رکوردشکنی ذخیره اطلاعات با نوار مغناطیسی

ساسان شادمان منفرد- خبر‌نگار

کسانی که سن‌شان کمی بیشتر باشد حتما آن نوارهای چرخان را که در کنار کامپیوترهای قدیمی و مانیتورهای غول پیکر در بخش‌های خبری به‌عنوان نمونه‌ای از پیشرفت پخش می‌شدند به یاد دارند.
شاید خیلی‌ها نوارهای مغناطیسی را برای ذخیره اطلاعات منسوخ شده بدانند، اما شرکت‌های مهمی عقیده دارند در ذخیره اطلاعات با حجم‌های بسیار بالا هنوز باید به آنها امیدوار بود.
به‌نظر می‌رسد نوار مغناطیسی یک فناوری ذخیره داده بسیار قدیمی باشد، اما تراکم و ظرفیت آن هنوز هم برای مراکز داده بزرگ، قابل‌قبول است. به‌تازگی، شرکت‌های IBM و فوجی‌فیلم با همکاری یکدیگر یک نمونه کارتریج نوار با چگالی بالا را با ظرفیت رکوردشکن 580ترابایت ساخته‌اند که می‌تواند اهمیت بسیاری در استفاده از فناوری‌های قدیمی در عصر حاضر داشته باشد. به گزارش وب‌سایت نیو اطلس، بسیاری از فناوری‌ها آمده و از بین رفته‌اند، اما نوار مغناطیسی از زمان اختراع آن در سال1952 تاکنون  به یک وسیله ذخیره‌سازی کارآمد و قابل استفاده تبدیل شده است. این به لطف دوام، چگالی، هزینه کم، طول عمر، بازدهی انرژی و مقیاس‌پذیری آن بوده که البته طی دهه‌ها بهبود یافته است. نوار مغناطیسی یک واسط ضبط مغناطیسی است که از یک نوار فیلم پلاستیکی نازک و بلند پوشش داده شده با مواد مغناطیسی درست شده‌ است. در این نوار، داده‌ها به‌صورت رشته‌های بیتی روی شیارهایی که در سطح نوار وجود دارد، ذخیره می‌شود. این درحالی است که بیت‌های یک کاراکتر، روی شیارها و در عرض نوار ضبط می‌شوند. اما جدیدترین نمونه کارتریج تولید شده، قادر به فشرده‌سازی 317گیگابیت بر اینچ مربع (6.45مترمربع) نوار است که اگر بخواهید آن را باز کنید، ضخامت آن 4.3میکرومتر و طول آن 1.3کیلومتر (0.8مایل) است. این مقدار، ظرفیت کلی داده‌ها را در حدود 580ترابایت افزایش می‌دهد که نسبت به رکورد قبلی شرکت IBM در سال2017 بسیار بیشتر است. در آن زمان، این شرکت به‌همراه شرکت سونی یک کارتریج با ظرفیت 201گیگابیت بر اینچ مربع با ظرفیت 330ترابایت تولید کرده بودند که نظر بسیاری از کارشناسان امر را به‌خود جلب کرد. درواقع این کار، احیای یک فناوری قدیمی است که می‌تواند همچنان در کنار فناوری‌های جدید و سامانه‌هایی که سیستم ضبط و ذخیره‌سازی داده‌ها را به‌کلی متحول کرده‌اند، به‌خوبی به‌کار آید. این بهینه‌سازی که امکان ذخیره‌سازی بیشتر داده‌ها را فراهم کرده، برمی‌گردد به مواد نوار جدیدی که توسط فوجی‌فیلم تهیه شده است. اکثر نوارهای کنونی با ذرات مغناطیسی فریت باریم(BaFe) یا همان ترکیب اکسید آهن با باریم پوشانده شده‌اند، اما این بار این شرکت از نوع جدیدی از ذرات به نام فریت استرانسیم(SrFe) استفاده کرده است. این ذرات جدید نسبت به ذراتBaFe حدود 60درصد فضای فیزیکی کمتری را اشغال می‌کنند که این موضوع باعث می‌شود تعداد بیشتری از آنها در یک قسمت از نوار قرار بگیرند. زیرلایه غیرمغناطیسی جدید نیز صافی نوار را بهبود می‌بخشد و به هد(Head) خواندن یا نوشتن اجازه می‌دهد که نزدیک‌تر شوند. درباره نقش شرکت IBM در نمونه اولیه نیز باید گفت که کار این شرکت در اصل، توسعه این هدِ خواندن یا نوشتن و همچنین محرک‌ها و سرورهایی بود که آنها را کنترل می‌کنند. این شرکت می‌گوید که تحولات جدید اجازه می‌دهد تا هدها در فاصله 3.2نانومتری قرار بگیرند که این یک رکورد جهانی برای دقت به‌حساب می‌آید. این کارتریج‌های نواری به‌ویژه برای مراکز داده که برای رسیدگی به میزان روزافزون داده‌های مربوط به تولید، پردازش، ذخیره و انتقال یافته در سراسر جهان حیاتی هستند، بسیار مفید خواهد بود. بد نیست که به این نکته هم اشاره کنیم، تعداد بیت‌های قابل ضبط در هر اینچ نوار را چگالی می‌گویند. چگالی را با واحد بیت در اینچ(bpi) عنوان می‌کنند که با توجه به نحوه نشست کاراکترها روی شیارها، همان بایت در اینچ یا کاراکتر در اینچ است.