار پروتکل
از اوایل آذر امکان اسکیکردن در پیست توچال بود اما دیگر پیستهای اطراف تهران نیاز به بارش بیشتر داشتند تا باز شوند. فدراسیون تا اواخر پاییز منتظر بود تا وزارت بهداشت پروتکلها را اعلام کند. از اسفند سال گذشته کرونا به ایران آمده اما چرا تا اسفند پروتکلهای بهداشتی اسکی مشخص نشده بود؟ شمشکی میگوید: «از شهریور پروتکلهای پیشنهادی کمیته پزشکی فدراسیون را به ستاد دادیم. چندین بار هم پیگیری کردیم. ما به وزارت بهداشت حق میدهیم که ورزش اولویتش نباشد. این همه گرفتاری در بحث درمان و کادر درمان هست و خیلی درگیرند و فرصت نمیکنند پروتکلها را تعیین کنند».
اسکی در فضای باز انجام میشود و با توجه به اینکه ورزشکاران لباسهای پوشیده و حتی دستکش دارند و هیچ برخوردی هم با هم ندارند، چرا برای انجام این ورزش سختگیریهایی میشود؟ بهنظر میرسد دلیل اصلی اتفاقاتی است که در پیست توچال افتاد. کیوان محبی، رئیس هیأت اسکی شمیرانات دلیل تعطیل شدن توچال را توضیح میدهد: «در شرایط کرونایی مهم وضیت داخل تلهکابین است، در خود پیست که مشکلی نیست. طبق پروتکلهایی که تعریف کردیم، داخل کابینها بین دو صندلی، پلاستیک ضخیمی نصب شد. در تلهکابینهای 6نفره هم قرار شد فقط 4نفر سوار شوند. در ورودیها هم دستگاههای ضدعفونی گذاشته شد اما در دو روز اولی که پیست باز شد، ازدحام جمعیت داخل خود ایستگاه مشکلساز شد». سردشدن بهیکباره، گردشگرانی را که برای تفریح به ایستگاه5 توچال برده بود، به داخل ایستگاه کشاند و ازدحام جمعیت خیلیها را نگران کرد. در همان دو روزی که توچال شلوغ بود، بلیتفروشی محدود بود. اگر سالهای پیش هر روز هزار بلیت در توچال فروخته میشد، روز پنجشنبه بیست آذر 400بلیت و جمعه 350بلیت فروخته شد و بیشتر مردم عادی بودند که به توچال رفتند. محبی میگوید: «در صفحههای مجازی اسکیبازان باخبر شده بودند که ظرفیت پذیرش پایین است و نیامده بودند. بیشتر مردم عادی برای گردش به توچال آمده بودند. اسکیبازان در ایستگاه7 اسکی میکنند نه ایستگاه5 ».
نظر محبی این است که اگر بقیه پیستها باز شوند، مردم کمتر به توچال هجوم میبرند. برای اینکه فاصله اجتماعی رعایت شود، یکی از پیشنهادها این است که تا ساعت12 فقط به گردشگران بلیت فروخته شود و از این ساعت به بعد اسکیبازان اجازه حضور در پیست را داشتهباشند. پیام نظر، رئیس کمیته گردشگری فدراسیون اسکی نظر دیگری دارد. او میگوید بهتر است که ایران هم همان پروتکلهایی را رعایت کند که کشورهای مطرح در اسکی از آن پیروی میکنند؛ «فرانسه پیستهایی را که هتلهای توریستی دارد، تعطیل کرده. در سوئیس هم پیستهایی فعال هستند که فقط مخصوص اسکیبازها هستند نه توریستها.» در سوئیس که یکی از مراکز مهم برای اسکی است، ظرفیت تلهکابینها و تلههای باز را نصفکردهاند، در همه ورودیها به پیست هم نردهگذاری شده و اسکیبازان باید فاصله اجتماعی یکمترونیم را رعایت کنند. هتلها، سالنهای غداخوری و دیگر فضاهایی که برای گردشگران تعریف شده، تعطیل شدهاند و فقط اسکیبازان در پیستها هستند. نظر توصیه میکند که در پیستهای ایران هم باید این شرایط حاکم باشد و البته مهمتر از همه اینکه بلیتفروشیها آنلاین انجام شود؛ «یکی از مشکلاتی که در پیست توچال پیشآمد این بود که همه برای خرید بلیت هجوم بردهبودند. اگر شب قبل بلیت آنلاین فروخته شود، دیگر همه روز بعد به پیست نمیروند.»
پیستهای اطراف تهران هر سال علاوه بر اینکه میزبان اسکیبازان و گردشگران شهرهای دیگر بودند، مهمانانی هم از کشورهای همسایه و غیرهمسایه داشتند. توریستهایی که به ایران میآمدند، در فصل برف سری هم به پیستها میزدند و همیشه از اینکه پیستها در یک قدمی پایتخت هستند، شگفتزده میشدند اما امسال این اتفاق نیفتاد و هم تورهای گردشگری و هم فدراسیون اسکی دچار ضررهای مالی شدند.
امان از دست جوانان
کرونا بخشی از فعالیتهای کوهنوردی را هم تعطیل کرد. یخنوردی و کوهنوردی با اسکی از ورزشهای زمستانیاند اما بهگفته رضا زارعی، رئیس فدراسیون کوهنوردی، همانطور که در فصلهای قبل بیشتر فعالیتهای کوهنوردی تعطیل بود، در فصل سرما هم ورزشهای زمستانی این فدراسیون فعالیتی نداشتند. ماههای اخیر علاوه بر اینکه خود کوهنوردان دنبال صعود از ارتفاعات بودند، مردم برای گردش و ورزشکاران دیگر رشتهها هم که برای فعالیت در باشگاهها با محدودیت روبهرو بودند، برای بدنسازی به کوه پناه بردند و فدراسیون هم برای اینکه کرونا مشکلساز نشود، بیشتر پناهگاهها را تعطیل کرد اما رضایی میگوید در فصل زمستان نمیشود، این کار را کرد؛ «به خاطر اینکه این قرارگاهها در ارتفاع هستند و کنترل و نظافتشان سخت است ما هم بیشتر قرارگاهها را تعطیل کردیم. ولی در فصل زمستان اگر قرار است کسی کوه نرود باید از مبدا صعود جلوی مردم را گرفت. چون محدود کردن پناهگاهها درست نیست و مردم دچار مشکل میشوند. ما سعی کردهایم پناهگاهها را نبندیم ولی در شرایط بحرانی غذاخوریها و خوابگاهها تعطیل شده، فقط سالنها باز است.» اتحادیههای جهانی کوهنوردی همه مسابقات را تعطیل کردهاند اما فدراسیون با رعایت پروتکلها، اردوهای تیم ملی و مسابقات انتخابی را بهصورت محدود برگزار کرده. رضایی میگوید مشکل اصلی آنها جوانان هستند؛ «جوانان کمتر پروتکلها را جدی میگیرند.»